I  Соңғы бейбітшілік келісімдеріне қарамастан, Судан мен Оңтүстік  I

Соңғы бейбітшілік келісімдеріне қарамастан, Судан мен Оңтүстік 

Судандағы судандықафрикалықтар (бүлікшілер) мен Судан арабтары 

арасында ұлтаралықараздықпен зорлық-зомбылықжалғасуда.

тү с тік  Суданның  «шөлейттенуіне»  әке 

ліп соқты рды

Ел  үкім етін  басқаратын  Судан 

арабтары  елге  және  оның  табити  бай- 

лығына  үстемдік  қүру  үшін  әскери 

қудалау  шараларын  қолданды.  Судән- 

д ы қ  африкалықтар  саяси  қуғы н-сүр- 

гінге  үшырап,  өздерінің  қарсыласта- 

рына  қарсы  эконом икал ы қ  дағдарыс 

тудырды.  1980  жылдан  бері  О ңтүстік 

жэне  Батые  Судан  орталы қ  үкім ет  та- 

рапынан  қы сы м  көргендіктен,  судан- 

д ы қ  аф рикзлықтардың  қарулы  қарсы- 

лықтары  кушейді.

Алайда  2003  жылдан  бастап  Су­

дан үкім еті  қуғы н-сүргіннен геноцидке 

көшті.  Осы  саясатты  жеңілдету  үшін 

үкім ет  Судан  арабтарының  (Hagan  & 

Rymond-Richmond, 2008)  Судан  африка- 

лықтарын  дегуманизациялауы  жөнін- 

дегі  науқанға  кірісті.  Содан  кейін  олар 

«Janjaweed»  деп  аталатын  ж ергілікті 

қаруланған  араб  ж асақтары н  қүрды. 

Оның  мүшелері  тонаумен  айналысқан 

қылмыскерлер  ғана  емес,  сондай-ақ 

шектеулі 

ресурстарға, 

қүнарлы-шү- 

райлы  жерлерге  (Human  Rights  Watch,

2011)  қол  ж еткізуді  көздеген  көшпелі- 

лер мен  жартылай  көшпелі  араб тайпа- 

ларынән жиналған.

Жалпы  алғанда,  2  миллионнан 

астам  судан  түрғы ны   қаза  тапты,  4 

миллион  адам  баспанасынан  айрыл- 

ды  (АҚІІІ  М емлекеттік  департаменті. 

2011).  Сонымен  қатар  Janjaweed  жүйе 

лі  түрде  азаптаумен,  жаппай  зорлық- 

зомбы лықпен жане жаппай зорлаумен 

айналысады  -   мүныц  барлығы  қар- 

сыластардан  гөрі  двилландықтарға 

бағы тталған.  Осы  әрекеттерді  ақтау 

үшін  үкім ет  пен  Янжавид  африкалық 

судандықтардың  нәсілдік  стереотип- 

терін  төмендетуге  шақырды.  Нәтиже- 

сінде,  Суданның  бейбіт  түрғындары 

өэін  судандықтар  немесе  белгілі  бір 

тайпаныц мүшелері  ретінде емес, араб 

немесе африкалық деп әтайды.

2010  жылдың  ақпан  айында  екі 

тарап  ресми  түрде  қақты ғы стан  бас 

тартты.  Ал  2011  жылы  шілде  айында 

О ңтүстік  Судан  тәуелсіздігін  жария- 

лады.  Бірақ  Жанжаид  пен  Суданның 

әскерлері  шабуылдарын жалғастырып 

отыр (Human  Rights Watch, 2011).

жүктеу/скачать 30,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: