Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega

НӘСІЛДІК  ЖӘНЕ  ЭТНОСТЫҚ  ТЕҢСІЗДІК

231

АМЕРИКАДАҒЫ ӘРАЛУАНДЫҚ

I

  Америка Қүрама Штаттарының алғашқы афроамерикалық президенті Барак 

Обаманың қарсыластары нәсілшілдікке бой алдырып, оның президент болып 

сайлануына қарсы наразылық шараларын ұйымдастырды.

Назар

ауд ары ңы з

Нәсіл және Обаманың 

президенттігі

Л  Л  Л  Q  жылғы 4 қарашзда Барак 

4Lt

 w  \ # ^ / О б а м а   АҚШ  президент! 

болып  сайланды.  Обаманың  афроаме- 

рикалық  екені  мәлім.  Оның  анасы  -   ақ 

нәсілді  америкалық,  әкесі  -   кениялық 

қара нәсілді кісі болған.

Афроамерикалықтарға 

қарсы 

қа- 

лыптасқан  бүрмаланған  пікірге  қара- 

ыастан,  Барак  Обама  қалай  сайлан­

ды?  Бір  жағынан  сәттілік:  президент 

Джордж  Буштың  басқару  мерзімі  аяқ- 

талғанда,  ол  танымалдығы  жөнінен 

тарихтағы  ең  гөмен  деңгейдегі  прези­

дент  болтаны  анықталды.  Республи- 

калық  партия  атынан  вице-президент- 

тікке  кандидат  болтан  Сара  Пэйлин 

саяси  консерватиаті  көзқарастары на 

байланысты  және  саяси  тәжірибесінің 

жетіспеушілігінен көп қолдаушысынан 

айырылды.  Сотые  ж үргізуді  қолдамау 

мен  эконом икалы қ  қиы нды қтар  себе- 

бінен  сайлаушылар  биліктегі  Респуб- 

ликалық  партията  қарсы  болды  (Todd 

& Gawiser. 2009).  Обаманың «жартылай 

ақ  нәсілді»  болуы  және  жотарты-орта 

тап өкілі болуын сайлаушылардың көбі 

«қаралыты аздау» (және жатымды) деп 

қабылдады.

Айта  кетейік,  Обаманың  президент- 

тігіне  қотам  көрсеткен  наразылықтар 

«ақ*  америкалық  ортадағы  афроаме- 

рикалықтарға  қарсы  бурмалантан  пі- 

кірлердің  кеңінен  таратанын  көрсетгі. 

Біріншіден,  қоғамды қ  сауалнамаларда 

Обамата  қатысты  берген  жауаптар  нә- 

сілдер  арасында  елеулі  айырмашылық 

бәр  екенін  көрсетті.  2011  жылы  тамыз 

айында 

афроамерикалықтардың 

81 

пайызы  Барак  Обаманың  президент 

болуын  қолдаса,  латынамерикалықтәр- 

дьщ  49  пайызы.  ақ  америкалықтардың 

33  пайызы  тана  жақтады.  Отан  дейін 

басқа  бірде-бір  президентке  қатысты 

соншалықты  әрқилы  пікір  болматан 

(Gallup.com, 2011а).

Екіншіден, әу бастан-ақ Обаманың 

президенттігіне  қарсы  турақты   турде 

нәсілдік  айыптаулзрдың  кейбірі  теле-

дидар  арқылы  және  аш ы қ  қотам ды қ 

форумдарда,  бэсқәлары  мәтіндік  ха- 

барламалар,  электронды  пошта  және 

интернет  арқылы  (Edge,  2010)  таратан. 

Тіпті  сайлау  қарсаңында  өткен  Обама- 

ның  үгіт-насихат  науқанына  қарсы  на- 

разылықтар  болды.  Себебі  оны  Гавай- 

да  емес  Кенияда  тутан,  христиан  емес 

мусылман деп сынаған.  Оның көп жыл- 

дар  бойы  шіркеу  мүшесі  болтанына 

қарамастан,  Гавайдың  ресми  өкілдері 

оныц Гавайда туганы туралы куәлігінің 

жалтан  ем естігін растаса  да,  христиан 

дінін  устанатыны  туралы  және  басқа 

көптеген  қүж ат-куәліктерін  усынса  да 

сайлаудан  соң  нараэылықтар  азайма- 

ды  (президенттікке  үм іткер  Панамада 

тутан  Д ж он  М аккейнге де азаматтыты 

жөнінде  осы  сияқты   наразылықтар 

білдірілген).  Ең  бастысы,  колледж  сту- 

денттері  арасында  ж үр гізіл ге н  зерт- 

теуде Обама туралы сүрақ қойылганда 

оныц «таза  америкалык»  екеніне  және 

оның президенттік  міндеттерді  атқара 

алатынына  кумәндантан  «ақ» америка­

л ы к студенттердің саны  басқа студен г-

терге  қаратанда  әлдеқайда  көп  болтан 

(Hehman, Gaertner & Dovidio, 2011).

Обамата  қарсы  басқа  да  нараэы- 

лы қтар  үзақтан  бері  қалыптасқан, 

бурмалантан  пікірлерге  сүйенді.  Көбі 

оны  ашық  түрде  «жатымды  істің 

президента  деп  ататан.  Таты  баска- 

лары  Обаманы  ата-анасымен,  әйелі 

және  балаларымен  бірге  шимпанзе 

түрінде  бейнеленген  мультфильмдер 

шыгарган,  бул  -   тасырлар  бойты  ка- 

лыптасқан  афроамерикалықтарта  қа- 

тысты  стереотип  (Los  Angeles  Times, 

2011).  Кейбірі  Obamabucks  жасанды  та- 

м ак  үлгілерінің  суретін  таратты:  онда 

Обаманың  басы  есектің  денесіне  қон- 

дырылып,  жан-жатында  қуырылтан 

тауык,  қарбыз  және  қабырталар  (бар- 

лыты  аф роэмерикалык  татамдар  де­

ген  стереотип)  турінде  бейнеленген. 

Сөйтіп, Барак Обаманың сайлануы мен 

преэиденттігі 

АҚШ-та 

бурмалантан, 

бурые  пікірлер  әлі  де  бар  екенін  және 

ел ішіне қанш алы кты  жайылганын көр- 

сетті.

232

жүктеу/скачать 30,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: