Фертильділік коэффициентінің төмендеуі

Өнеркәсіптік  революция  туу  көрсеткішіне  тікелей  болмаса  да  эсер 

етті.  Индустриализация  урбанизациями  арттырды,  білім  деңгейін 

көтерді  және  дамушы  экономиканы  нақты  ілгерілетті.  Зейнетақы 

мен  басқа  да  әлеуметтік  жәрдемақылар  көбейді,  сондықтан  да  қар- 

тайғанда  қамқорлығын көру үшін көп бала туудың қажеті болмады 

(Friedlander &  Okun,  1996).  Сонымен  қатар  ата-аналар  өлім-жітімнің 

азайғандыгына  байланысты екі-үш  баласы тірі қалар деген үмітпен 

сегіз-тоғыз  баланы дүниеге  әкелуін тоқтатты. Тіпті индустриализа­

ция алдыңғы буыннан өзгеше әрекет ету керек деген ойды туындат- 

ты. Осылайша, индустриализацияның қатысы жоқ салалардың өзін- 

де  белгілі  бір  мақсаттарға  қол  жеткізу  үшін  бала  санын  жоспарлау 

ұғымы пайда болды. XIX ғасырдың аяғына қарай шағын отбасы үлгісі 

қанатын кеңге жая бастады (van de Walle & Knodel,  1980).  Еуропа мен 

Солтүстік  Америкада  қазіргі  кезеңде  туу  және  өлім  көрсеткіштері 

бірдей.