Бұзаулағаннан кейін сиырға бірінші күні су мен шөпті жеткілікті мөлшерде ғана беру керек. Екінші күннен бастап жемнен басқа, кебек, жом немесе сұлыны 1 кг мөлшерінде беруге болады. Ылғалды жемді 3 тәуліктен кейін беруге болады, ал толық нормаға оныншы күні көшеді.
Мысалы, жаңадан бұзаулаған сиырлардан тәулігіне 10 литр сүт өнімі алына- ды, бұл жағдайда рационды 15-ке тең деп есептеуге болады. Қоректік заттардың көптігі тәулігіне сауылатын сүтті бірнеше күн ішінде көбейтеді. Кезекті деңгейге жеткеннен кейін сүтті көбейту үшін жемнің кезекті порциясы қосылады. Мұндай азықтандыру өнімділік әдетке айналғанға дейін, яғни тәулігіне 25 литр сүт алғанға дейін жалғасады. Осы уақыттан бастап сиыр әдеттегі нормаға, бірақ біртіндеп, сүтін азайтып алмайтындай етіп ауыстырылады.
Қыста қалай азықтандырады?
Қыс мезгілінде малды қолда ұстау әртүрлі жем-шөпті кезекпен беруді көздей- ді. Бұл тәсіл сүт өнімдерінің сапасын жақсартуға мүмкіндік береді, сонымен қатар малды ең дәмді тағамды таңдау мүмкіндігінен айырады.
Төмендегі кестеде қыста сиырларға қажет жем-шөп мөлшерімен танысуға бо- лады.
Жем-шөп мөлшері кг-да көрсетілген (премикстерден басқасы)
Жем-шөп мөлшері,кг
Тәулігінесүтөнімдері,кг
Суалукезеңі
8
12
16
20
Арпа сабаны
5
4
3
3
3-5
Шөп
3
5
7
10
5-7
Көкөніс дақылдары
бермейді
5
10
15
бермейді
Ашытылған жем-шөп
10
15
15
15
бермейді
Концентрирленген жем-шөп (жом мен күнжара)
2
3
4
5
1,5-2
Кесек тұз
0,05
0,06
0,07
100
0,05
Жоғары сүт өнімділігін алу үшін қосымша дәрумендер береді.
Жоғары өнім беретін малды азықтандыру
Көбінесе, фермерлердің көпшілігі азықтандыру үрдісін орташа сүт өнімділігі ескерілетін етіп ұйымдастырады, бірақ бұл әдіс жоғары өнімді беретін малдарға жарамайды. Мұндай ірі қара малға ерекше күтім қажет және жемді де әрқайсысы- на жеке-дара есептейді.
Егер келесі кестеге қарасақ, осындай малдарды жемдеудің шамамен алғандағы нормасын көруге болады
Тәулігінесауылатынсүт,кг
Пішен
Пішен-деме
Көкөніс-тер
Арпадақылы
Құрамажем
Астұзы
БарлығыКЕ
25,75
4,0
15,0
10
2,0
8
0,075
21,3
30,9
4,0
15,0
12,0
2,6
9,5
0,1
24
Жем-шөпмөлшерікг-дакөрсетілген.
Туғаннан бастап бір айға дейінгі мерзім
Төлдің туған кездегі орташа салмағы – шамамен 35 кг. Азықтандыру рационы мен денсаулығының ерекшелігі бұзауға 30-шы күні 45 кг салмақ қосуға мүмкіндік береді. Осы салмақты жинау оңай емес, бірақ кейбір нюанстарды сақтаса, барлығы ойдағыдай болады:
Жаңа туған бұзаулар тәулігіне 6 рет азықтандырылады;
Бір айлық бұзауды азықтандыру жиілігі 4-ке дейін азаяды;
Жиынтық сүт өнімі қолданылады;
Әрқайсысына жеке емізік пайдаланып, бұзауларды суару, болғаннан кейін міндетті түрде зарасыздандыру;
Дәрумендер қолдану;
Біртіндеп құнарсыз азықтандыруға көшу;
60 күндік бұзаулар не жейді?
Екінші айдан бастап бұзаулар бірте-бірте ақуыз, көмірсулар мен майлар жет- кілікті қатты тағамға ауыстырылады. Барлығы біртіндеп емшек сүтін алмастыратын бастапқы аралас жемнен басталады. Осы уақытқа дейін мал туғандағыдан гөрі екі есе көп салмақ жинайды, алайда толық қалыптасқан ас қорыту жүйесін ескеру қа- жет. Бастапқы құрама жемнің арқасында өтпелі кезең айтарлықтай жеңіл болады.
Тез салмақ жинау фазасы
Бұл уақыт 90-күннің басына сәйкес келеді. Мал барлық азықты сіңіре алады және ақуызға мұқтаж болады.
Келесі кестеде малдың жасына байланысты жем-шөптердің саны туралы дерек- терді көруге болады.