Бағдарламасы «Биологиялық қауіпсіздік»



Pdf көрінісі
бет25/171
Дата11.05.2022
өлшемі1,94 Mb.
#34053
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   171
Ұсынылған әдебиеттер  
1.  Ахметсадыков  Н.Н.,  Омарбекова  У.Ж.,  Хусаинов  Д.М.  Ветеринария  негіздері  - 
Алматы, 2010, 336 б. 
2. Новиков А.М. Методология научного исследования. – М.: Либроком. 2013. -272 с. 
3.  Новиков  А.М.  Методология:  Основания    методологии.  Методология  научного 
исследования. Методология практической деятельности. М.:Красанд. 2014. -632 с. 
 
 
Дәріс №3 
 Тақырыбы: Ғылыми-зерттеу жұмысының кезеңдері 
 
 
Сұрақтары:
 
 
Ғылыми жҧмыстардың кезеңдері 
Ғылыми зерттеулердің тҥрлері 
Ғылыми  зерттеулердің  табыстылығы  ҥшін,  ол  белгілі  бір  жҥйеде  дҧрыс 
ҧйымдастырылуы,  жоспарлануы  және  орындалуы  керек.  Бҧл  жоспарлар  мен  іс-


28 
 
әрекеттердің  реті  ғылыми  зерттеулердің  тҥріне,  нысанасына  және  мақсаттарына 
байланысты. 
Мәселен,  зерттеулер  техникалық  тақырыптар  бойынша  жҥзеге  асырылса,  онда 
алдын-ала  жоспардың  негізгі  қҧжаты  -  техникалық-экономикалық  негіздемесі 
әзірленді,    содан  кейін  теориялық  және  эксперименттік  зерттеулер  жҥргізіледі, 
ғылыми-техникалық есеп дайындалып, жҧмыс нәтижесі ӛндіріске енгізіледі.  
Қолданбалы ғылыми-зерттеу жҧмыстары алты кезеңдермен ерекшеленеді: 
(1)Тақырыпты анықтау: 
-  зерттеулерді орындау бойынша жалпы мәселелермен танысу
-  әдебиеттермен алдын ала танысу және маңызды бағыттарды жіктеу; 
-  зерттеудің қысқаша (алдын ала) жоспарын (жоба, нобай) қҧрастыру;  
-  ғылыми-техникалық тапсырмаларды ойластыру
-  ғылыми-зерттеулердің тізбелік жоспарын қҧрастыру, 
-  кҥтілетін нәтижелерді сипаттайтын тҧжырымдамаларды  қҧрастыру;  
-  кҥтілетін нәтижелерді алдын ала бағалау. 
(2) Зерттеулердің мақсаты мен міндеттерін айқындау: 
-  шет  елдік  және  отандық  әдебиеттердің    библиографиялық  тізімін  анықтау 
және қҧрастыру; 
-  профилге сәйкес тҥрлі мекемелердің ғылыми-техникалық есептерін  зерттеу; 
-  әдеби кӛздер бойынша аннотация қҧрастыру; 
-  тақырып бойынша реферат қҧрастыру; 
-  сараптама, салыстырмалы тҥрде, ақпаратты сынау; 
-  қортындылау, сынау, қарастырылған сҧрақтар бойынша ӛз ойын қҧрастыру; 
-  шолу ақпараттары бойынша  әдістемелік қортындыларды қҧрастыру, 
-  зерттеудің мақсаты мен міндеттерін анықтау. 
(3) Моделелдеу: 
-  зерттелетін нысанның негізгі сапалық  жағдайын анықтайтын ҥрдістер мен  
қҧбылыстардың физикалық  табиғатын анықтау; 
-  алдын ала (ізденістік) тәжірибиені орындау
-  гипотезаны қҧрастыру, физикалық моделді таңдау және тҥсіндіру;  
-  сараптама нәтижелерін (математикалық) алу; 
-  алынған заңдылықтарды қағидалық сараптау.  
(4) Тәжірибиелік (эксперименттік) зерттеулер: 
-  тәжірибиенің мақсаты мен міндеттерін ойластыру;  
-  тәжірибиені жоспарлау; 
-  зерттеу бағдарламасының әдістерін ойластыру; 
-  ӛлшем заттарын таңдау
-  тәжірибиені жҥргізуге арналған қҧралдар, мҥсінін, аппараттар, стендтарды  
және тәжірибиенің басқа да заттарын қҧрастыру; 
-  ӛлшем әдістерін дәлелдеу; 
-  тәжірибиені зертхана, зауыт, ферма, фирмаларда жҥргізу; 
-  ӛлшем нәтижелерін ӛңдеу. 
(5) Ғылыми зерттеулердің нәтижелерін рәсімдеу және сараптау
-  теориялық-тәжірибиелік зерттеулерді жалпы сараптау, 
-  тәжірибиені теориямен салыстыру, 
-  теория моделін анықтау; 


29 
 
-  зерттеудің  мақсатына  жеткенге  дейін  қосымша  тәжірибиені  қайталанып 
жҥргізу;, 
-  алдын  ала  жасалған  тҧжырымдаманы  анықтау-  жҥргізілген  зерттеулер 
нәтижелері; 
-  ғылыми және ӛндірістік қортындыларды қҧрастыру; 
-  ғылыми-техникалық есепті салыстыру; 
-  рецензия беру; 
-  баяндама қҧрастыру; 
-  қолжазбаны тҥзеу. 
 (6) Нәтижелерді енгізу және экономикалық тиімділігін анықтау
         - Зерттеу нәтижелерін ӛндіріске енгізу; 
         - экономикалық тиімділігін анықтау. 
Осыдан 
кейін 
тәжірибиелік-технологиялық 
немесе 
тәжірибиелік-
конструкторлық ойластыру, оларға жататындар:  
а) ойластыру (разработка) мақсаты мен міндеттерін анықтау
б) әдебиеттерді оқу, зерттеулер жүргізу (қажет болған кезде) және техникалық 
жобаларға тәжірибиелік үлгілерді дайындау
в) техникалық жобалау: 
-  техникалық жобаның варианттарын ойластыру; 
-  есептеу; 
-  сызбаларды қҧрастыру; 
-  техникалық жобаны келісу және ойластыру
-  жобаны техникалық-экономикалық дәлелдеу. 
г) жұмыс жобасы – жҧмыс жобасын барлық қосымшаларымен ойластыру. 
д) тәжірибиелік үлгіні дайындау: 
-  техникалық қҧжаттарды сараптау және бақылау; 
-  технологиялық ҥрдістерді жобалау; 
-  жҧмысты ҧйымдастыру жобасын қҧрастыру; 
-  апробация және ҥлгілерін реттеу; 
-  стендтік және ӛндірісте сынау. 
ж) тәжірибиелік үлгіні ӛңдеу: 
-  ӛндірістік сынау жҧмыстарын тҧжырымдап, сараптау. 
з)  мемлекеттік  сынау(  испытания)  –  мемлекеттік  сынау  жҧмысын  жҥргізу  ҥшін 
арнайы комиссияға ҥлгілерді беру. 
Ғылыми-зерттеу  жҧмыстары  бойынша,  оның  бағытын,  проблемаларын  және 
тақырыбын ажыратады.  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   171




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет