Бағдарламасы «Биологиялық қауіпсіздік»

43 
 
 
         
 
         
Сұрақтары:  
 
         1. Анықтама-ақпарат басылым тҥрлері 
2  Библиографиялық және реферативтік басылым 
3  Ақпараттарды конспектілеу тәсілдері 
 
 
Анықтамалық және ақпараттық басылымдар 
Анықтамалық басылым ғылыми немесе қолданбалы сипаттағы қысқа ақпаратты 
қамтитын,  жылдам  іздеуге  қолайлы,  ҥздіксіз  оқуға  арналмаған  тәртіпте 
орналастырылған  басылым.  Бҧл  сӛздіктер,  энциклопедиялар,  мамандарға  арналған 
анықтама мен басқалар. 
Ақпараттық  жариялау  -  ғылыми  және  ақпараттық  қызметті  жҥзеге  асыратын 
ҧйымның,  соның  ішінде  ғылыми-техникалық  ақпаратты  жҥзеге  асыратын  ҧйым 
берген  қҧжаттар  (жарияланған,  жарияланбаған,  жарияланбаған)  немесе  бастапқы 
кӛздерде  ҧсынылған  ақпаратты  жинақтау  және  жинақтау  туралы  жҥйеленген 
ақпараттарды  қамтитын басылым.  Бҧл жарияланымдар библиографиялық,  реферат, 
шолу болуы мҥмкін. 
Библиографиялық 
басылым 
- 
библиографиялық 
жазбалардың 
(сипаттамалардың) реттелген жиынтығы бар ақпараттық басылым. 
Рефераттық  басылым  -  библиографиялық  жазбалардың  реттелген  жинағын 
қамтитын  ақпараттық  басылым,  оның  ішінде  рефераттар.  Оған  рефераттық 
журналдар,  рефераттық  жинақтар,  ақпараттық  парақшалар  және  жедел  ақпарат 
кіреді. 
Шолулық  басылымы  -  бір  немесе  бірнеше  шолуларды  жариялауды  қамтитын 
ақпараттық  басылым,  оның  ішінде  ҧсынылған  кӛздерде  ақпаратты  талдау  және 
синтездеу нәтижелері қамтылады.  
Жарияланымдар кезеңдік емес, мерзімді және тҧрақты болуы мҥмкін.  
Кезеңдік  емес  басылым  тек  бір  рет  шығады  және  оның  жалғасы  алдын  ала 
берілмейді. Бҧл кітаптар, брошюралар, парақшалар. Кітап  - 48 беттен асатын кітап 
басылымы. Брошюра – кӛлемі тӛрттен жоғары, бірақ 48 беттен аспайтын, кітаптың 
басылымы.  Кӛлемі  4  бетке  дейінгі  мәтіндік  парақша  басылым  листовкалар  деп 
аталады.  
Мерзімді  басылымдар  жыл  сайын  тҧрақты,  тағайындалған  уақыт  аралығында  
шығарылады,  олардың  саны  әртҥрлі  мәселелермен  (мәселелермен),  мазмҧны 
бойынша  қайталанбайтын,  біркелкі  безендірілген,  нӛмірленген  және  (немесе) 
кҥнтізбесі  қойылған,  бірдей  тақырыпта  шығарылады.  Бҧл  газеттер,  журналдар, 
ақпараттық бюллетеньдер, хабаршылар. 
Газет  -  қысқа  уақыт  аралығында  шығатын  газеттің  мерзімдік  басылымы, 
мазмҧнына ресми материалдар, шҧғыл ақпараттар және кӛкейкесті қоғамды-саясат, 
ғылыми,  ӛндірістік  және  басқа  да  сҧрақтар  бойынша  мақалалар,  сонымен  қатар 
әдеби шығармалар және жарнама енеді. 
Журнал  -  әртҥрлі  қоғамдық-саяси,  ғылыми,  ӛнеркәсіптік  және  басқа  да 
мәселелер  бойынша  мақалалары  мен  тезистерін,  әдеби  және  кӛркем  туындыларды 
қамтитын мерзімді мәтіндік басылым болып табылады. 

44 
 
Бюллетеньдер мен хабаршылар мерзімді немесе жалғаспалы басылымдар болуы 
мҥмкін 
Жалғаспалы басылымдар материалдардың жинақталуына байланысты, мазмҧны 
жағынан  қайталанбайтын,  ортақ  тақырыбы  бар    бірітипті  рәсімделген  және  кҥні 
қойылған,  уақыттың мӛлшерсіз аралығында шығарылады.  
Бюллетень  (вестник)  -  шығарушы  ҧйымның  қҧзыретіне  жататын  мәселелер 
бойынша  қысқа  ресми  материалдарды  қамтитын  мерзімді  немесе  ҥздіксіз 
жарияланым. 
Қорытындылай  келе,  ғылыми  ақпараттың  негізгі  кӛздерінің  қысқаша 
сипаттамасына  қағаз  емес,  дәстҥрлі  емес  кӛздерін  де  жатқызуға  болады: 
кинофильмдер,  бейнефильмдер,  микрофильмдер,  магниттік  және  оптикалық 
дискілер және т.б. 
Ғылыми  ақпараттар  кӛздерін  зеттеу  іріктеу  мен  тізімін  (картотека) 
қҧрастырудан басталады. Интернет-кӛздері, оқулықтар, оқу қҧралдары, монография, 
журнал  газет  мақалалары,  ветеринариялық  және  биотехнология  ӛндірістерінің 
технологиялық регламенттері. 
Кітапханаларда  жҥйелік,  алфавиттік  және  заттық  каталогтарын,  диссертация 
авторефераттарының каталогтарын, журнал және газет мақалаларын қарау керек. 

жүктеу/скачать 1,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: