47
әріптестерімен бірлестікте жүйелі түрде жүзеге асырылатын үдеріске айналдыру аса маңызды
болып табылады. «
Рефлексиялаушы практик»
деген ұғым философ, психолог және оқу ре-
форматоры Джон Дьюи мен философ, индустриялық және технологиялық зерттеуші Дональд
Шонның жұмыстарынан шығып отыр. Дьюидің «
Біз қалай ойлаймыз?
» (1910) деген кітабы
рефлексиялық ойды шешілуге тиіс мәселелерді зияткерлендіру тұрғысынан қарастыра отырып,
оқытуға ерекше ықпал етті: идеялар мен болжамдарды дамытып, практикалық жағдаяттарды
зерттеу және талдауға бастама жасап іске асыру; болжамды тәжірибеде сынап көру.
Үдерістің бұл мағынасы Шонның соңғы еңбектерінде рефлексиялық тәжірибені
педагогтердің проблеманы анықтап, өз іс-әрекеттерінде эксперимент жүргізе отырып
шешу әдісі ретінде қарастыратынына байланысты. Шонның
«Рефлексиялаушы практик:
кәсіпқойлар іс-әрекетте қалай ойланады»
(1983) деген кітабының ықпалы күшті болды.
Оның «техникалық ұтымдылық» ұғымын кәсіби білім негізі деп тануды жоққа шығара отырып,
кәсіпқойлардың не істейтіндігін түсіну негізіне «
рефлексия
» түсінігін қоюы бұл іске қосқан
зор үлесі болып табылады.
Техникалық ұтымдылық
кәсібилікпен салыстырғанда негізгі па-
радигма бола алмады. Оның «
іс-әрекеттегі толғаныс
» деген ұғымы кейде «
іс барысындағы
толғаныс
» ретінде де сипатталады. Бұл біздің тәжірибемізге көзқарасты, біз пайдаланатын
эмоциялар мен тоерияларды ескеруді көздейді, соның салдарынан өзгеріп жатқан жағдайға
сай әрекет етуге көмектесетін жаңа сезімдер туындайды. Бұл үдерістен кейін «
Достарыңызбен бөлісу: 
