5.1 Тақырыптардың аталуы, мазмұны және сағаттар көлемі (семестр бойынша)
Бөлімнің (циклдің, блоктің)
аталуы
Мазмұны
Академиялық сағ. саны
Нұсқаулар, әдебиеттер беттерін 7,8 п.б-ша көрсету
Дәріс
Зертханалық
СӨЖ
Кіріспе
Иіру өндірісі ғылымы дамуындағы ғалымдардың ролі. Республикада және шет елдерде иіру техникасы мен технологиясы дамуының негізгі бағыттары: жартылай дайын өнімдерінің және иірімжіптің тікиіршіктерін түсіруді автоматтандыру; өнімтікиіршіктегі өнімнің массасын үлкейтіп пайдалану; талшықтарды тазалау процесінің тиімділігін жоғарылату есебінен иірімжіптің шығуын көбейту, талшықтарды түзету, барлық технологиялық өтімдерде үзілгіштікті азайту; машиналардың пайдалы уақыт коэффициентін және өнімділігін жоғарылату. Иіру технологиясында өнімнің сапасын бақылау және басқарудың орталық ақпараттық жүйелерімен бірге модульді компьютерлі жүйелерін пайдалану.
1,5
-
3,0
2 (5-8)
Талшықтар коспаларының кұрамын және иірімжіп қасиеттерін жобалау
Иірімжіп сапасына әсер ететін факторлар: шикізат, құрал-жабдықтар, олардың режимі, цехтағы климаттық шарттар, қызмет ететін жұмысшылардың біліктілігі, кәсіпорын жұмысының мәдениеті.
Шикізатты тиімді пайдалану. Иірімжіптің қасиеттеріне талшық қасиеттерінің әсері. Талшықтың иіру қабілеттілігі. Қоспаларды жобалаудың әдістері. Талшықтар қоспасының құрамын жобалаудың сызықтық бағдарлау әдісі. Сызықтық бағдарлау есептерін шығаруда геометриялық әдісін қолданып, талшықтар қоспасының құрамын оңтайландыру. Талшықтар қоспасының құрамын оңтайландыру есептерді шешудің Симплекс әдісі. Қоспаның және оның компоненттерінің қасиеттерін бағалау. табиғи талшықтармен араластыру үшін химиялық талшықтарды таңдаудың негізгі принциптері.
Қоспадан иірімжіптің шығуы. Иірімжіп шығуына әсер ететін факторлар.
Әр тектес талшықтардан алынатын иірімжіп қасиеттерін жобалау. Аппаратты иірімжіп қасиеттерін жобалау. Тарақты иірімжіп қасиеттерін жобалау. Иірімжіптің болжамды үзілу салмағын жобалау. ЭЕМ көмегімен қоспа құрамын оңтайландыру.
1,5
3,0
9
2 (23-59)
Компоненттерді араластыруға дайындау. Қоспаларды дайындау
Шикізатты араластыруға дайындау. Қоспаның компоненттерін қопсыту және түту. Түтудің қарқындылығы және тиімділігі. Талшықты материалға әсер ететін күштер имульсі. Талшықты материалдық каласникті тормен әсерлесуі. Талшықтарды бояу. Кезеңді жұмыс істейтін құрал-жабдықтар. Әмбебап бояу аппараттары. Талшықтарды үзіліссіз тәсілмен бояуға арналған агрегаттар.
Иірімжіпті дайындау процестерінде талшықтарды майлау және имульсиялау. Майлайтын эмульсиялардың құрамы. Майлайтын эмульсияға қойылатын талаптар.
Талшықты қоспаларды құрастыратын негізгі принциптері. Қоспаларды топтастыру. Араластыру. Араластырудың мәні. Араластырудың тәсілдері. Араластыру машиналарын топтастыру. Араластыру машиналарының жұмысын талдау. Талшықты материалдарды араластыру тәсілдерін бағалау.
3,0
3,0
12
2 (60 -64)
Кардты тарау. Аппараттық созбаныжәне тарақты таралған таспаны дайындау
Иірудің аппаратты және тарақты жүйелерінде кардотараудың ерекшеліктері. Тару аппараттары мен машиналардың қорегі. Тарау машинасының жұмысшы органының гарнитурасы және оның талшықпен әсерлесуі. Тару машинасының араластырғыш және түзету қабілеттілігі. Тарау аппараттарында лента түзу және лента қою. Таспада тарау түзу. Мақталардың бөлінуі. Есу.Созбаны орау. Иірудің тарақты жүйесінің тару машиналары. Таралған таспаның және аппаратты созбаның сапалық көрсеткіштері. Тарау машиналарының өнімділігі.
3,0
3,0
12
2 (147-252)
Химиялық жіптер жгутынан таспаны дайындау
Иіруде химиялық талшықтарды өңдеу. Жгутты штапельдеу теориясы.Химиялық жіптерден штапельденген таспаны дайындау. Жгуттық химиялық жіптерге қойылатын талаптар. Жгуттық химиялық жіптерді штапельдеудің әдістері. Штапельденген таспаның сапасына қойылатын талаптар. Штапельдеуден кейін таспаларды өңдеу. Штапельдеуші машиналарының өнімділігі.
Тарақты созбаны дайындау. Созуды автоматты реттеу, есу және ширату процестеріиің ілімі. Созба ассортиментінің технологиясымен жабдықтары.
Тарақты созбаны дайындаган кездегі орындалатын технологиялық процестер, олардың мақсатымен мәні.
Тарақты есілген, ширатылған созбалардың дайындау жоспарлары, олардың салыстырмалық сипаттамасы және экономикалық тиімділігі. Әртүрлі партиялардагы жөне әртүрлі түсті таспаны араластыру машинасы. Меланжирлердің түрлері, олардың сабақтау параметрлері және өнімділігі, меланжирден кейін таспаларды өңдеу.
Аралас өнімнің қимасындағы әртүрлі компоненттердің талшықтарын үлестіру тиімділігі бойынша араластырудың сапасын бағалау.
Талшықты материалдың қалыңдыгын автоматты реттеу. Жабдықтар мен еңбек өнімділігін жоғарылату, шығаратын өнімнің сапасын жақсарту және иірімжіп дайындаудың технологиялық циклын қысқарту үшін өнім қалыңдырыи автоматты реттеудің маңыздылығы.
Созба беліміыдегі таспа машиналарында таспаларды өңдеу. Есілген созба ендірісінде қолданылатын созба машиналарының түрлері, олардың салыстыру сипаттамалары, дөңгелек иыелі тарақты біртісті созба машиналары, машиналардың технологиялық схемалары, олардың қүрылысы, жұмысы және техникалық сипаттамалары.
Есу процестерінің ілімі. Процестің мақсаты мен мәні.
Ширату процесінің ілімі. Процестің мақсаты мен мәні. Талшықтар арасындағы үйкеліс және ілінісу. Ширату қарқындылыры. Өнімнің әртүрлі сызықтық тыгыздықты бөлмдеріыде бірлесіп созумен ширату кезіндегі ширатпаның үйлесуі.Ширатылган өнімнің беріктілігіы аыықтайтын факторлар.
Ширатқан созбаларга арналган созба машиналары, созу аспабы жұмысын талдау. Созбаны тыгыздау, басу, орау. Тырыздағыштардьщ түрлері. Есілген және ширатылган созба орамының қүрылымы және тікпіршіктің формасы. Ширатылган созба орау процесі, орау теңеу, дифферциалдың схемасы және есебі, басқару механизмінің дифференциалдың жұмысы мен құрылысы, олардың функциялары. Тарақты иіру жүйесінің басқа созба машиналардың жұмысы мен құрылыстарының ерекшеліктері. Созба машиналарының өнімділігі. Созба сапасының көрсеткіштерін оларды анықтау әдістері. Созба ақаулары, олардың пайда болуының себептері және сақтандыру тәсілдері.
Созба бөліміндегі қалдықтар, оларды төмендету жолдары. Қалдықтарды пайдалану. Созба дайындауда техникамен технология дамуының негізгі бағыттары.
1,5
1,5
6
5 (84-90)
Жалғыз иірімжіпті дайындау. Иіру машиналары.
Жіп иіретін машинада іске асырылатын процестер Жүннен жасалған жіптердің МЕСТ бойынша ассортименті.Иіру машиналардың топтастыруы; сақиналы иіру машиналар (аппаратты жіп үшін, есілген, ширатылран созбалардан дайындалган тарақты жіп үшін) аппаратты және тарақты жіптерге арналган үршықсыз иіру машиналары (пневмомеханикалық, өзіширататын, роторлық).
Аппаратты жіп дайындайтын сақиналы иіретін машиналар: олардың техникалық сипаттамасы. Инелі дөңгелек тарақты созатын аспап. Созатын аспаптың жұмысын талдау. Есілген жәые ширатылган созбадан дайындаган тарақты иірімжіп шыгаратын сақиналы иіру машиналары. Олардың техникалық сипаттамалары: П-76-ШГЗ отандық және шет елдер фирмаларының иіру машиналарының созу аспаптары, олардың жұмысын талдау.
Сақиналы жіп иіретін машинадагы ширататын, орайтын процестің ілімі. Иірімжіп үзілу салмагының ширату мен байланысы: иірімжіптің ширатылуы. Иірімжіптің қасиеттеріне ширатудың әсері (үзілу салмағы мен үзілу ұзаруының тегіссіздігіне) . Аппаратты және тарақты негізгі және арқау иірімжіп үшін ширату коэффициентінің мәндері. Иірімжіппен талшықтар қасиеттерінің байланысы. ЭЕМ көмегімен иірімжіп қасиеттерін жобалау. Орау процесі. Орау процесінің мақсаты мен маңызы. Орау түрлері. Орау кезіндегі жіпті керу ілімі. Жүгіргішпен собықттың арасындагы керілу, формулаыы талдау, иіру жылдамдыгын реттеу. ¥ршықтагы саптама, саптамалардың түрлері, оларды орау кезіндегі жіптердің керілуіне, қысқаруына тигізетін әсері. Жіптердің үзілгіштігінің себептері, үзілгіштіктің жіптің сапасына тигізетін әсері, жабдықталудың және еңбектің өнімділігі. Бұзылган ұршықтар, ұршықтардың ақауларын анықтау. Иіру процесінде пайда болатын қалдықтар және оларды азайту жолдары, қалдықтарды пайдалану. Сақиналы жіп иіретін машинаның өнімділігі. Сақиналы жіп иірудің техникасы мен технологиясын жетілдірудің жолдары. ¥ршықсыз жіп иіру және оның кәдімгі жіп иіру әдістерімен салыстыргандағы артықшылықтары мен кемшіліктері. Өзі ширататын процесін талдау, машинаның схемасы, өзі ширатылатын жіптің қасиеттері, өзі ширататын тарақты жіп ендірісінің тиімділігі. Машиналардың өнімділігі. ¥ршықсыз иірудің басқа түрлерінің дамуы және олардың жүн иірудегі қолданылуы. Иіруде техникалық роботтарды, манипуляторларды және микропроцессорларды пайдалану.
1,5
1,5
6
5 (25-29)
Ширатылған жіп өндірісі
Өндірістің схемасы, ширатылған жіптің қасиеттері мен ерекшеліктері. Иірімжіпті булау. Булау процесінің мақсаты мен мәні; булау гөртібі жіптерді булайтыы қүрылгылардың схемасы және сипаттамасы; әртүрлі қүрылрылардың технологиялық есебі және өнімділігі; булаудан кейін иірімжіп қасиеттерінің өзгеруі және өндірістің техника-экономикалық көрсеткіштеріне әсері.
Иірімжіпті қабаттау. Қабаттау процесінің мақсаты мен мәні. Қабаттау машиналардың схемасы және жұмысының сипаттамасы; қабаттау процесін қысқаша талдау; машиналардың өнімділігі.
Иірімжіпті ширату. Ширату процесінің мақсаты мен мәні, машиналар схемасы; жұмыс мүшелерінің өлшемдері мен жылдамдыгы; ширату процесін талдау; ширатылған жіптің сипаттамасы; машиналардың өнімділігі. Екі ширататын машиналар. Қабаттау мен ширату процестерінің технико-экономикалық тиімділігі.
Табиғи жібек пен химиялық жіптерді ширату. Ширатылған жіптер түрлері. Армирленген және металданған жіптер өндірісі. Синтетикалық тігін жіптер өндірісі.
