Бағдарламасы syllabus семестр 5 оқу аптасынан және сессия аптасынан тұрады. Пәннің көлемі кредитті құрайды
-ОЖСӨЖ тақырыбы: Сынның өмірмен байланысының ерекшеліктері. СӨЖ
жүктеу/скачать 0,96 Mb.
|
Қазақ әдеби сынының тарихы, З.Ж.Мүтиев
- Бұл бет үшін навигация:
- Сынның идеялығы. Тапсырмалар: Сынның идеялылығы Идеялылықтың сыншыға берер пайдасы. 28-СОӨЖ тақырыбы
- Әдебиеттер (негізгі, қосымша)
- Он бесінші апта №15 дәрістің тақырыбы: Сынның тарихшылдығы. Қарастырылатын мәселе
| 27-ОЖСӨЖ тақырыбы: Сынның өмірмен байланысының ерекшеліктері.
СӨЖ тақырыбы: Сынның идеялығының ерекшеліктері. №14 практикалық сабақтың тақырыбы: Сынның идеялығы. Тапсырмалар: Сынның идеялылығы Идеялылықтың сыншыға берер пайдасы. 28-СОӨЖ тақырыбы: Сынның өмірмен байланысы СӨЖ тапсырмалары: Қоғамдағы болып жатқан кез-келген құбылысқа (теледидардағы бағдарламалар, жарнамалар, шығармашылық адамның жеке туындысы) өз сыи пікіріңді білдір. Есеп беру түрі: Конспектілеу Әдебиеттер (негізгі, қосымша): 1. Б.Сарбалаев. Өткірдің жүзі, А, 1992. 2. Е.Исмайлов. Сын мен шығарма, А, 1960. 3. Е.Исмайлов. Әдебиет теориясының мәселелері, А, 1940. Он бесінші апта №15 дәрістің тақырыбы: Сынның тарихшылдығы. Қарастырылатын мәселе: Сынның тарихшылдығы Сынның тарихшылдығының маңызы Дәйектеме сынның жарнама сфыннан және аннотациядан едхәуір айырмасы бар егер жарнама сын көркем шгығарманың дүниеге келгендігін хабарлау міндетін атқарса аннатоция сол шығарманың негізгі мән маңызын қысқа түйіндейді. талдау жасауды мақсат етпейді. Ал дәйектеме сын пәлендей талдау жасай қоймағанмен, оқушыға шығармааынң оқиғасын мәнін жазылу себебеін түсіндіреді. 20-сыншы ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің шығармаларында озсындай сын материалдары жие кездескендіктен, оны аннотациямен роецензия аралығындағы құбылыс екенін ескеріп, дәйектеме сын деп атаған орынды. Тарихшылдықтың мағынасы өте кең. Диалектикалық материализмнің жалпыға ортақ, аса маңызды теориялық қағидасы ретінде ол қоғам мен табиғатты танып білудің темірқазығы сияқты барлық, әсіресе қоғамдық ғылым салаларында зеттеу бағытын айқындаушы негізгі принцип болып табылады. Тарихшылдық кең мағынасында заттар мен құбылыстарды даму, қалыптасу, нақтылы тарихи байланыстары күйінде танып-білуді білдіреді. Өмірді танудың диалектикалық әдісінің негізін құрап, әрбір нәрсені қалай пайда болды, дамыды, бүгінгі күйге қалай жетті деген сауалдар ауқымында қарастырып, қоғам дамуының ғылыми көрінісін жасауға ұмтылады. Әдебиет те қоғамдық құбылыс. Сондықтан оны да тарихи тұрғыдан қарастыру қажеттілігі туады. Мұның кең мағынасы - әдебиетті қоғамдық дамумен байланыста, тарих ғылымынң жетістіктерін пайдалана отырып, зерттеу деген сөз. Тарихсыз әдебиетті зерттеу жалаңдыққа апарады. Өйткені, тарих қоғам дамуының ғылыми шежіресі болса, әдебиет – көркем бейнесі. Екеуі де тарихи қоғамды танып біледі, бірақ екеуі де екі түрлі – бірі ғылыми, екіншісі көркемдік жолмен. Екеуінің де түпкі мақсаты біреу. Ол – қоғам дамуының тарихи шындығын бар болмысымен танып білу. Сондықтан қаншалықты дәрежеде қөрініс тапқандығын айту үшін сыншы сол дәуірдің тарихи мағұлматтарын кеңінен пайдаланады. Демек, тарихи құбылысты бейнелеген әдебиетті тарихи тұрғыдан қарастыру – оны ғылыми түрде танудың бірден-бір шарты. Бұл жерде тарихшылдық ғылымилықпен ұштасып жатады. Ғылымилық, ғылымның жетістіктерін әдебиетті талдауға қолдауну болса, тарихшылдық соның бір қыры, яғни, өмірді ғылыми тұрғыдан танып-білудің философиялық негізін зерттеу ісіне нақтылы пайдалану болып табылады. Тарихшылдық - сыншының сыншылық қызметінде бастан-аяқ ойында ұстап, бағыт-бағдар беріп, таным процесін ретке салып отыратын принцип. Ол зерттеудің әдіснамалық негізін, әдістерін айқындайтын аса маңызды философиялық категория. В.Г.Белинский: «Әрбір өнер туындысы өз дәуіріне, тарихи заманына, суреткердің қоғамға қатынастарын орай қаралуы тиіс: оның өмірін,т.б.ү қарастыру шығарманың жасалуын түсіндіруге қызмет етеді» деп жазған болатын. Тарихшылдық принципі әдебиеттану ғылымында едәуір зерттелген. Олар дща бұл қағиданың өзіндік ерекшеліктері біршама негізделген. А.Бушмин тарихшылдық жалпы теориялық шолулардан шегіністерден емес, әдеби құбылыстардың себеп-салдарлық байланысынан көрінеді. Деп біледі. Мәселе, фактілердің көп қамтылуында емес, қандай көзқарас тұрғысынан қандай фактілер іріктелініп алынады, олар тарихи дамудың қандай тұжырымы тұрғысынан түсіндіріледі, олар зерттеу барысында неге бағындырылған деген сауалдарда жатыр. Академик, Д.С.Лихачев тарихшылдық принципі, біріншіден оның өзіндік қозғалысы, яғни жасалу процесі, екіншіден, оның шығармашылдық ғұмырбаяны ретінде автордың жазушылық өсуі, үшіншіден белгілі бір кезеңдегі әдебиет дамуындағы құбылыс ретіндегі тарихи-әдеби қозғалысы тұрғысынан қандай фактілер іріктеліп алынды. Дәрістің топтама-тәсімі ( тірек конспектісі немесе тезистер) жүктеу/скачать 0,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|