«Жаратылыстану» пәнін оқыту үдерісін ұйымдастыруға қойылатын талаптар

Бағдарлама бойынша әр сыныптағы сағат саны:

Бастауыш сыныптары кабинеттеріндегі жиһаздардың орналасуы еркін қозғалуға, ойын, эксперименттер өткізуге, оқушылар жұмыстарының көрмесі мен ресурстарға жеткілікті кеңістік, орын болуын қамтамасыз етуге тиісті. Пәнді оқыту үшін мамандандырылған зертхананың болуы міндетті емес, мүмкіндік болған жағдайда биология, физика және химия кабинеттері ресурстарын қолдану ұсынылады.

• 
  компьютер;
  
• 
  интерактивті тақта;
  
• 
  проектор;
  
• 
  деректермен жұмысқа арналған компьютерлік бағдарламалар;
  
• 
  үзіліссіз қуат беру көзі;
  
• 
  принтер-сканер;
  
• 
  бор тақтасы;
  
• 
  жылжымалы тақта;
  
• 
  магнитті тақта;
  
• 
  проектор;
  
• 
  компьютер;
  
• 
  MGA (датчиктер көмегімен деректерді тіркейтін аспап);
  
• 
  таблетка тәрізді батареялар мен тұтқыш;
  
• 
  жалғағыш сымдар;
  
• 
  қосып-ажыратқыш;
  
• 
  2-4 V лампалар;
  
• 
  сандық фотоаппарат;
  
• 
  глобус;
  
• 
  күн жүйесінің моделі;
  
• 
  тақырыпқа сай түрлі модельдер мен нақпішіндер (муляждар);
  
• 
  бөлме өсімдіктері;
  
• 
  тақырып бойынша кестелер мен плакаттар;
  
• 
  тақырыптық бейнематериал коллекциясы;
  
• 
  табиғи кендер мен минералдар коллекциясы;
  
• 
  айна;
  
• 
  жарық көзі;
  
• 
  жылу көзі;
  
• 
  еріткіш заттар;
  
• 
  ыстыққа төзімді ыдыс;
  
• 
  колбалар;
  
• 
  шыны түтік;
  
• 
  сүзгіш қағаз;
  
• 
  қорғаныш көзілдірік;
  
• 
  үлкейткіш әйнек (лупа);
  
• 
  микроскоп;
  
• 
  әртүрлі өлшемді магниттер жинағы;
  
• 
  термометрлер;
  
• 
  жүктер;
  
• 
  таразы (теңдеушелермен және электрондық);
  
• 
  жарық датчигі;
  
• 
  таймер;
  
• 
  динамометр;
  
• 
  өлшеуіш рулетка;
  
• 
  секундомер;
  
• 
  дыбыс көзі (музыка аспаптары, қоңыраулар және т.б.);
  
• 
  дыбыс өлшегіш;
  
• 
  мөлдір және мөлдір емес денелер;
  
• 
  калориметрлер (термос);
  
• 
  түрлі электрөткізгіш заттардың жиыны (әйнек, мыс, болат, алюминий, резеңке, пластмасса);
  
• 
  магниттік компастар;
  
• 
  телескоп;
  
• 
  анықтамалықтар мен энциклопедиялар;
  
• 
  флипчарт;
  
• 
  қағаз қыстырғышы бар планшет;
  
• 
  ватман;
  
• 
  өсімдіктер гербарийі;
  
• 
  топырақ түрі коллекциясы;
  

• 
  Қазақстанның физикалық картасы, тақырыптық карталар;
  
• 
  жануарлар тұлыбы;
  
• 
  адам қаңқасы.
  

5 «Жаратылыстану» пәнін оқытуда қолданылатын педагогикалық әдіс-тәсілдер

Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдары (мектеп, гимназия, лицей т.б.) оқу үдерісінде «білім алу жолдарын білетін», өздігінен білім алуға, шешім қабылдауға қабілетті ынталы, қызығушылығы жоғары, өзіне сенімді, жауапкершілігі жоғары, өзінің және өзгенің іс-әрекетіне талдау жасай алатын жеке тұлғаны қалыптастыруға бағытталған қағиданы ұстанады.

• 
  мұқият іріктелген тапсырмалар мен іс-әрекет түрлері арқылы оқушыларды ынталандыру және дамыта оқыту;
  
• 
  проблемаларды анықтау және шешу тәсілдерінің үлгісін оқушыларға түсінікті жолмен құру және көрсету;
  
• 
  жеке және топтық, ұжымдық жұмыстарды өзара үйлесімділікпен қолдану;
  
• 
  оқушының жеке пікірін тыңдау, олардың алдыңғы меңгерген білімдері мен қалыптасқан түсініктерін әрі қарай дамытудың маңыздылығын мойындау;
  
• 
  зерттеу жұмыстарына негізделген оқушылардың сын тұрғысынан ойлау қабілетін дамытатын белсенді оқуын мадақтау;
  
• 
  оқу проблемаларын шешу барысында мұғалім мен оқушының ынтымақтасқан шығармашылық ізденіс әдістерін қолдану;
  
• 
  оқушыларды мұғалім мен оқушылар арасында және оқушылардың өз арасында сыйластық әрі ынтымақтастық қарым-қатынас қалыптастыру;
  
• 
  оқушының оқуын «оқыту үшін бағалау» арқылы қолдау жасау.
  

• 
  сенімді қатынас пен әріптестік үшін жағдай жасау;
  
• 
  ғылыми проблемалардың шешімін табу үшін басқалармен бірге және өздігінен іздеу әдістерін қолдану және жоспарлау;
  
• 
  оқушылардың жеке мүмкіндіктерін есепке алып, дифференциалық тапсырмалар құру;
  
• 
  ғылыми сұрақтарды зерттеу үшін жеке және топтық жұмыс ұйымдастыру;
  
• 
  топ жетістікке жетуі үшін әр оқушы түрлі рөлде жұмыс атқаруына мүмкіндік беретін топтық жұмысқа жағдай туғызу;
  
• 
  өз ойын жеткізе білу және дәйек келтіру, мәселелерді анықтау үшін өз пікірлерін жеткізу, болжам құру және зерттеулерді әрі қарай жоспарлау қабілетін дамыту үшін ынталандыратын проблемалық жағдаяттар құру;
  
• 
  белгілі бір тақырыпта мәселені шешу үшін миға шабуыл жасау. Әр оқушы өз идеясын ұсынады, дұрыс шешім қабылдау үшін сынып болып талдау;
  
• 
  оқушылардың сабақта зерттеу жұмыстарын жүргізуі, тәжірибелер жасауы, түрлі дереккөздерді пайдалану мен іс-әрекет түрлерін қолдануын талап ететін проблемалық жағдаяттар құру;
  
• 
  оқушылардың зерттеу тақырыбын өз бетінше таңдауы, жоспарлауы, зерттеу нәтижелерін ұсынуы арқылы қызығушылығын ояту;
  
• 
  сыныпта түрлі бағалауды қолдану және ұпай қою критерилерін қарастыру.