Судың тотығу көздері екі түрге бөлінеді: табиғи және антропогендік. Бірінші типке су қоймаларының ішіндегі және сырттан келетін әртүрлі процестер, жауын-шашын және іргелес топырақтың түскен қалдықтары мен құрамы жатады. Екінші түріне өзендерге ағызылатын тұрмыстық және өндірістік қалдықтар жатады.
Табиғи сулардың тотығу қабілеті жыл мезгіліне (мысалы, балдырлардың мол шіруі шілде-тамыз айларында болады) және аумаққа (шымтезектер қиыр солтүстікте және Сібірде кездеседі, су объектілерінің ішкі ортасына әсер етеді) байланысты өзгеруі мүмкін.
Тотығуды тазалау әдістері:Белсендірілген көмірмен тазарту;Аниониттермен селективті тазарту;Мембраналық сүзгіні орнату.
33. Ол үшін судың тотығуын есептеу керек. Табиғи суларда тотығу қандай шектерде болады? Табиғи сулардың тотығу қабілетінің мәні әр литр суға миллиграмм фракцияларынан ондаған миллиграмм O2-ге дейін кең ауқымда өзгеруі мүмкін. Жер асты суларымен салыстырғанда жер үсті суларының тотығу қабілеті жоғары.Себебі- топырақтан және өсімдік қоқысынан алынған органикалық заттар жер асты суларына қарағанда жер үсті суларына оңай түседі.
Тотығу қабілетінің жоғары болуы судың ластану дәрежесінің жоғары екеніне нұсқайды. Тереңдегі жер асты суларының тотығу қабілеті төмен (1– 2 мг/л О2) болады, олар 1-класқа жатады. 2 және 3-класқа жататын жер асты суларының тотығу қабілеті жоғарылау болады, бірақ 5 және 15 мг/л О2мәнінен аспайды. Грунттық суларда тотығу қабілеті әдетте жоғарылау (2 – 4 мг/л), бұл мән судың түстілігі артқан сайын арта түседі. Сол себептен түссіз сулардың тотығу қабілеті жоғары болса, бұл су ластанған су болып табылады. Ашық суқоймалардың суларының тотығу қабілеті 5 – 6 мг/л (өзендерде), 6 – 8 мг/л ( суқоймаларда – водохранилище), ал батпақтық суларда арта түседі. Перманганаттық тотығу 3,0 мг/л-ден аспаған жағдайда су шаруашылық мақсаттарда және ауыз су ретінде пайдаланылады.
34. Тотығудың өлшемі қандай? Тотығу қабілеттілігі 1 литр судағы органикалық заттардың тотығуына жұмсалатын оттегінің миллиграммдарымен көрсетіледі (мгО/л).
