Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9



Pdf көрінісі
бет38/387
Дата10.12.2023
өлшемі28,1 Mb.
#135579
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   387

00
Dx =
I
[х, ~ Мх]2 f ( x ) ■
c k .

00
Кездейсок шама мәнінің дисперсиясын есептеу үшін ауытқудың квадра­
ты алынады. Бүл 
х <МХ
жағдайында пайда болатын минус танбасын жою үшін 
жасалады. Егер мұны жасамасак оң және теріс мәндері бірін-бірі компенса- 
циялап, нәтижесінде нөл пайда болады. Ал ол ауыткудың квадратынан қүтылу 
үшін соңғы нәтижеден түбір астын алады. Бұл жағдайда алынған шаманы кез­
дейсок шаманын өзінің орта мәнінен ауыткуы ретінде карастырады.
Кездейсоқ шаманың орта квадраттық ауыткуы
(ОКА) деп, оның дисперсия- 
сынан алынған түбір астын айтамыз:
a = V 0
(2.17)
(кейде «стандарттык ауытқу» термині колданылады). Кездейсок шамаларды 
сұрыптау кезінде оған математикалык амалдар колданып, нәтижесінде жаңа 
кездейсок шамалар алынады. Мұнда математикалык күтім мен дисперсия ка- 
лай өзгеретіндігін көрсетелік.
1. Кездейсок шамаға (Q тұрактысын косқанда, тұракты математикалык 
күтімге косылады, ал дисперсиямен ОКА өзгермейді:
M(X+Q

Мх+С;
D(X+Q

DK
(2.15)
(2.16)


2. Кездейсок шаманы 
(к)
тұрақтысына көбейткенде (бөлгенде) математи- 
калык күтім тұрактыға көбейтіледі, ал дисперсия онын квадратына кө- 
бейтіледі:
Щ к ■
 Х) = к ■
 МХ\
D(k ■
 X)

к2- Dv о(кХ)

к
• о .
3. Кездейсок шамаларды (тәуелсіз, тәуелді) косканда олардың математика- 
лык күтімдері косылады:
M(Xj+X2)
=
М +Mr
4. Тәуелсіз кездейсок шамаларды косканда, олардын дисперсиялары косы- 
лады:
D(X+X2)
=


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   387




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет