«Барлық тіл Ulrich Neisser (1976) сөзінде,«жалпылама әрекет»



Дата20.12.2023
өлшемі43,83 Kb.
#141592

4.1. Тілдің шығуы туралы теорияларды саралаңыз.
- «Тілдердің қалай пайда болғаны мен дамып келе жатқаны туралы ойлар идеялар тарихында маңызды орынға ие және ол қол қойылған тілдердің табиғаты туралы жалпы сұрақтарға байланысты және адамның жалпы іс-қимылының мінез-құлқымен тығыз байланысты, филогенетикалық тұрғыдан адамның сөйлеу тілдерінің пайда болуы адамның тілдерінің пайда болуымен сәйкес келеді, ал ым тілдері, яғни, алғашқы шынайы тілдер болуы мүмкін, бұл жаңа перспектива емес - адами тілдің қалай бастауы туралы неразданбалы болжамдар пайда болды ».
- «Көрінетін қимылдың физикалық құрылымын талдайтын талдау синтаксистің пайда болуына түсінік береді, мүмкін, тілдің эволюциясы мен шыққан студенттеріне қатысты ең күрделі мәселе ... Бұл синтаксистің шығу тегі. адамдарға түсініктеме беру және ойлар мен оқиғалар арасындағы өзара қарым-қатынас туралы ойлауға, яғни, оларға күрделі ойларды айтуға мүмкіндік береді және, ең бастысы, оларды басқалармен бөлісуге мүмкіндік береді.
«Біз гистуральды тілдің пайда болуын ұсынған алғашқы адам емеспіз [Gordon] Hewes (1973, 1974, 1976) - қаңылтырдың бастауыш теориясының алғашқы заманауи жақтаушыларының бірі. [Адам] Кендон (1991: 215) «лингвистикалық сәнге ұқсас нәрседе жұмыс істейтін деп айтылуы мүмкін мінез-құлықтың бірінші түрі гимнастика болуы керек еді». Кэндон үшін, тілдің қаңылтыр туындысын деп санайтындардың көпшілігі сияқты, ым қимылдар сөйлеуге және ән айтуға қарсы тұруда.
«Біз Кендонның ауызша және қолтаңба тілдері, пантомима, графикалық бейнелеу және адамдық өкілдіктің басқа да түрлері арасындағы қарым-қатынастарын зерттеу стратегиясымен келісетін болсақ, сөйлеуге қарсы қарсылығын қимылдаудың пайда болуын түсіну үшін өнімді негізге әкелетініне сенімді емеспіз. Тілдің қимылы басталса, неге ол солай қалмады? деген сұрақтың жауабы. ол мұны істеді.
«Барлық тіл Ulrich Neisser (1976) сөзінде,« жалпылама әрекет ».
«Біз бұл тілдің қимыл ретінде басталуын ұсынбаймыз және тілге айналдырдық. Тіл әрдайым қаңылтыр еді (кем дегенде, біз ақыл-телепатия үшін сенімді және әмбебап қуат дамығанша)».
- Егер «Дуайт» Уитнимен «ой» деген сөзбен жұмыс істейтін «тіл» деп ойласақ (ол айтқандай, бүгінгі күнді дәл осылай қоюға болмайды). онда қаңылтыр «тілдің» бір бөлігі болып табылады. Осындай тілге деген қызығушылық танытқан адамдарымыз үшін, біздің міндетіміз сөйлеуге қатысты ым қимылын және әр ұйымды басқа тараптан сараланған жағдайларды көрсетудің барлық күрделі жолдарын әзірлеуді қамтуы тиіс. сондай-ақ олардың өзара үйлесу жолдары.
Бұл осы құралдардың қалай жұмыс істейтіні туралы біздің түсінігімізді байытады. Егер, екінші жағынан, біз құрылымдық терминдерде «тілді» анықтайтын болсақ, бүгінгі күні көрнекі түрде қолданылатын көрнекі түрлердің көпшілігін ескермей, көпшілікке қарамастан, тілдің, анықталғандай, шын мәнінде байланыс құралы ретінде табысты болады. Мұндай құрылымдық ұғым алаңдаушылықты шектеу әдісі ретінде ыңғайлылық мәселесінде маңызды болып табылады. Екінші жағынан, адамдар сөйлеу арқылы жасайтын барлық нәрселерді қалай жасайтыны туралы жан-жақты теория тұрғысынан жеткілікті болмайды ».
4.2. Теориялардың дұрыс немесе бұрыс жағын зерделеңіз.
Қоғамдық теориялардың дұрыстығы – тілдің қоғамдық қажеттіліктен пайда болғаны шындық және ол қоғамдық құбылыс ретінде қоғамда пайда болып, онымен бірге дамиды.
Адам эволюциясының қазіргі деректері бойынша даму жолы төмендегідей. Қазіргі адамдар (гомо сапиенс сапиенс) бұдан 150-200 жыл бұрын қазіргі Шығыс Африка территориясында (Кения, Танзания) пайда болған. Олар Еуразия құрылығына алғаш рет бұдан 70-80 мың жыл бұрын аяқ басқан, бұл аймақта кең таралған адам тәріздес «ағайындары» (негізінен неандертальдықтар) олармен бәсекеге төтеп бере алмай жойыла бастайды. Ал 40-60 мың жыл бұрын олар Оңтүстік Азия мен Еуропаға кеңінен таралып орналасқан. Одан кейін, бұдан 20-30 мың жыл бұрын адамдардың оңтүстікте Австралия мен аралдарға, солтүстікте Сібір мен Америкаға қарай таралуы жалғасады. Яғни тілдің қазіргі түрдегідей қалыптасқан кезін бұдан 200 мың жыл бұрынғы кезден әрі деп, ал қазіргі тілдердің бәріне негіз болған ең көне тілді бұдан 50 мың жыл бұрын өмір сүрген деп жорамалдауға болады.
Бұл болжамда көне тілдің қазіргі тілден елеулі айырмасы болмаған: яғни дыбыстардан сөздер құрастырып, оларды байланыстырып сөйлемдер құрап сөйлеген. Алғашқы кезде адамдардың саны әлемде аз болғанымен тілдердің саны өте көп болған деп есептеледі. Кейін тілдердің азаюы тайпалық дәуірдің басталуына байланысты. Тайпа мемлекеттіліктің бастауы, ондағы адамдар негізінен бір тілде сөйлесуге бағытталады. Бұл тілдердің бір бірін ығыстырып шығаруы және тоғысуы түрінде жүрген. Ал қазіргі салыстырмалы-тарихи зерттеулер бойынша барлық тілдер бұдан 15 мың жыл бұрын өмір сүрген 5-6 ата тілден таратады. Олардың ішіндегі ең ірісі нострат тілдері. Оның ұрпақтары кейін Еуропаға түгелдей, Солтүстік Африкаға және Азияның көп бөлігіне (Оңтүстік Шығысынан басқа) таралады.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет