Басқару экономикасы



бет94/112
Дата24.02.2022
өлшемі1,31 Mb.
#26296
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   112
0,080

266775

275000

0,075

275740

275000

Енді көрініп тұр, қарыз құны 7,5% бен 8,0% арасында орналасқан.

Жағдайды келесі түрде көрсетейік:

0,075 275740


740

u

0,005 0,075 +u 275000 17538.

0,080 258202
Ара қатынасы мен пропорцияны орнатамыз:
= .
Осыдан:

u = 0,005 (740) / 17538 = 0,00021097;


салық шегерісіне дейінгі берешек құны = 0,075 + 0,00021097 = 0,07521097 = 7,5%;

салық шегерісінен кейінгі берешек құны = 0,075(0,66) = 0,0495 = 5,0%.


3- мысал есеп.

Кепілхат пен сериялық облигациялар жағдайында негізгі капитал және пайыздар бойынша мезгілімен төлемдер жасалынып тұрады. Мысалы, «Chicanbas Corporation» өзінің сериялық облигациясын жыл сайын 100 данасын өтеп тұрады деп ұйғарайық. Фирма әрқайсысының атаулы құны 1000 долларға тең бес жүз бес жылына 8%-дық облигацияларды шығарған. Олардың таратуына байланысты шығындарды төлеуден кейін табыс 475000 теңгені құрды. Ақшалай қаражаттың жылыстауы келесідей болады:



Ақшалай қаражаттың жылыстауы

Жыл

1

2

3

4

5

Негізгі капитал

100000

100000

100000

100000

100000

Пайыз

40000

32000

24000

16000

8000

Жалпы жылыстауы

140000

132000

124000

116000

108000

Есептік мөлшерлемесі 8%-ға тең жағдайында ақшалай қаражаттың жылыстауының ағымды құнын келесідей табылады:



+ + + + = 500000,
бұл 475000 табыс сомасынан жоғары болып келеді.долл. Жоғарыда көрсетілген ретпен есептеп, салық шегерісіне дейінгі капиталдың құны 10,08%, салық шегерісінен кейінгі капиталдың құны 6,65%-ға тең болғандарын табамыз.
Акцинерлік капиталдың құны. Акционерлік капитал қарапаым акцияларды сатқаннан түскен қаражаттан плюс фирманың бөлінбеген түсімдерден құрылады. Қарапайым акцияларының нарықты бағасы инвесторлардың болжалдарына және тәуекелге көзқарасына негізделеді. Әр инвестор инвестицияның шегін құрайтын пайданың минималды нормасын ойда тұтады (дивиденд және капитал өсімінен). Жеке адам немесе мекеме пайданың болжал нормасы осы шек деңгейінде немесе одан жоғары болғанда ғана инвестиция жасауы керек. Сонымен, акционерлік капиталдың құнын қарапайым акцияның нарықтық бағасы өзгерусіз қалдыратын минималды норма деп анықтауға болады.

Инвестор инвестиция жасау немесе одан бас тартуы туралы шешімді қарапайым акцияның нарықтық бағасының негізінде қабылдайды. Акция бағасын талдап, инвестор, мезгілімен төленетін дивидендтер мен акцияның нарықтық бағасынан тұратын, табыстың болашақ түсімін болжайды.



Бұл түсімдер болашаұта болғандықтан, олар дисконтталуы керек, өйткені уақыт өткен сайын ақшаның құны өзгереді. Сонда акционерлік капиталдың ағымды құнын V келесі формуламен есептеуге болады:
V = ,
бұл жерде – инвестиция берілген мерзімінің ішінде белгіленген мезгіл аяғында ақшалай алынған дивидендтер;

S – n мезгілінің аяғындағы нарықтық құн;



k – инвестордың есептік мөлшерлемесі (талап қойылған пайда нормасы).

Енді инвестор акционерлік капиталдың қарапайым акциясын 1000 теңге бағасымен сатып алсын, бірінші жылдың аяғында 50 теңге дивиденд алуды болжап отыр, одан кейін оны 1100 теңгеге сатуға ұйғарып отыр. Бұл жағдайда пайда - ол бастапқы инвестицияның өсімі, яғни

150 : 1000 x 100% = 15%.

Егер осы мәліметтерді жоғарыдағы теңдікке енгізсек және оны k табуына қолдансақ, сол нәтижеге шығамыз.

Енді инвестор бірінші жылы 50 шамасында дивиденд алғаннан кейін акцияны екі жыл сатпай өзінде ұстағысы келеді. Ол екінші жылы дивиденд 65 теңге, ал акцияның бағасы екінші жылдың аяғында 1200 теңге болады деп үміттенеді.

Енді осы мәліметтерді жоғарыдағы теңдікке енгізіп, k есептесек, ол тағы 15%-ға тең болады. Бұл акция бағасы дивидендтер өсімінің ағымды құны плюс уақытты ескеріп дисконтталған құны екенін көрсетеді. Уақытты ескерген құн басқа инвестордың төлеуге дайын бағасы болып келеді.

Егер компания дивидендтері бір белгілі тұрақты деңгейде өсіп тұрса, онда кез келген мезгілде дивидендтер жиынтық өсімінің коэффицинтіне көбейтілген ең соңғы дивидендтерге тең болады.

Жоғары теңдікті түрлендіріп, акцинерлік капиталдың құны келесі болжалған дивидендтің ағымды бағаға қатысы плюс өсім қарқыны g екенін көрсетуге болады:


= + g.
Бұл формула дивидендтер тоқтамай, тұрақты қарқынмен өсе береді деп ұйғарады. Бірақ шынында өсу қарқыны дүркін-дүркін баяулайды. Егер уақыт бойы бөлінуі мен өсімнің өзгеру шамасын бағалай алсақ, онда айтылған теңдікті акционерлік капиталдың құнын анықтау үшін пайдалануға болады.

Ал компаниялар дивиденд төлемеген жағдайда не істеу керек? Акциямен қатар кейде компаниялардың өзі сатылады, неге олай болады? Жауабы келесіде: инвесторлар уақыт өткен сайын фирма құны өссе дивидендтен бас тартуға дайын болады. Онда компания өз түсімдерін қайтадан инвестицияға айналдырып, болашақта түсімдердің көбейуіне сенеді. Дивиденттерді төлемеген компанияның акционерлік капиталын бағалау келесі жолмен бағалауға болады: капиталдың нарықтық бағасының өсуін талдау. Мысалы, фирма капиталының бағасы бірнеше жыл бойы 10%-ға өскен болса, және болашақта осы өсім сақталады деп ұйғарылса, онда осы фирманың акционерлік капиталының құны ретінде 10%-ды алуға болады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   112




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет