Басылым: алтыншы

реакцнясында А затының а шартты бөлшегі В затының b шартты бөлшегімен реакцияға түседі. Осыған сәйксс, а≥ b шарты орындалған кезде A затының

бір бөлшегі В затының b /а бөлшектеріне эквивалентті. b/а катынасын

В затының эквивалент факторы деп атайды және fэкв(В) деп белгілейді. Мысалы:

2Na2S2О3+I2 ↔Na2S4О6+2NaI

|реакциясында fэкв(І2)=1/2, ал эквивалент 1/2 I2белшегі болып табылады.

Қышқылды - негіздік реакцияларда эквивалент - осы реакцияда сутегінің бір ионымен байланысатын, оны ауыстыратын немесе бөліп шығаратын шартты бөлшек. Тотығу - тотыксыздану реакцияларында эквивалент - осы реакцияда бір электронды қосып алатын немесе беріп жіберетін шартты бөлшек№

Реакцияға байланысты бір заттың эквнваленті әртүрлі болуы мүмкін. Мысалы:

HCl+Na2CО3↔ NaHCO3+NaCl

реакциясында натрий карбонатының эквиваленті - Na2CО3 шартты бөлігі

(fэкв =1). Ал

HCl+Na2CО3 ↔2NaCI+H2CО3

реакциясында fэкв (Na2CО3)=l/2, ал эквивалент 1/2 Na2CО3 шартты бөлшек болып табылады.

Заттар бір бірімен өздерінің эквиваленттеріне байланысты реакцияласса, - мұны Дальтонның еселік катынас заңы дейді. Бұл зан аналитикалык химияның барлық сандык есептеулерінде қолданылады, әсіресе титриметриялық анализ әдістерінің негізін кұрайды. Практика жүзінде жеке эквиваленттермен немесе химиялық актпен ғана емес, бөлшектердің үлкен бірлігімен жұмыс істейді. Бұл жағдайда заттар арасындағы стехиометриялық қатынастар заттар мөлшерін мольдік катынасы түрінде болады: