§2. Біртекті сызықтық теңдеулер жүйесі
Біртекті сызықтық теңдеулер жүйесі жалпы түрде былай жазылады:
a11x1+a12x2+…+a1nxn =0
a21x1+a22x2+…+a2nxn =0 (1)
………………………………
am1x1+am2x2+…+amnxn =0
Сонымен бұл жүйенің оң жағы бірыңғай нөлдерден тұрады.
Біртекті жүйенің әр уақытта шешуі бар болады, ол шешу нөлдік шешу: х1=x2=…=xn=0
Сонымен біртекті теңдеулер жүйесі әр уақытта үйлесімді.
Біртекті теңдеулер жүйесінің шешулерінің мынадай екі қасиетін атап өтейік:
Егер x=(x1,x2,…xn) (1) жүйенің шешуі болса, онда кез келген ʎ саны үшін ʎх=( ʎx1, ʎx2,… ʎxn) (1)жүйесінің шешімі болады.
Егер x=(x1,x2,…xn) және y=(y1,y2,…yn) (1) жүйесінің шешулері болса, онда олардың қосындысы x+y=(x1+y1, x2+y2,…xn+yn) (1) жүйенің шешімі болады.
Ескерту: (1) жүйенің шешулерін тереңірек зерттеу А матрицасының рангісі арқылы жүргізілетінін айта кетейік.
Дәріс 5-6
векторлар
§1. Векторларға қолданылатын сызықтық амалдар
Кеңістіктегі векторы өзінің үш кординатасы арқылы толық анықталады. Кеңістіктегі векторды кейде үш өлшемді вектор дейді.
Осы вектор ұғымын былайша жалпылауға болады:
Анықтама 1. Реттелген , ..., сандарынан тұратын тізбекті n-өлшемді вектор немесе вектор деп атайды және оны =(, ..., ) символымен белгілейді. Мұндағы санын векторының бірінші координатасы, - екінші координатасы т.с.с. - n-ші координатасы дейді.
Мысалдар
Геометриядан белгілі түзүдегі, жазықтықтағы немесе кеңістіктегі векторды сәйкес бір, екі немесе үш өлшемді векторлар болып табылады.
n-ші ретті анықтауыштың әрбір жолы мен әрбір бағаны n өлшемді вектор болып табылады.
m*n өлшемді матрицаның әрбір жолы n-өлшемді, ал әрбір бағаны m-өлшемді вектор болып табылады.
Анықтама 2. =(, ..., ) және =(,) векторының қосындысы + мынадай теңдеуден анықталады: +=( )
Анықтама 3. =(, ..., ) векторының санына көбейтіндісі мынадай теңдеуден анықталады:
Ескерту. n өлшемді векторлар матрицаның дербес, мысалы болғандықтан ( вектор дегеніміз n*1 матрица) бұл анықтамалар бізге матрицалар тетрисынан белгілі.
« n өлшемді векторды» біз көбінесе қысқаша «вектор» деп атайтын боламыз.
Анықтама 4. Барлық координаттары нөлге тең вектор нөл вектор деп аталады және арқылы белгіленеді :
Анықтама 5. (-1) векторын векторына қарама-қарсы вектор деп атайды және оны арқылы белгілейді : =(-1)
Жоғарыда көрсетілген екі амалға қатысты келесі теңдіктердің орындалатынын тексеру қиын емес:
1*
Жоғарыдағы теңдіктерде кез келген векторлар, ал мен кез келген сандар.
Анықтама 6. Векторларды қосу және векторларды санға көбейту жоғарыда көрсетілген тәсілмен анықталған барлық n-өлшемді векторлар жиынын n-өлшемді арифметикалық векторлар кеңістігі деп атайды және оны арқылы белгілейді.
Анықтама 7. Егер қандай да бір L жиынында оның элементтерінің және оның элементтерін санға көбейту амалдары анықталса және ол амалдар жоғарыдағы 8 қасиетті(аксиоманы) қанағаттандыратын болса, онда мұндай жиынды сызықтық кеңестік деп атайтын боламыз.
Мысалдар.
1)m*n өлшемді матрицалар жиыны
2) c[a,b]
Достарыңызбен бөлісу: |