Бастауыш мектепті ң мұғалімдеріне арналған критериалды ба ғалау бойынша басшылық
жүктеу/скачать 0,67 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім беру академиясы
- Астана 2015 ЖОБА Мазмұны
- Мектепішілік бағалау
- Критериалды бағалау Қалыптастырушы бағалау Ішкі жиынтық бағалау
- Критериалды бағалау
- Жетістік критерийлері
- Мұғалімнің кәсіби пікірі
- Рефлексия
- Дағдылар Сипаттамасы
| Бастауыш мектепті ң мұғалімдеріне арналған критериалды ба ғалау бойынша басшылық Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Ы.Алтынсарин атында ғы Ұлттық ғылыми академиясы «Назарбаев Зияткерлік мектептері» Дербес білім беру ұйымы Астана 2015 ЖОБА Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім беру академиясы «Назарбаев Зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымы Бастауыш мектептің мұғалімдеріне арналған критериалды бағалау бойынша басшылық
Астана 2015 ЖОБА
Аннотация 3
1.
Кіріспе 4
4
1.2 Анықтамалар 5
1.3 Бағаланатын дағдылардың сипаттамасы 6
1.4 Тиімді бағалаудың принциптері 9
2. Әдістемелік - нұсқаулық құжаттар 10
2.1 Оқу бағдарламасы 10
2.2 Оқу жоспары 10 2.3
Қалыптастырушы бағалау бойынша әдістемелік нұсқаулық
12 3. Қалыптастырушы бағалау 13
3.1 Қалыптастырушы бағалаудың мақсаттары мен принциптері 13
3.2 Қалыптастырушы бағалауды сабақ оқытуды жетілдіру үшін қолдану 14
3.3 Топтық жұмыстағы қалыптастырушы бағалауы 15
4. Ішкі жиынтық бағалау 15
4.1 Мақсат 15
4.2 Ішкі жиынтық бағалаудың тест спецификациясы 16
4.3 Ішкі жиынтық бағалауды өткізу 16
4.3.1 Ішкі жиынтық бағалауды өткізуге дайындық 16
4.3.2 Ішкі жиынтық бағалау өткізу бойынша мұғалімдерге нұсқаулық 17
4.4 Бағаларды қою 18
5. Қалыптастырушы және ішкі жиынтық бағалаудың модерациясы 19
6. Оқушы портфолиосы 20
7. Нәтижелерді жазу және ұсыну 21
7.1 Нәтижелерді тіркеу журналы 21
7.2 Оқушылардың оқу жетістігі туралы есеп 22
7.3 Баға қою механизмі 23
7.3.1 Тоқсандық бағалар (1-2 сыныптар) 24
7.3.2 Тоқсандық бағалар (3-5 сыныптар) 25
7.3.3 Жылдық баға (1-сынып) 26
7.3.4 Жылдық баға (2-сынып) 27
7.3.5 Жылдық баға (3-5 сыныптар) 29
Оқушының оқу жетістігін бағалау бойынша есеп беру шаблонының үлгісі 32
2 Нұсқа 4 Қаңтар 2015 ЖОБА Аннотация
Аталған басшылық Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептерінің бастауыш мектеп мұғалімдеріне арналған. Басшылықта критериалды бағалау туралы ақпарат және негізгі терминдердің анықтамалары берілген. Осы құралда мұғалімдерге көмек ретінде оқушылардың оқу жетістігін бағалауда критериалды бағалауды қолданудың практикалық ұсыныстары бар. Оқу бағдарламасында, оқу жоспарында және әдістемелік ұсыныстарда әр сынып және пәндер бойынша критериалды бағалауды қолданып сабақ беру, оқыту және бағалауды тиімді пайдалану бойынша ұсыныстар толық берілген.
3 Нұсқа 4
Қаңтар 2015 ЖОБА 1. Кіріспе
Критериалды бағалау
Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау – бұл оқушылардың жоспарланған оқу мақсаттары мен шынайы нәтижелерінің сәйкестік деңгейлерін орнату. Критериалды бағалау – алдын ала белгілі критерийлерге сәйкес, оқушының жеке оқуын түзетуге мүмкіндік беретін, оқу мақсаттарына сәйкес күтілетін нәтижеге жетуде оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау.
Критериалды бағалау оқушылардың дағдыларын дамыту деңгейін бағалауға мүмкіндік береді және сабақ беру, бағалау мен оқытудың өзара байланыс принциптері негізінде дайындалады.
үлгерімі туралы деректерді жинау үшін бағалаудың екі түрі жүргізіледі: қалыптастырушы бағалау (ҚБ) және ішкі жиынтық бағалау (ІЖБ). Қалыптастырушы бағалау мен ішкі жиынтық бағалау мектепішілік бағалауды құрайды. Критериалды бағалау
Сабақ беруде және оқытуда әр түрлі жұмыстарды қолдануға мүмкіндік береді Оқушыны еліктіреді және мотивациясын жоғарлатады Оқушының 21 ғасырдағы дағдыларын дамытады
Мұғалімдердің білімін және дағдыларын дамытады
Қазіргі замандағы әдістерді кіріктіреді Сабақты жоспарлау үшін ақпарат береді Оқушының прогресін көрсетеді 4 Нұсқа 4
Қаңтар 2015 ЖОБА
Қалыптастырушы бағалау тоқсан бойы күнделікті сабақ беруде үнемі жүргізіледі және сабақтың бөлінбейтін бөлігі. Қалыптастырушы бағалау оқушылардың білім деңгейін өлшеу үшін қолданады және сабақты жоспарлауда көмек көрсетеді. Ішкі жиынтық бағалау жыл аяғы және тоқсан аяғында оқушының прогресі туралы ақпаратты мұғалімдер мен оқушыларға беру үшін дайындалады. Ішкі жиынтық бағалау тоқсан бойында өтетін оқу мақсаттарына негізделген және мұғалімдерге әр оқушының жетістіктерін қадағалауға мүмкіндік береді. Қалыптастырушы бағалау мен ішкі жиынтық бағалау барлық пәндер бойынша қолданылады, бірақ бағалау жолдары пәндер және мазмұнынға байланысты өзгеріп отырады. Әр пән бойынша бағалау жолдары әдістемелік ұсыныстарда толығырақ берілген. Қалыптастырушы бағалау мен ішкі жиынтық бағалаудың нәтижелерін тоқсан ортасында ата-аналарға есеп беру үшін мұғалімдердің пайдалануына болады (7.2. бөлімді қараңыз). Критериалды бағалау аясында бағалаудың барлық түрлері оқу бағдарламасының мазмұнына негізделген.
Осы құжатта келесі терминдер қолданылған: Ішкі жиынтық бағалау (ІЖБ) – тоқсан аяғында оқу блогын оқып бітіруде оқу дағдыларын және білімнің қалыптасқанын анықтайтын бағалау. Мектепішілік бағалау – мұғалімдермен сыныптағы сабақ жұмысы шеңберінде жүргізілетін бағалау. Тоқсандық баға – белгілі пайыздық қатынастағы қалыптастырушы және ішкі жиынтық бағалау нәтижелерінен тұратын әр оқушыға қойылатын және оқу жылы аяғында ата-аналарға берілетін баға.
бағалау нәтижелері жазылып тоқсандық, жылдық, қорытынды бағаларды есептейтін электронды құжат.
5 Нұсқа 4 Қаңтар 2015 ЖОБА Критериалды бағалау – алдын-ала белгілі критерийлерге сәйкес оқушылардан оқу мақсатына сәйкес күтілетін оқу жетістіктерінің нәтижелеріне жету үшін, жеке оқытуды түзеуге мүмкіндік беретін бағалау. Оқушылардың дағдыларының дамуын бағалауға мүмкіндік береді. Жетістік критерийлері – оқу мақсатына жеткені туралы мұғалімдер мен оқушылардың мойындайтын тұжырымы. Бағалау критерийлері – оқушының (жиынтық бағалау орындауында) қаншалықты жұмысты дұрыс орындағанын бағалайтын тұжырым. Модерация – мұғалімдермен бағаларды стандарттау мақсатында бағалаудың әділ және шынайы болуын қамтамасыз ететін, бір пән және сынып бойынша оқушылардың жұмыстарына талқылау жасайтын үдеріс.
бойынша жетістігін, прогресін, оқытудағы нәтижесін көрсететін жеке жетістіктерінің бағасын жинақтайтын әдіс.
мақсатына оқушылардың жетуі туралы мұғалімнің шешімі. Рефлексия – оқушылардың сабақты оқыту барысында қаншалықты жақсы игергені туралы шолу және ойлану. Тест спецификациясы – балды қою кестесінен, бағалауды өткізудегі негізгі талаптардан, бағалау міндеттерінен, мақсаттардың сипаттауынан тұратын құжат. Тапсырма және сұрақтардың үлгісінен құралады.
барысындағы білу, түсіну және дағды жетістігі бойынша күтілетін нәтижелерді тұжырымдап бекіту.
өткізетін ағымдағы бағалауы, сабақ беру және оқытудың бөлігі болып табылады.
қалыптастырушы бағалаудың және ішкі жиынтық бағалаудың нәтижелерінен белгілі пайыздық қатынасында тұратын баға.
Оқушылардың оқу бағдарламасындағы оқу мақсатына жетуі оқушылардың дағдыларының дамуына мүмкіндік тудырады. Дағдыларды нақты бағалау біліктілігі критериалды бағалаудың маңызды аспектісі. Берілген кестеде оқу бағдарламасына енгізілген, қалыптастырушы және ішкі жиынтықтық бағалауда дағдылырдың қалыптасқанын немесе даму деңгейінің бағалауы көрсетілген.
6 Нұсқа 4 Қаңтар 2015 ЖОБА Дағдылар Сипаттамасы Білу
Нақты деректерді, ақпараттарды білу және еске түсіру және оларды баяндау.
Түсіну
Ақпараттарды түсіну арқылы дұрыс жеткізу, болжау немесе түсіндіре білу. Қолдану Алған білімдері мен ақпараттарды таныс немесе таныс емес жағдайларда, контексте қолдану. Сыни ойлау Ақпарат пен идеялардың маңыздылығы мен сенімділігі туралы шешім қабылдау немесе әр түрлі көзқараста болу. Анализ
Жалпы ереженің негізін дәлелдеу үшін және/немесе ой қорытындысының әр түрлі шешімдерін ойлауда ақпараттарды жинақтап тұжырымдарды бөлікке бөлуі және сол бөліктердің өзара сәйкестігін анықтай білу. Синтез Алған білімдерін әр түрлі жаңа контексте құрастыра білу. Бағалау
Белгілі критерийлер арқылы идеялардың құндылығы немесе дәлелдер туралы тұжырымды қалыптастыру. Коммуникация Басқа адамдардың қызығушылығын және көзқарастарын өз қызығушылығымен және көзқарасымен сәйкестендіріп және негіздеп қабылдау, адамдармен қарым-қатынаста болу және келісу қабілеттілігі. Тыңдалым арқылы коммуникация
Оқу бағдарламасы шеңберінде әр түрлі тақырыпта ауызша сөйлеудің негізгі мазмұнын түсіну және одан өзекті ақпаратты бөлу; сөйлеген адамның пікірін айырып тану, контекст бойынша сөздердің мағынасын анықтау; оқушының деңгейіне сәйкес келетін әр түрлі стратегияны пайдаланып, әр түрлі типтегі мәтіндердің мазмұнын түсіну және қабылдау; естігеннің негізгі мазмұнын, мәтін бөліктерін таныс сөздерге, фразаларға және естігені арқылы түсіну, нақты/керекті ақпаратты таңдау және түсіну; Оқылым арқылы коммуникация
Оқу бағдарламасы шеңберінде әр түрлі ғылыми және әдеби мәтіндердің негізгі мазмұнын түсіну және олардағы өзекті мәселелерді бөлу, ақпарат іздеудің әр түрлі стратегиясын қолдану, контекст бойынша сөздердің мағынасын анықтау, автордың пікірі мен 7 Нұсқа 4
Қаңтар 2015 ЖОБА көз-қарасын тану, оқығанды түсіну тереңдігін және сөз мағынасын тексеру үшін әр түрлі сандық және қағаз түпнұсқасын қолдану. Жазылым Оқу бағдарламасы шеңберінде әр түрлі мәтіндегі жазбаша жұмыстарды түзету және редакциялау, жазу, жоспарлау; нағыз және ойдан шығарылған оқиғалар туралы жазу біліктілігі; орфографиялық және грамматикалық қателерсіз жеткілікті сауатты жазу; қажетті стильді ұстау; әр түрлі байланыстырушы сөздерді пайдаланып, сөйлемдерді абзацқа байланыстыру. Айтылым
Оқу бағдарламасы шеңберінде әр түрлі мәтіндегі әңгімелеуде ауызекі және ресми стильді пайдалану; қажетті ақпаратты алу үшін күрделі сұрақтарды қоя білу біліктілігі; күтпеген сұрақтарға жауап қайтару; тапсырма орындау барысында өз құрбыларымен қарым-қатынаста болу; лексикалық ерекшеліктерді сауатты пайдалану; оқиға және оның жүйесін мазмұндау. Шығармашылық Өзіндік тәсілдерді немесе әр түрлі жолдарды қолданып, мәселені шешуді іздеу және жаңа идеяны дайындау. Зерттеу Зерттеу мақсатына сәйкес деректер және ақпараттарды жинау жолдарын дайындау. Техника және тәсілдер Өзара жоспарлауды, орындауды және бағалауды қоса пән бойынша практикалық біліктілікті, оларға сәйкес рәсімдерді мен технологияны көрсету. Әр түрлі іс-әрекетке қатысу үшін негізгі техникалық тәсілдер мен моторикалық дағдыларды көрсету; топта және жеке жұмыс жасау жағдайында стратегия туралы өз ойын көрсету; рухани дамуды және физикалық дайындықты жоғарылату үшін тиімді әр түрлі әдістерді қолдану. Рефлексия Іс-әрекет жасауда шешім қабылдау және тұжырымды қалыптастыру, пікірлер, ойлар және оқиғалар туралы ой пікір ұсыну. Сандық ойлаудың математикалық қабілеті Санды қолдануды, есепті шығаруды, график, кесте және кең диапазондағы математикалық ұғымды, контексті және күнделікті жағдайда көрсетуді түсіну. 8 Нұсқа 4 Қаңтар 2015 ЖОБА
Тиімді бағалаудың принциптері
Кез келген бағалау түрі – қалыптастырушы және ішкі жиынтық бағалау анық, сенімді, жалпы сабақ беруде және оқыту процесінде қолайлы және жағымды болуы керек. Мектепішілік бағалау мәнмәтінінде қалыптастырушы және ішкі жиынтық бағалауы сенімді болып есептеледі, себебі оқу бағдарламасына енгізілген дағдылар мен мақсаттарды қолдана отырып сабақ беру үдерісінің мазмұнынын бағалау үшін дайындалған. Мұғалім оқушының қалыптастырушы бағалау үдерісінде оқу нәтижесіне жетуі туралы бағалау бойынша әдістемелік ұсыныстарды басшылыққа ала отырып шешім қабылдайды және ішкі жиынтық бағалау бойынша балдарын балл қою кестесіне сәйкес қояды. Қалыптастырушы және ішкі жиынтық бағалау бойынша тапсырмалар барлық оқушыларға бағалаудың тең мүмкіндіктерін беруді ескере отырып дайындалған. Сабақ беру және оқыту үдерісінде мұғалім мен оқушыларға қалыптастырушы және ішкі жиынтық бағалаудың нәтижелерінің сенімді болуын қамтамасыз етіп, аталған басшылықта жазылған балл қою және модерация үдерісі туралы пайдалы ақпаратты береді. Критериалды бағалау мұғалімді сынып жұмысында қолдап, оң ықпал жасауына көзделген. Нәтижелер мұғалімге өзінің сабақ беруінде рефлексия өткізіп және одан кейінгі қызметін жоспарлауға мүмкіндік береді.
ҚБ шешімі және ІЖБ нәтижелері Мұғалімнің рефлексиясы - әдістерді таңдау Оқытуды жсспарлау тиімді сабақ беру және оқыту
Тиімді оқыту 9 Нұсқа 4 Қаңтар 2015 ЖОБА 2. Әдістемелік - нұсқаулық құжаттар
Аталған басшылыққа қоса мұғалім келесі әдістемелік-нұсқаулық құжаттарға сүйенуі тиіс: 2.1 Оқу бағдарламасы
Оқу бағдарламасы әр пән бойынша құндылықтарды және мақсаттарды белгілейді және мұғалім ұстанатын қажетті педагогикалық тәсілдерді қысқаша сипаттайды. Бұл құжаттарда әр пәннің құрылымы мен мазмұны туралы барлық ақпараттар бар. Әр пән бойынша оқу бағдарламасының мазмұны нақты ұйымдастырылған бөлімдерден тұрады, кейін олар бөлімшелерге бөлінеді. «Дүниетану» пәні бойынша бөлім мен бөлімшенің мазмұны қалай құрылғаны туралы үлгі төменде көрсетілген.
Түсіндіру және талдау Кеңістікте бағдарлану (орны) Уақытта бағдарлану (хронология) Әлеуметтік бағдарлану (қоғам)
Ежелгі дәуір Ертедегі өркениеттердің тарихы Қазақстанның тарихи тамырлары Қазақстан тарихындағы маңызды оқиғалар Атақты тарихи тұлғалар мен өнер қайраткерлері Қазақстан тарихы: тәуелсіздік, мемлекеттілік және патриотизм
Әр пән бойынша оқу бағдарламасында берілген оқу мақсаттары бөлімшелерден құрылады.
Оқу жоспары
Сыныптар бойынша оқу бағдарламасының мазмұны пәндер бойынша оқу жоспарындағы ұсыныста берілген. Оқу жоспарындағы тапсырмаларды мұғалімдер оқушылардың барлық оқу мақсаттарына жеткеніне және оқу бағдарламасының мазмұнын білетіндеріне көз жеткізу үшін қолдана алады.
Оқыту мақсаты – берілген кезең аяғында оқушылардың дағдылар мен түсініктерді, білімді меңгергендері немесе оларды түсінетінін көрсететін 10 Нұсқа 4
Қаңтар 2015 ЖОБА тұжырым. Олар пәндер бойынша сыныптан сыныпқа нақты құрылым прогресін көрсету үшін оқу жоспарында белгіленген. Оқу жоспары ұзақ мерзімді, орта мерзімді, қысқа мерзімді мақсаттарды жоспарлау үшін дайындалған.
Ұзақ мерзімді жоспар: •
ортақ тақырып бойынша оқу мақсаттарын бөлімдер бойынша топтайды; •
алдыңғы жұмыспен, мақсатпен өзара байланыс орнатуға, және оқытудың одан кейінгі жолдарын белгілеуге мүмкіндік береді; •
бөлімдер бойынша теңестірілген және басқарылатын байланысты орнатуды қамтамасыз етеді;
Орта мерзімді жоспар: •
мұғалімдерге өз сабақтарын жоспарлауда қажетті бөліктерді береді;
•
сабақ беруде әр түрлі тәсілдерді қолданудағы мүмкіндік жолдарын анықтайды; •
оқытудың кіріспе, дамыту мен бекіту тәсілдерін және негізгі ресурстарын ұсынады; •
•
тіл қабілетін жақсарту бойынша талаптарды анықтайды. Қысқа мерзімді жоспар: •
жұптық жұмыс, жеке жұмыс; •
оқытудың әр түрлі тәсілдерін ұсынады; •
бағалауды ұйымдастыруға мүмкіндік туғызады және оқушымен оқу мақсатына жету туралы кері байланысты береді. Оқушылар мен мұғалімдердің сабақ барысында жететін мақсаттарды бірыңғай түсінуі маңызды. Бірыңғай түсінікті қолдау үшін мұғалімдер әр түрлі стратегияны пайдалануы мүмкін: •
сабақты оқушыларға түсінікті тілде беріп оқу мақсаттарын талқылау; •
сабақ барысында және сабақ аяғында көңіл аудару үшін тақтаға оқу мақсаттарын жазу; •
мақсаттарының прогресін талқылау; •
оқу мақсатына қатысты кері байланысты беру; •
сабақ басында жазылған оқу мақсаттарына рефлексия жүргізу үшін сабақ аяғында уақыт қалдыру; 11 Нұсқа 4
Қаңтар 2015 ЖОБА •
оқу жоспарында ұсынылатын жұмыс мысал ретінде берілген, және мұғалім жұмыстың балама түрлерін қолдана отырып оқушыларды бағалай алады. Мысал ретінде ұзақ мерзімді жоспардан 1-сыныптағы «Дүниетану» пәні берілген. жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|