Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының мектепке дейінгі, жалпы орта, техникалық кәсіптік білім беру ұйымдарының облыстық оқу-әдістемелік кабинеті
жүктеу/скачать 1,86 Mb.
|
Математикалы сауаттылы Есетов ЕН
| И.И.Ильясов - М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің физика-математика ғылымдарының кандидаты, доцент.
Түсінік хат Математика сауаттылығы бойынша тапсырмалар оқушының жеке ойлау қабілеттерін дамытуға бағытталған. Ол математикалық ойлаудан және құбылыстарды сипаттауға, түсіндіруге және болжау үшін математикалық тұжырымдамаларды, рәсімдерді, айғақтарды және құбылысты қолданудан тұрады. Математикалық сауаттылық тапсырмалар сонымен бірге, оқушыларға математиканың олардың өмiрiнде қандай рөл атқаратынын түсінуге көмектеседi. Математикалық сауаттылық тестіндегі математикалық тапсырмалар оқушыларға сандық, кеңістік, ықтимал болатын және басқа да математикалық тұжырымдамалары бар математикалық мәселелерді талдауға, ойластыруға, шешуге және түсінік беруге мүмкіндік туғызады. Сонымен, Математикалық сауаттылық 15-жастағы оқушылардың күнделiктi өмiрде туындайтын көптеген мәселелердi шешу үшiн алған білім және біліктілік қабілеттерін анықтау және бұл қабiлеттiлiктiң даму тенденцияларын айқындау басым сипатта болып табылады. 15-жастағы оқушылардың математикалық дайындықтарын тексеру мазмұны математикалық сауаттылық түсінігіне негізделген, ол «адамның өмір сүретін әлемде математиканың рөлін анықтау және түсіну қабілеті, жақсы қисынды математикалық пікірлерді айту, қазір және келешекте мүдделi, саналы азамат жасайтын қажеттiлігін қанағаттандыру үшін математиканы қолдана білу» деген түсінікті береді. Математикалық сауаттылық деген ұғымға оқушылардың келесі қабiлеттiлiктерін дамытады: қоршаған ортада пайда болатын және математика арқылы шешуге болатын мәселелерді тани білу; бұл мәселелерді математика тiлiнде құрастыру; бұл мәселелердi математикалық айғақтар мен әдiстерді қолдана отырып шешу; шешiмдерде қолданылған әдiстерді талдау; қойылған мәселелерді есепке ала отырып нәтижелерді түсiндiру; Математикалық тапсырмалар нақты өмірлік мәселелерге жақын, қоршаған өмірдің түрлі аспектілерімен байланысты және өз шешiмдерi үшiн математикалық талдауды талап ететiн, мектептiң өмiрi, қоғам, оқушының жеке өмірі, кәсiби қызметi, спорт және т.б. туралы мәлiметтер ұсынылады. Математикалық сауаттылық математиканың мазмұнды бөлімдерінің біріне сәйкес келеді: сандар; кеңiстiк және форма; өзгерiстер мен қатынастар; белгісіздік. Оқушылардың математикалық сауаттылығының деңгейі, осы аталған мазмұнды бөлімдермен қатар «математикалық құзыреттiлiктiң» даму деңгейімен сипатталады. Оқушылардың математикалық құзыреттiлiгi курста «тұлғаның математикалық бiлiмдерінің, біліктілігінің, тәжірибесінің және қабілеттерінің үндесуімен» анықталады. Курста үш математикалық құзыреттiлiктiң деңгейлерi қарастырылады: елестету деңгейi, байланыс орнату деңгейі, ойлау деңгейі. Мектеп бағдарламасында жаңартылған білім мазмұны енгізілуіне байланысты жаңа терминология пайда болды. Білімдерімен, дағдыларымен және дағдыларымен бірге олар құзыреттілік туралы айтуға болады. Яғни оқушылар: Түсіну Талдау білу Таба білу Тани білу Қолдану Салыстыру Бағалау Құрастыру Интеграциялау Математикалық сауаттылық - оқушылардың өмірлік проблемаларды шешуге деген дайындығы, оны шешу үшін кейбір математикалық білім мен дағдыларды қолдану қажет. Күнделікті тапсырмалар үшін математикалық есептерді орындау мүмкіндігі; Әр түрлі формадағы ақпаратқа қорытынды жасауға (таблицалар, диаграммалар, графиктер), және БАҚ кенінен таралған материалдарға қорытынды жасауға мүмкіндік береді. Қарапайым математикалық дәлелдерді орындауға қабілеттілігі «дәлелденді» мен «дәлелденбеді» айыра білуге үйретеді. Математикалық сауаттылық «Адамның қабілеті өзі өмір сүріп жатқан әлемдегі математиканың рөлін түсінуге, нақты негізделген математикалық түсініктерін білдіруге, математиканы қазіргі таңда және болашақта шығармашыл, ғылыммен айналысуды қажет ететін азаматтар үшін қолдана білу» анықтайды. Бұл үшін қайталанатын уақытты қажет ететін мағыналы, толық дағдыларды қалыптастыру керек, өйткені олар қатаң түрде қалыптасады. Олар – математикалық сауаттылық негізі. Бұдан басқа, жақсы дамыған ойлау мен сөйлеу адамға туындаған проблемаларды оңай шешуге және шешімдерді қауіпсіз түрде табуға мүмкіндік береді. «Математикалық сауаттылық» қолданбалы курсы - кедергілерді еңсеру дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Күнтізбелік-тақырыптық жоспар қолданбалы курстың барлық сұрақтарын толық қамтиды. Теориялық материал және қосымша тапсырмалар мұғалімге деген үлкен көмек. Оқытуды дифференциалды ұйымдастыруға мүмкіндік береді. «Әр түрлі есептерді шығару» жоспарында мұғалімнің шығармашылық жұмыс істеу дағдысын қалыптастырады. Құзыреттілікке бағытталған есептерді құрастыруға және деңгейлік дайындығын тексеруге мүмкіндік береді. Бұл курстың негізгі мақсаты - психикалық белсенділікті жандандыру, логикалық ойлауды дамыту және практикалық мәселелерді шешуде функционалдық сауаттылықты дамыту. жүктеу/скачать 1,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|