Беделов камбар амангельдиевич

49 
бақылау, жинау, өңдеу жүйесін ұйымдастыру арқылы білім алушылардың қол 
жеткізген кәсіби оқу нәтижелерін жоспарланған нәтижелермен бақылау және 
салыстыру рәсімі айтылады. 
Зерттеулерде құзыреттілігінің қалыптасуының негізгі деңгейлері 
бастапқы, бастауыш, жетілдірілген, жоғары, кәсіби болып табылады [114]. 
1. Бастапқы деңгей 
кәсіби функцияларды іске асыруға қатысты іс-
әрекеттер туралы білімнің болмауы келесідей сипатталады: орындалатын іс-
әрекеттердің бейсаналығымен; қызметтің шаблондық сипатымен, құралдардың 
жоқтығымен; талдау жүргізе алмауымен, келешекті анықтай алмауымен; 
жаңашыл шығармашылық (инновациялық) идеялардың болмауымен; шешім 
қабылдай алмауымен, төмен мотивациямен, азаматтық-кәсіби дүниетанымның, 
өзіндік жауапкершіліктің болмауымен; негізде байланыс орната алмауымен 
мақсат қою.
 
2. Қарапайым деңгей
кәсіби функцияларды жүзеге асыруға қатысты 
әрекеттер туралы бейсаналық білімнің болуымен сипатталады. Орындалатын 
іс-әрекеттер ішінара саналы, іс-шаралар жартылай шаблонды, іс-әрекеттің 
фокусы тұрақсыз. Талдау үстірт, келешекке көзқарас әлсіз, шешімдер айқын 
көрсетілген мәселелер бойынша қабылданады, жаңа жағдайда әдістер мен 
құралдардың тапшы арсеналы қолданылады. Азаматтық-кәсіби дүниетаным 
және өз - өзіне жауапкершілік-қалыптасу сатысында. Мақсат қою негізінде 
байланыс орнату үшін тараптарды анықтау. Мотивация тұрақсыз. 
3. 
Жетілдірілген деңгей
орындалатын іс-әрекеттердің хабардарлығымен, 
психологиялық-экономикалық және кәсіпкерлік білімді ескере отырып, 
олардың ұтымды орындалуымен сипатталады. Әрекеттер мақсатты және 
нәтижелі. Студенттер өз іс-әрекеттерін талдай бастайды, оқу-тәрбие үдерісінде 
тиімді кәсіби функциялардың дағдыларын игеруге оң мотивация пайда болады. 
Зияткерлік қызмет үдерісінде құндылық пен тұжырымдамалық талдау 
құралдарын басшылыққа ала отырып, олар осы әдістер мен құралдар 
жиынтығын жаңа жағдайда қолдана алады. Қолда бар ресурстарды біріктіру 
мәселелері шешіледі, мақсат қою негізінде кейбір байланыстар орнатылады. 
Азаматтық-кәсіби дүниетаным және өз-өзіне жауапкершілік-қалыптастырудың 
орта деңгейінде. Мотивация тұрақты. 
4. 
Жоғары деңгей
өз қызметін жетілдіруге, тәжірибені жалпылауға, іс-
әрекеттің өзгергіштігі мен мақсаттылығына, олардың шығармашылық 
орындалуына тұрақты мотивацияның болуымен сипатталады. Студенттер 
кәсіби қызметтің пәндік-мазмұнды, психологиялық, әлеуметтік, басқарушылық 
аспектілерін ескере отырып, кәсіби функцияларды жүзеге асыруды мағыналы 
түрде жобалайды. Бұл деңгейде студенттер кәсіби әсердің барысы мен 
нәтижесін, жобаның әлеуметтік маңыздылығын, оның салдарын болжай алады, 
олқылықтар мен кемшіліктерді тең және дербес түзете алады, саналы түрде 
өзін-өзі жетілдіруге ұмтылады, кәсіби функцияларды орындау үшін 
құзыреттіліктің барлық компоненттерінің маңыздылығын және оларды 
практикалық қызметте жүзеге асыру тәсілдерін түсінеді, кәсіби құзыреттіліктің 
барлық компоненттері қалыптасады. Қолда бар ресурстарды біріктіру 

50 
мәселелері шешіледі, негізінен шығармашылық, саналы түрде анықталады және 
мақсат қою негізінде байланыстар орнатылады. Азаматтық-кәсіби дүниетаным 
ішінара қалыптасқан. Жауапкершіліктің жоғары деңгейі. Тұрақты кәсіби 
мотивация. 
5. 
Кәсіби деңгей
өндіріс үдерісін ұйымдастыруға мүмкіндік беретін 
өндіріс ресурстарын (факторларын) біріктірудің ең тиімді түрін таңдай білумен, 
сондай-ақ қалыптасқан азаматтық-кәсіби дүниетаным мен кәсіби ойлаумен, 
дамыған өзіндік жауапкершілікпен, мақсат қою мен болжам негізінде кез-
келген байланыстарды анықтай және реттей білумен, кәсіби құзыреттіліктің 
барлық компоненттерін қалыптастырумен және кеңейтумен сипатталады. 
Болашақ 
информатика 
мұғалімдерінің 
бұлттық 
технологиялар 
саласындағы құзыреттілігін анықтау үшін біз бастауыш (бастауыш), орта, 
жоғары (жетілдірілген, кәсіби) деңгейлеріне бөлдік. Бүгінгі таңда бастауыш 
деңгейі бұл цифрлық сауаттылық деңгейінде сипатталады, оны бүгінде 
информатика мұғалімі ғана емес, сонымен қатар қоғамның әрбір мұғалімі, 
мүшесі білуі керек. Орташа деңгей бұлттық онлайн қызметтерді пайдалануды, 
қоғамдық бұлттарда «бұлттық» ұйымдастыруды білдіреді. Бұлттық 
технологияларды меңгерудің жоғары деңгейі ең күрделі деңгейлердің бірі 
болып табылады, ол болашақ мұғалімді өзінің педагогикалық қызметінен 
бұлттық серверлік шешімдерді пайдалана отырып, бұлттарды басқару және 
орналастыру қабілетін білдіреді. 
Бұлттық технологияларды пайдалануға негізделген болашақ информатика 
мұғалімдерін даярлаудың бұл моделі бұлтты технологияларды қолдана отырып 
оқу үдерісін ұйымдастырудың негізгі бағыттарын анықтауға мүмкіндік берді: 
−
оқу үдерісі онлайн-сервистерді пайдалана отырып, студенттердің 
нақты, практикалық қызметін көздейді; 
−
іс-әрекеттер 
студенттердің 
бұлттық 
технология 
саласындағы 
қарапайым дағдылардың тәжірибесін ескереді және мотивацияға сәйкес келеді; 
−
студенттер өз еріктерімен мүмкіндіктері келгенше іс-әрекеттерді 
жоспарлайды, орындайды, түзетеді және бағалайды; 
−
іс-әрекет шындықты барынша кең қабылдауға ықпал етеді және еңбек 
үдерісін тұтас қабылдауға ықпал етеді; оқу-жаттығу қызметі бұлттық 
сервистерді 
пайдалана 
отырып, 
әлеуметтік 
қарым-қатынас 
пен 
ынтымақтастықпен қоса жүреді; 
−
іс-әрекет нәтижелері студенттердің тәжірибесіне интеграцияланады 
және олардың кәсіби қызметінде онлайн-сервистерді пайдалану қажеттілігін 
қалыптастырады және бұлттық сервистер ұсынатын қоймаларда сақталады. 
Бұлттық технологияларды пайдалануға негiзделген болашақ информатика 
мұғалiмдерiн даярлау моделiн қарастырып, бiрқатар негiзгi элементтердi бөлiп 
көрсетуге болады: 
1.
Болашақ 
информатика 
мұғалімінің 
бұлттық 
технологиялар 
саласындағы құзыреттілігін тұтас ұсыну және қалыптастыру моделі үш блокқа 
бөлінеді: мазмұнды, іс жүргізу және диагностикалық. 
2.
Бұл блоктардың өзара байланысы болашақ информатика мұғалімінің 

51 
бұлттық технологиялар саласындағы құзыреттілігінің тұтас көрінісін 
қалыптастыруға мүмкіндік береді. 
3.
Болашақ 
информатика 
мұғалімінің 
бұлттық 
технологиялар
саласындағы құзыреттілігінің қалыптасуының келесі негізгі деңгейлері бар: 
бастауыш, орта, жоғары. 
4.
Болашақ информатика мұғалімінің бұлттық технологиялар
саласындағы құзыреттілігін қалыптастыру критерийлері: қызметтік-
тәжірибелік, мотивациялы-құндылық және когнитивтік. 

52 

жүктеу/скачать 2,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: