5. Химиялық байланыс
Химиялық байланыстың мәні туралы көзқарастың, эволюциясының қысқаша очеркі. Химиялық байланыстың негізті типтері: коваленттік және иондық.
Коваленттік байланыс. Коваленттік байланыстың қазіргі кездегі теориялары жөнінде ұғым. – ВБ және МО әдістері. Химиялық байланыстың негізгі сипаттары: энергиясы, ұзындығы, бағыты. Ковалентті байланыс түзілуінің екі механизмі: дара электрондардың ортақтасуы (алмасуы) және донорлық -акцепторлық. Ковалентті байланыстың қасиеттері: қанығуы, бағыты, поляризациялануы. –, және –, байланыстар. Атомдық орбитальдардың гибридтенуі. Гибридтену типтері және молекуланың геометриясы. Байланыстың полюстігі және молекуланың полюстігі. Дипольдық момент. Валенттік туралы қазіргі кездегі көзқарас. Атомдардың коваленттілігі. Атомдардың валенттік мүмкіндіктері. Ковалентті байланысы бар қосылыстардағы атомдардың тотығу дәрежесі.
Молекулалақ орбитальдар әдісі (МОЭ). Әдістің физикалық идеясы: электрон тығыздығының барлық ядролар арасында делокализациялануы. АОСК әдісі.
Байланыстырушы және босаңдатушы МО. Молекулалық орбитальдардың толу ұстанымы. Молекулалардың энергетикалык диаграммасы және электрондық формулалары.
Комплекс қосылыстардағы химиялық байланыстың табиғаты. Оны валенттік байланыстар әдісі тұрғысынан қарастыру.
Ішкі және молекулааралық сутегіндік байланыс. Сутегіндік байланыстың биологиялық үрдістердегі маңызы.
Иондық байланыс. Молекулалардағы және қатты денелердегі катиондар мен аниоңдар. Иондық байланыстың қанықпауы және бағытсыздығы.
Кристалл торларының типтері: атомдық, молекулалық, иондық. Заттардың қасиеттерінің химиялық байланыстың сипатымен криталл торларының типтеріне байланыстылығы.
6. Химиялық процестердің энергетикасы және бағыты
Химиялық реакциялардың жылу эффектілері. Химиялық қосылыстардың түзілу жылуы. Гесс заңы. Жүйенің ішкі энергиясының өзгеруі. Энтальпия. Энтропия туралы ұғым. Изобарлы-изотермиялық потенциал (Гиббс энергиясы). Әртүрлі жағдайларда үрдістердің бағытындағы энтальпиялық және энтропиялық факторлардың ролі. Химиялық реакцияның жүру мүмкіндігін бағалау үшін бастапқы және реакция өніміндегі заттардың түзілуінің стандарттық энтальпия және стандарттық изобарлық потенциалдарының кестедегі мәндерін пайдалану.
Достарыңызбен бөлісу: |