Бейсенбекова Гүлмира Бекінқызы Молдабаева Роза Аппакбайқызы Нұрғалиева Сәуле Мұқанқызы
жүктеу/скачать 0,6 Mb. Pdf көрінісі
|
| Кезеңдерге бөлу кестесі № 2
Жас кезендері Жетекші іс әрекеті Танымдық әрекеті неге бағытталған Психиканың қай сферасы басым дамиды Жетістіктері Нәрестелік кезең (туғаннаң –1 жас) Эмоционалды қарым-қатынас Қарым - қатынасты тануға бағытталған Жеке бас Қарым-қатынасқа қажеттік, эмоционалды қарым-қатынас Сәбилік кезең (1-3) Заттық әрекет Затты тануға бағытталған Дүние таным процесі Сөйлеу және көрнекі әрекетті ойлау Мектепке дейінгі кезең (3-6-7) Рольдік ойын Қарым- қатынасты тануға Жеке бас Қоғамдық маңызды және қоғамдық бағалы әрекетке қажеттілік Кіші сынып оқушылары (7-11) Оқу Бастауыш ғылымды тануға бағытталған Интеллектуалд ы-танымдық Ырықтылық, ішкі әрекет жоспары,өзің өзі бақылау, рефлексия Жеткіншек жас (11-15) Оқу процесіндегі қарым-қатынас әрекеті,ұйымдаст ырылған еңбек әрекеті Әр түрлі кезеңдегі қарым- қатынасты тануға бағытталған Жеке бас Өзін -өзі бағалау, ұжым өмірінің мөлшеріне бағыну, үлкен болуға ұмтылу Ересек жас (15-17) Кәсіптік оқу Мамандық ты таңдауға бағытталған Танымдық Кәсіптік қызығушылық Әрине , қазақ еліндегі адамдар да өзге халықтар сияқты балалары қай жасында нендей өзгерістерге ұшырайтынын бақылап, оның есеюіне орай жасты неше түрлі кезеңдерге бөлген. Осының қажет екені мынадан аңғарылады: әр жас кезінде баланың өз үй – ішінде және құрбылары арасында алатын орны түрліше келеді дегенде, біз олардың атқаратын қызметінің жасына қарай болуын, не киетін киімдерінің түрліше келуі. Осыған орай жас кезеңін топтастырып көрейік. Туғанан 1 жасқа дейінгі кезең – нәресте жас кезеңі . Нәресте жасы мынандай 2 кезеңге бөлінеді: А). бесік жасына / туғаннан 7 айға дейін/; Ә). еңбектеу жасына / 7 айдан 12 айға дейін/. 20 1- ден 3 жасқа дейінгі кезеді – бөбектер жасы деді . Бұл кез баланың тілі шығып, денесі нығайып, ойнай бастау мезгілі. Бөбек өте мейірімді келеді. Мәселен,қозының үстін сипау, не солардың дауысын салу. т.б. 3- тен 7- дейін сәби жасы . Бұл жастағылар жұмыстың қарапайым түрлерін орындауға қатысты.: қыздар көбіне қазан –аяқ ұстап шешелеріне көмектеседі / нан илеу,су әкелу т.б./.ұлдар бұзау, не қозы бағу.т.б. 8- ден –11 жасқа дейін періште жасы. Психикалық және физиологиялық даму жағынан қыз бала ұл балаға қарағанда қазіргі ғылым тұрғыснан /1-1,5/ жыл алда келетінін, елде мәдениет таралмай тұрған кезде әбден жақсы білінді. Бұл жас кезеңін періште жасы дейтін себебі әдет-ғұрыптарды сақтау міндеттелінді. Егер бұлар бұзақы іс жасай қалғанда соның кіне екені осы жастардан соң есептеленді. Қыздар шешесіне көмек өкрсетуге тиіс болды, ұл балалар үй –ішінен сыртқы жұмыстарға жегілді.Демек, осы жастағылар игілікті өңдіруге қатыстырылды. Дегенменде бұл жас әлі кішкентай деп есептелді. 12 жастан 15 жасқа дейін бозбала кезеңі. Бұл мезгіл ұл мен қыздардың едәуір сеіп қалған кезеңі. Мұны мынадан байқауға болады: үйге қонақ түскенде осы жасатағы қыздар қонақтардың көзіне көрінбейтін. Ұлдары үлкендермен табақтас болған. 15 жастан бастап үлкендер жасы. Бұл кез ұлдары үйленіп,еншісін бөліп беріп, қыздары ұзату мезгілі болатын. Дегенменде, осы айтылған кезеңдерге қарай сол кездегі бала өзінің ісін / қай кезде үйленуін т.б./ соған түгелдей арнады деп отырған жоқпыз, осы тек шамамен айтылып отыр.Осы мағұлматтар баланың өз жасынан / хронологиялық жасынан/ басқа әлеуметтік жасының кездескеніне дәлел бола алады. 4. жүктеу/скачать 0,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|