7.2.3.1 – механикалық жұмыс ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру.
7.2.3.7 – қуат ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру.
Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар істей алады: Механикалық жұмыс, қуат ұғымдарының физикалық мағынасын түсінеді.
Көптеген оқушылар істей алады: Механикалық жұмыс пен қуаттың қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін анықтайды, формуласын жазады, есептеулер жүргізеді.
Кейбір оқушылар істей алады: Механикалық жұмыс пен қуатты өмірмен байланыстырып, мысалдар келтіреді
Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу, сабаққа назарын аудару.
Сабақта қарастырылатын мәселелер:
І. Үй тапсырмасын тексеру.
«Серпілген сауал» әдісі. Бір-біріне қағазға жазылған сұрақтарға жауап беріп,өткен тақырыптарға шолу жасау арқылы өткен тарау бойынша білімін шыңдайды.
1.Қысым дегеніміз не?
2.Қалыпты атмосфералық қысым дегеніміз не?
3. Архимед заңының тұжырымдамасы.
4. Архимед күші қандай физикалық шамаларға тәуелді?
5. Денелердің жүзу шарттарына түсінік бер.
Жаңа тақырып I. «Болжау ағашы». Оқушылар назарына жаңа тақырыпқа байланысты суреттер ұсынылады. Суретте не берілген? Бірдей жұмысты кім жылдам бітіреді? Неліктен? Қоршаған ортадан және күнделікті өмірден тағы қандай мысалдар келтіруге болады? Өз ойы жазылған стикерді ағашқа жабыстырады.
Мұғалім(D): Денені бір орыннан екінші орынға қозғап апаруда күштің істеген жұмысы механикалық жұмыс деп аталады.
Дененің қозғалу бағытында әрекет ететін күштің механикалық жұмысы күшке де жүрілген жолға да тура пропорционал.
Мұндағы: А-жұмыс; Ғ-күш; s – жүрілген жол.Жұмыстың өлшем бірлігіне 1 Ньютон күштің денені 1 метрге жылжытқандағы жұмысы алынады. Жұмыстың өлшем бірлігі ХБЖ-да джоуль алынады.
1Дж=1Нх1м=1Н∙м.
1 килоджоуль (1кДж)=1000 Дж=103Дж
1 миллиджоуль (1мДж)=0,001 Дж=10-3Дж
1 микроджоуль (1мкДж)=0,000001 Дж=10-6Дж
Жұмыстың орындалу тездігін сипаттайтын шаманы қуат деп атайды.
N=A/t,
Мұндағы: N-қуат; А-жұмыс; t-жұмыс істеуге кеткен уақыт.
Қуатты өлшеудің бірлігіне 1 секундта істелетін 1 Джоуль жұмыс алынады. Өлшем бірлігі ватт.
1 Вт =1 Дж/1с = 1 Дж/с
1 киловатт (1кВт)=1000 Вт=103Вт
1 милливатт (1мВт)=0,001 Вт=10-3Вт
1микроватт (1мкВт)=0,000001 Вт=10-6Вт