Билет мейіргер ісінің даму тарихы және философиясы. Кәсіптік этика мен деонтология


Дәрілік заттарды парентеральді жолмен енгізу әдісінің мәні, түрлері және артықшылықтары



бет90/102
Дата08.10.2024
өлшемі243,11 Kb.
#147202
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   102
Байланысты:
Мейіргер ісі жауап

15. Дәрілік заттарды парентеральді жолмен енгізу әдісінің мәні, түрлері және артықшылықтары
Дәрілікзаттарды ас қорытужүйесінетүспейенгізужолын -парентеральдықдепатайды.
Парентеральдықенгізужолдарыныңбірнешетүрлері бар:
1. Тіндерге - тері, теріастындағы май қабатына, бұлшықетке, сүйекке.
2. Тамырларға - көктамыр, артерия, лимфа тамырларына.
3. Қуыстарға - ішқуысына, плевра, жүрек, буынқуыстарына.
4. Субарахноидалдықкеңістікке.
Парентеральдықенгізужолыбасқаша «инъекция» депаталады, латынсөзінен «inectio» -енгізудегенмағынабереді. Егулердіңбасқаенгізужолдарынанартықшылықтарыболғандықтан, медициналықтәжірибедекеңіненқолданылады, себебі:
1. енгізгендәрі тез әсеретеді;
2.дәрініңнақтымөлшердеесептелуі,яғнидәрігеасқорытуферменттерініңәсеріболмайды;
3. бауырдыңкедергіроліжойылады;
4. жеделкөмеккөрсеткендеөтетиімді.Егудіжасауүшін шприц пен иненіқолданады. Кез-келген шприц келесінегізгібөлектердентұрады: шкаласы бар цилиндр, инекигізетін конус, поршень.
ЖИТС инфекцияныңтаратуыналдыналумақсатыменпластмассаданстерильді, бүтінқапшықтағыбірретқолданылатыншприцтеркеңінентараған. Шприц - тюбиктіңбірретқолданатыншприцтенайырмашылығы - оныңішідәрігетолтырылады. 100 және 200 мл сыйымдылықты Жане шприціқуыстардыжууүшінқолданылады.
Шприц тұтас, жарықсыз, жақсыкелетінпоршеньменболуытиіс, сондаолбүтіндігінсақтайды.
Егужасайтыншприцтіңсыйымдылығы 1, 2, 5, 10 және 20 мл болады.
Әртүрліегугесәйкесинеқолдануөтемаңызды.
Теріішіне - 1 мл, 15 мм иненіңұзындығымендиаметрі 0,4 мм туберкулинді шприц.
Теріастына – 1-2 мл, кейде 5 мл, иненіңұзындығы 20 мм диаметрі 0,4-0,6 мм шприц.
Бұлшықетарасына – 1-10 мл, 60, 80 мм иненіңұзындығымен 0,8 мм диаметрлі шприц Көктамырға- 10-20 мл, 40 мм иненіңұзындығымен 0,8 мм диаметрлі шприц.
16. Кейбір дәрілік препараттарды енгізу ерекшеліктері
Гепарин егу ерекшеліктері.Гепарин тікелей әсер ететін антикоагулянт:тікелей әсер ететін антикоагулянт: тромбиндің пайда болуын тоқтатады, қанныңтромбиндің пайда болуын тоқтатады, қанның ұюына кедергі жасайды. Гепарин жедел миокардұюына кедергі жасайды. Гепарин жедел миокард инфарктісінде, жүрекке және қан тамырларынаинфарктісінде, жүрекке және қан тамырларына операция жасағанда, өкпе және ми қаноперация жасағанда, өкпе және ми қан тамырларына тромбоэмболиясында,тамырларына тромбоэмболиясында, тромбофлебитте, тромбоэмболия асқынуларыныңтромбофлебитте, тромбоэмболия асқынуларының алдын алу және емдеуде қолданылады. Мөлшері –алдын алу және емдеуде қолданылады. Мөлшері – жеке дәрігер тағайындайды: 5000 Б әр 4-6жеке дәрігер тағайындайды: 5000 Б әр 4-6 сағатта, күре тамырға, бұлшық етке немесе терісағатта, күре тамырға, бұлшық етке немесе тері астына терең енгізіледі.астына терең енгізіледі.
Асқынулары: Геморрагиялық асқынулар: гематурия (қанның зәрде пайда болуы), буындарға қан құйылуы, ішектегі асқазан қан ағуы, тері астына, бұлшық етке инъекция жасаған жерде гематоманың пайда болуы. Мақсаты: қанның ұйығыштығын төмендету және гепариннің дәл мөлшерін жіберу. Қолдануға болмайтын жағдай: анемия, жара бар аурулар, қан аурулары. Керектілер: 1 мл 5000 Ед гепарин ерітіндісі флаконда, 1-2 мл шприц, астауша, спирт, мақта шаригі. Дәрінің мөлшерін тек қана дәрігер белгілейді, флаконды жоғары қаратып, керекті мөлшерде дәріні сорып алып, инені ауыстырып, тері астына салатын инені салып, ауасын шығарып, дайындап қоямыз. Науқасты жатқызамыз немесе отырғызамыз. Егуді тері астына жасаймыз. Ем шара жасалғаны туралы арнайы қағазға белгі қояды. Қажет жағдайда дәрігердің нұсқауы бойынша гепариннің антагонисты 1% протамин сульфаты 5 мл күре тамырға, дицинон 1-2 мл бұлшық етке, тамырға жіберіледі.
Есте сақтаңыз! Гепаринмен емдеу коагулограмма (қан анализі, негізгі көрсеткіш- қанның ұю уақыты) бақылуымен жүзеге асады, дәрігердің қатаң тағайындауымен 7 күннен аспайды. Геморрагиялық асқынулардың алдын алу үшін науқасты бақылау қажет. Күнде жалпы зәр анализін тексеріп, зәрдің түсін бақылау қажет.
Жүрек гликозидтерін қолдану ерекшеліктері. Жүректің кейбір аурулары жүрек жиырылуының әлсіреуімен байқалады.Жүректің кейбір аурулары жүрек жиырылуының әлсіреуімен байқалады. Бұл кезде жүрек өзіне түсетін қанды айналдыруға шамасы жетпейді – жүрекБұл кезде жүрек өзіне түсетін қанды айналдыруға шамасы жетпейді – жүрек жетіпеушілігі дамиды. Жүрек жетіспеушілігі ағза мен ткандердегі қан іркілуімен,жетіпеушілігі дамиды. Жүрек жетіспеушілігі ағза мен ткандердегі қан іркілуімен, ісіктердің пайда болуымен, ағзалардың қызметінің бұзылуымен байқалады.ісіктердің пайда болуымен, ағзалардың қызметінің бұзылуымен байқалады. Созылмалы жүрек жетіспеушілігінде барлық жетіспеушілік симптомдарыСозылмалы жүрек жетіспеушілігінде барлық жетіспеушілік симптомдары біртіндеп дамиды. Жедел жүрек жетіспеушілігі- бірден болатын ауыр жағдай,біртіндеп дамиды. Жедел жүрек жетіспеушілігі- бірден болатын ауыр жағдай, ауру өміріне қауіпті. Жүрек жетіспеушілігінде жүрек бұлшық еттеріне әсер ететінауру өміріне қауіпті. Жүрек жетіспеушілігінде жүрек бұлшық еттеріне әсер ететін дәрі – дәрмектергедәрі – дәрмектерге жүрек гликозидтеріжүрек гликозидтері жатады.жатады. Жүрек гликозидтері жүрек жетіспеушілігінде жүректің жиырылуынЖүрек гликозидтері жүрек жетіспеушілігінде жүректің жиырылуын күшейтеді, жүректің жәй соғуына (брадикардия) алып келеді. Жүреккүшейтеді, жүректің жәй соғуына (брадикардия) алып келеді. Жүрек гликозидтерінің әсерінен жүрек жұмысы ұлғаяды, қанның минуттық көлемігликозидтерінің әсерінен жүрек жұмысы ұлғаяды, қанның минуттық көлемі көбейеді, қанның іркілуі, ісіктер азаяды және баолық ағза функцияларыкөбейеді, қанның іркілуі, ісіктер азаяды және баолық ағза функциялары жақсарады.жақсарады. Жүрек гликозидтері жүрек дағдысын (автоматизм) жоғарылатады жәнеЖүрек гликозидтері жүрек дағдысын (автоматизм) жоғарылатады және жүректің өткізгіштік жүйесінен импульстердың өтүін бұзады. Жүрек гликозидтеріжүректің өткізгіштік жүйесінен импульстердың өтүін бұзады. Жүрек гликозидтері майларда және суда ериді. Майда еритін жүрек гликозидтеріне дигидоксин,майларда және суда ериді. Майда еритін жүрек гликозидтеріне дигидоксин, целанид, дигоксин жатады. Суда еритін жүрек гликозидтеріне строфантин,целанид, дигоксин жатады. Суда еритін жүрек гликозидтеріне строфантин, коргликон жатады.коргликон жатады.
Бициллин егу ерекшеліктері.
Әр түрлі ауруларды (ревматизм, инфекциялық асқынулар) емдеу және алдын алу үшін қолданылады.
Бициллин -1 - пенициллиннің дибензилэтилендиамин тұзы, суда жақсы ерімейді. Микробқа қарсы әсері 7-14 күнге созылады.
Бициллин -3 - пенициллиннің калийды, новокаинды тұздары және бициллин - 1 қоспасы. Әсер ету ұзақтығы- 4-7 күн.
Бициллин -5 - пенициллиннің новокаинды тұзы, бициллин - 1 қоспасы. Әсер ету ұзақтығы 4 апта.
Бициллин қатаң түрде инъекция алдында инъекцияға арналған сумен ерітіледі. Бициллинді еріткен кезде суспензия пайда болады. Инъекция орнында дәрілік депо пайда болып, одан дәрі ұзақ уақыт қанға өтіп тұрады.
Бициллин тек бұлшық етке егіледі. Әсіресе сан бұлшық етке салған тиімді: жүрген кезде қанның циркуляциясы жақсарады, бұл дәрінің қанға сорылуын күшейтеді.
Инені бұлшық етке енгізгеннен кейін поршеньді тартып, иненің тамырға түспегеніне көз жеткізу керек. Дәріні енгізіп болған соң инъекция орнына жылы қойып, науқастың жағдайын бақылау қажет.
Майлы ерітінділерді енгізу ерекшеліктері
1. Майлы ерітінділер (камфораның майлы ерітіндісі, прогестерон) тек бұлшық етке енгізіледі.
2. Енгізуден алдын майлы ерітінділерді су моншасында 35-38 ºС дейін жылыту қажет.
3. Ерітіндіні бұлшық етке енгізуден алдын шприцтың поршенің өзімізге қарай тартып иненің тамырға түспегеніне көз жеткізу керек.
4. Инъекциядан соң инъекция орнына жылы қою керек.
5. 1.Егу алдында майлы ерітіндісі бар ампуланы t-38º С дейін жылыту керек. (су моншасында).
6. 2.Теріге немесе бұлшық етке еккеннен кейін ең бірінші поршеньдіөзіңе қарай тарту керек. Егер шприцке қан бармаса, дәріні ақырын енгізуге болады, құысы жалпақ ине алу керек.
7. 3.Егу жасаған жерге жылытқышты немесе жылы компресс қою керек.
8.25% магний сульфатын енгізу ерекшелігі:
9. Дәріні көк тамырға және бұлшық етке енгізеді. Бұлшық етке магнезияны егу өте ауырсынатынын және ұлпаларға тез сорылмайды білу керек.
10. Егу алдында дәрілік ерітіндіні t-37ºС дейін су моншасында жылыту керек.Магний сульфат ерітіндісі бұлшық етке ререң ұзын ине арқылы енгізіледі. Егу жасағаннан кейін енгізген жерге жылытқыш қою керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   102




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет