Білім алушылардың құқықтары мен міндеттері. Тәртіптік сынақ мерзімі. Дереккөз ережелерін қолдану

С.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ

Орындаған : Бақтығалиев Бекзат

Топ: Тфп21-011-2к

Жоспары

- оқу үдерісінде өз пікірін еркін білдіру;

- осы Кодекстің бұзылуы туралы негізсіз айыптаулардан қорғануға және дәлелдемелер ұсынуға;

Студенттерге міндетті:

- осы Кодекстің мәтінімен танысуға және оны бұзудың салдарын білуге;

- академиялық адалдық нормаларын қатаң сақтауға;

- авторды, шығарманың тақырыбын және бетті көрсете отырып, басқа біреудің сөзі мен ойын жеткізу әдісін қолдану;

- зерттеу жұмысы, эссе, жазбаша жұмыс соңында пайдаланылған әдебиеттер тізімін көрсетіңіз;

- ақпараттың сенімді және пайымды көздерін пайдалануға;

- басқа студенттерге өздерінің тесттерін ұсынбау;

- зияткерлік меншікті пайдалануға қатысты негізгі қағидаларды құрметтеу және сақтау;

- кез-келген жұмыс түрінде, ауызша және жазбаша түрде, ағымдағы және қорытынды бағалау кезінде этикалық ережелер мен қағидаларды сақтауға;

- емтихандар кезінде парақтарды, ұялы телефондарды, электронды ақпарат беру және байланыс құралдарын және т.б. қолданбаңыз.

- академиялық адал еместіктің көрінісі үшін жауапкершілікті білуге ​​және студентке осы Кодекске сәйкес шаралар қолданылатындығына дайын болуға;

Ақпарат көздеріне сілтеме жасау ережелері 

ҚазҰМУ-дағы ғылыми дәйексөз ережелері. Асфендиярова Кез-келген ғылыми жұмыстың міндетті компоненті - ғылыми дәйексөз. Ғылыми еңбектерде материалдар немесе жекелеген нәтижелер алынатын дереккөздерге немесе проблемалар, міндеттер, сұрақтар әзірлейтін идеялар мен тұжырымдарға сілтемелер жасалады, оларды зерттеу жұмысқа арналған. Мұндай сілтемелер тиісті дереккөздерді табуға, дәйексөздердің дұрыстығын тексеруге және осы көздер туралы қажетті ақпаратты (оның мазмұны, тілі, көлемі) алуға мүмкіндік береді.

Ғылыми еңбектерде библиографиялық сілтемелерді қолдану міндетті болып табылады және келесі жағдайларда қолданылады: 

- мәтін үзінділерін, формулаларды, кестелерді, иллюстрацияларды келтіргенде;

- провизиялар, формулалар, кестелер, иллюстрациялар және т.б. дәйексөз түрінде емес;

- басқа біреудің мәтінінің фрагментін парафразалық, вербальды емес көбейтуімен;

- мәтіндегі басқа жарияланымдардың мазмұнын талдау кезінде;

- қажет болған жағдайда оқырман талқылауға түскен материал толығырақ берілген басқа басылымдарға жіберілуі мүмкін.

Сілтемені жіберіп алу авторлық құқықты бұзу болып табылады, ал қате пішімделген сілтеме үлкен қателік болып саналады. Пайдаланылған әдебиеттер тізімінде келтірілген барлық дереккөздер мақала мәтінінде көрсетілуі керек.

Шығарма мәтінде библиографияда көрсетілмеген дәйексөздер мен сілтемелердің пайда болуы және керісінше, библиографияда шығарма мәтінінде сілтеме жасалмаған деректердің пайда болуы - өрескел қателік.

Жұмыстың библиографиялық аппаратын бағалау кезінде келтірілген дереккөздердің сапасына назар аударылады. Жұмыста келтірілген дерек көздеріне қойылатын негізгі талаптар - олардың авторизациясы және зерттелетін тақырыпқа сәйкестігі. Ғылыми жұмыстарға арналған ең беделді ақпарат көзі болып соңғы ғылыми мақалалар мен монографиялар табылады (оның ішінде шетелдіктер де). Осы дерек көздеріне сілтеме жасаған кезде авторлардың ғылыми біліктілігіне, сондай-ақ мақала жарияланған журналдың сенімділігіне назар аударған жөн.

- Егер бір материал бірнеше рет қайта басылса, онда сіз оның соңғы редакциясына жүгінуіңіз керек. Алдыңғы басылымдарға тек соңғы басылымдарға енбеген материалдар болған кезде ғана сілтеме жасауға болады.

- оқу және анықтамалық басылымдардың ғылыми мақалаларында дәйексөз шектеулі болуы керек. Сіз танымал басылымдарға, сондай-ақ оларда берілген мәліметтер ғылыми жұмыстың тақырыбына сәйкес келсе де, авторлығы анықталмайтын материалдарға сілтемелерден аулақ болуыңыз керек.

- библиографиялық дереккөздің сапасы мен беделін оның тақырыбымен, авторы мен басылымы туралы мәліметтермен, сондай-ақ мәтінді жазу стилімен және макетімен анықтауға болады.

- Интернетте орналастырылған материалдарға, егер олар дәстүрлі басылымдарда болса, сілтеме жасау ұсынылмайды.

- ғылыми жұмыста библиографиялық дереккөзге сілтеме жасауды көрсету, шығарманың авторы осы басылыммен жеке танысқан және қажет болған жағдайда осы дереккөздің мазмұны туралы ғылыми пікірталасты (ғылыми жұмысты қорғау кезінде) қолдай алады деп болжайды.

- ғылыми жұмыста теориялық ұстанымдарды, идеяларды қолданғанда,

дәлелдер, басқа авторлардың зерттеу нәтижелері, сіз авторларға және ақпарат көздеріне сілтемелер беруіңіз керек. 

- Графикалық материалдарды (кестелер, сызбалар, суреттер, фотосуреттер және т.б.) басқа авторлардың жұмыстарынан, сондай-ақ эксперименттік мәліметтерден (бастапқы шикізатты қоса алғанда) алған кезде ақпарат көзіне сілтеме қажет!

- Ғылыми жұмыс жазу кезінде оқырман назарын әдеби дерек көздерінің үлкен бөліміне аудару қажет болатын жағдайлар кездеседі, олардың көптігіне байланысты шығармадағы сілтемелерді келтіруге болмайды. Мұндай жағдайлар шығарма мәтінінде бөлек талқыланады, тақырып бойынша ең соңғы немесе әйгілі шығармаларға сілтеме беріледі, оқырманға қаласаңыз, қалған дереккөздерді тәуелсіз шолуға жүгіну ұсынылады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

«С.Д. Асфендияров атындағы ҚАЗҰМУ» КЕАҚ студенттерінің академиялық адалдық Кодексі