Білім беру бағдарламасы: 6В07101 Электр энергетикасы 2022 жыл


Орталықтандырылған және орталықтандырылмаған жүйелер



бет2/7
Дата23.04.2023
өлшемі127,69 Kb.
#85772
түріБілім беру бағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7
1. Орталықтандырылған және орталықтандырылмаған жүйелер
Қазіргі уақытта орталықтандырылмаған жүйелер орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелерімен қатар кеңінен қолданылады.
Орталықтандырылмаған автономды жүйелер деп белгіленген жылу қуаты (20 гкал/г) 23 МВт аспайтын шағын жүйелер шартты түрде түсініледі.
Соңғы жылдары автономды жылу көздеріне (және жүйелерге) деген қызығушылықтың артуы негізінен инвестициялық-несиелік саясатқа байланысты болды, өйткені орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесінің құрылысы инвестордан ғимараттың қайнар көзіне, жылу желілері мен ішкі жүйелеріне айтарлықтай біржолғы күрделі салымдарды талап етеді және өтелу мерзімі белгісіз немесе іс жүзінде қайтарымсыз негізде. Орталықсыздандыру кезінде жылу желілерінің болмауына байланысты күрделі салымдардың төмендеуіне қол жеткізуге ғана емес, сонымен қатар шығындарды тұрғын үй құнына ауыстыруға болады (яғни. тұтынушыға). Дәл осы фактор жақында жаңа тұрғын үй құрылысы объектілері үшін орталықтандырылмаған жылумен жабдықтау жүйелеріне қызығушылықтың артуына әкелді. Автономды жылумен жабдықтауды ұйымдастыру орталықтандырылған жүйелерде бос қуаттар болмаған кезде ескі және тығыз құрылыстың қалалық аудандарындағы объектілерді қайта жаңартуға мүмкіндік береді. Автоматты басқару жүйелерімен жоғары тиімді соңғы буын жылу генераторлары (конденсациялық қазандықтарды қоса алғанда) негізінде орталықсыздандыру ең талапшыл тұтынушының сұранысын толық қанағаттандыруға мүмкіндік береді.
Жылумен жабдықтауды орталықсыздандырудың пайдасына аталған факторлар оны кемшіліктерсіз баламасыз техникалық шешім ретінде қарастыруға әкелді. Сондықтан, осы мәселеге мұқият қараған кезде пайда болатын мәселелерді егжей-тегжейлі қарастырып, орталықтандырылмаған жүйелерді қолданудың жекелеген жағдайларын талдау қажет, бұл кешенде ұтымды шешімді таңдауға мүмкіндік береді.
Мұндай жүйелерді орталықтандырылған жүйелермен салыстырғанда қолданудың орындылығы бірқатар көрсеткіштер бойынша бағалануы керек:
- жобаны іске асырудың оның тікелей қатысушылары үшін қаржылық салдарын ескеретін коммерциялық (қаржылық) тиімділік;
- жобаға байланысты шығындар мен нәтижелерді ескеретін, оның қатысушыларының тікелей қаржылық мүдделерінен асып түсетін және құндық өлшеуге мүмкіндік беретін экономикалық тиімділік;
- органикалық отын шығындары - осы табиғи көрсеткіш бойынша бағалау отын құнының болжамды өзгерістерін де, өңірдің (елдің)отын-энергетикалық кешенін дамыту стратегиясын да ескеруі тиіс;
- атмосфераға шығарындылардың қоршаған ортаға әсері;
- энергетикалық қауіпсіздік (елді мекен, қала, аймақ үшін).
Автономды жылумен жабдықтау көзін таңдағанда бірқатар факторларды ескеру қажет. Ең алдымен, бұл жылумен жабдықтау объектісінің орналасқан жері, оған жылу беру керек (жеке ғимарат немесе ғимараттар тобы). Мүмкін болатын жылумен жабдықтау аймақтарын төрт топқа бөлуге болады:

  • қалалық (аудандық) қазандықтардан орталықтандырылған жылумен жабдықтау аймақтары;

  • қалалық ЖЭО-дан орталықтандырылған жабдықтау аймақтары;

  • автономды жылумен жабдықтау аймақтары;

  • аралас жылумен жабдықтау аймақтары.

Жылумен жабдықтау көзін таңдауға ғимараттардың орналасқан жеріндегі құрылыс сипаты айтарлықтай әсер етеді (құрылыстың қабаттылығы мен тығыздығы: м2/га, м3/га).
Инженерлік инфрақұрылымның жай-күйі (негізгі технологиялық жабдықтар мен жылу желілерінің жай-күйі, олардың моральдық және физикалық тозу дәрежесі және т.б.) маңызды фактор болып табылады.
Осы қалада немесе елді мекенде қолданылатын отынның түрі (газ, мазут, көмір, ағаш қалдықтары және т.б.) бірдей маңызды.
Экономикалық тиімділікті анықтау орталықтандырылған жылумен жабдықтау аймағында орналасқан ғимараттар үшін автономды жүйелер құру жобасын әзірлеу кезінде міндетті болып табылады.
Бұл жағдайда автономды көздерді орнату инвесторлар (жобаның тікелей қатысушылары) үшін қаржылық жағынан тартымды бола отырып, қаланың орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесінің экономикалық тиімділігінің көрсеткіштерін нашарлатады:
– қалалық қазандыққа қосылған жылу жүктемесі азаяды, бұл жылу энергиясының өзіндік құнының өсуіне әкеледі;
- жылу беру жүйелерінде, бұдан басқа, аралас цикл бойынша өндірілген электр энергиясының үлесі азаяды (жылу тұтыну базасында), бұл станция жұмысының энергетикалық тиімділігін нашарлатады.
Органикалық отын шығындарын анықтау тікелей өлшеу арқылы көзден соңғы тұтынушыға дейінгі бүкіл технологиялық тізбектегі энергия шығындарын объективті бағалауға мүмкіндік береді.
Жүйеде отынды пайдаланудың жалпы пайдалы коэффициенті жылумен жабдықтау жүйесінің барлық тізбектелген элементтеріндегі жылу шығынын сипаттайтын коэффициенттерді көбейту арқылы есептеледі. Аралас өндіріс кезінде (ЖЭО – да, когенерациялық қондырғыда) қазандықтағы жылу энергиясын, ал электр энергиясын конденсациялық электр станциясында бөлек өндірумен салыстырғанда жылу үнемдеуді ескеретін коэффициент енгізіледі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет