Білім беру бағдарламасы: 6В07101 Электр энергетикасы 2022 жыл
Жылу және электр энергиясының бөлінген генерациясы бар жылумен жабдықтау жүйелерінің технологиялық режимдерін басқаруды жетілдіру жолдары
жүктеу/скачать 127,69 Kb.
|
| 4. Жылу және электр энергиясының бөлінген генерациясы бар жылумен жабдықтау жүйелерінің технологиялық режимдерін басқаруды жетілдіру жолдары
Құбырлар мен жабдықтардың едәуір физикалық тозуы, орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелерін құрудың моральдық ескірген құрылымы тозған жабдықты тезірек ауыстыру міндетімен қатар, осы жүйелердің схемалық-техникалық шешімдері мен жұмыс режимдерін оңтайландырудың шұғыл міндетін алға тартады. Ресейдегі жылумен жабдықтау жүйелерінің өте дамыған жағдайын ескере отырып, көптеген қалаларда алдағы 20-30 жыл ішінде салқындатқыштың температурасы 150 °C (графиктің жоғарғы кесіндісімен 130 °C) болатын есептік режимде жұмыс істеу мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін оларды толық жаңарту іс жүзінде мүмкін емес. Ол жүздеген мың шақырым жылу желілерін ауыстыруды, ондаған мың жылу көздерінде және жүздеген мың абоненттік жылу тұтыну қондырғыларында тозған жабдықты ауыстыруды талап етеді. Елдің әртүрлі аймақтарындағы жылумен жабдықтау жағдайын талдау негізінде орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелерінің схемаларын, техникалық шешімдерін және жұмыс режимдерін оңтайландыру бойынша ұсыныстар келесіге дейін азаяды: орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелерін ЖЭО (қалалық қазандық) шығысында жылу тасымалдағыштың максималды температурасы 100-110 °С болатын базалық жылу жүктемесін жабуға бағдарлау; энергияны үнемдейтін технологияларды, схемалық шешімдерді, материалдар мен жабдықтарды жылумен жабдықтау жүйелерін реконструкциялау кезінде қолдану; жылу тұтыну жүйелеріне барынша жақын жергілікті жылу көздерін салу; аудандық қалалық қазандықтарды (кейбір жағдайларда және тоқсандық) шағын және микро - ЖЭО-ға қайта жабдықтау; қалалық ЖЭО жұмысының тиімділігін арттыру үшін екілік (бу-газ) термодинамикалық циклдерді қолдану; жылу энергиясын өндіру, тасымалдау, тарату және тұтыну процестерін автоматтандыруды қамтитын жылумен жабдықтау АБЖ құру. Жылумен жабдықтау жүйелерін базалық жылу жүктемесін жабуға бағыттау кезінде жылу желілерін қайта құрудың күрделі шығындары едәуір қысқарады (компенсаторлардың аздығына, полимерлі материалдардан жасалған арзан және коррозияға ұшырамайтын құбырларды қолдану мүмкіндігіне және т.б.). Бөлінген қаражатқа жылу желілерінің едәуір үлкен көлемін олардың сенімділігін арттыра отырып және жылу тасымалдағышты тасымалдау кезінде шығындарды азайта отырып қайта құруға болады. Энергияны үнемдейтін технологияларды, материалдар мен жабдықтарды қолдану меншікті жылу тұтынуды 40-50 % төмендетуге мүмкіндік береді, атап айтқанда: – ғимараттардың қоршау конструкцияларын оқшаулау; - тік бір құбырлы жылыту жүйелерінен пәтер жылуын ескере отырып, көлденеңге өту; - суық және ыстық сумен жабдықтау жүйелерінде пәтерлік су есептегіштерін орнату, автоматтандырылған жылу пункттерін монтаждау және т. б. Осылайша, жылыту маусымының ең суық кезеңінде сыртқы желіден жылу алмаудың әсері өтеледі. Энергияны үнемдеу отын-энергетикалық ресурстардың едәуір мөлшерін үнемдеуге ғана емес, сонымен қатар жылу желісінен "базалық" жылу беру кезінде жылу жайлылығы жағдайларын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Жылу тұтыну жүйелеріне барынша жақын ең жоғары (жергілікті) жылу көздерін салу сыртқы ауа температурасының төмен мәндері кезінде жылу желісінен келетін жылу тасымалдағыштың температурасын жылытылатын үй-жайлар үшін қажетті параметрлерге дейін көтеруге мүмкіндік береді. Орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесін ең жоғары көзбен жабдықтау оның жұмысының сенімділігін күрт арттырады. Сыртқы желідегі апат кезінде шың көзі жылу жүйесінің қатып қалуын болдырмау және жылу желісінен ажыратылған учаскеде орналасқан жылу тұтыну объектісінің жұмысын жалғастыру мақсатында дербес жұмыс режиміне ауыстырылады. Жазда жылумен жабдықтаудың профилактикалық ажыратулары кезінде шыңы көзіне қосылған ғимараттар да жылумен жабдықталатын болады. Ең жоғары бұлақтардың құрылысы біздің елімізде көптеген онжылдықтар бойы қалыптасқан орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесінен жоғары сенімділікке және басқа да бірқатар артықшылықтарға ие "орталықтандырылған-жергілікті" жүйеге көшуді білдіреді. Жыл бойы жұмыс істейтін және қоршаған ортаға зиян келтіретін (тіпті газбен жұмыс істегенде де) автономды және жеке жылумен жабдықтау көздерінен (Солтүстік қалалардың тығыз салынған кварталдарында орнатылған) айырмашылығы, жыл бойына жылудың барлық жылдық демалысының тек 5-10% -. өндіретін шың көздерінен атмосфераға жалпы шығарындылар шамалы болады. Газды жылыту техникасының қазіргі деңгейінде меншікті жылу энергиясын өндіруді орталықтандыру, әдетте, экономикалық мағынаға ие емес. Қазіргі газ жылу генераторларының тиімділігі жоғары (92-94 %) және олардың бірлік қуатына тәуелді емес. Сонымен қатар, орталықтандыру деңгейінің артуы салқындатқышты тасымалдау кезінде жылу шығындарының өсуіне әкеледі. Сондықтан ірі аудандық қазандықтар автономды көздермен салыстырғанда бәсекеге қабілетсіз болып шығады. Аудандық қазандықтардың тиімділігін күрт арттыруға оларды шағын ЖЭО-да қайта құру жолымен, басқаша айтқанда – оларды электр генерациялайтын агрегаттармен толық жарақтандыру, қазандықтардың жұмысын когенерация режиміне ауыстыру жолымен қол жеткізуге болады. Когенерациялық қондырғылардың тиімділігі жыл сайын жылу тұтыну негізінде электр энергиясы өндірілетін сағаттардың саны неғұрлым көп болса, соғұрлым жоғары болатыны белгілі. Қалалардағы жыл бойы жылу жүктемесі (өнеркәсіптік кәсіпорындардың технологиялық жүктемесін есептемегенде) ыстық сумен жабдықтау болып табылады. Осыған байланысты ыстық сумен жабдықтау жүктемесін жабуға арналған когенерациялық қондырғының (қазандықтардан орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелерінде) қуатын есептеу оның жыл бойы жұмысын, демек, барынша тиімді пайдалануды қамтамасыз етеді. Екінші жағынан, электр генерациялайтын қондырғыларды құруға кететін күрделі шығындар олардың бірлік қуатының артуымен азаяды. Сондықтан шағын ЖЭО-да қазандықтарды қайта құру үшін, ең алдымен, ыстық сумен жабдықтаудың дамыған жүктемесі бар ең үлкенін таңдаған жөн. Қалалық ЖЭО жұмысының тиімділігін айтарлықтай арттыруға газ турбинасы станциясының бу турбиналық бөлігінің алдына орнату арқылы қол жеткізуге болады. Бу турбиналық ЖЭО жұмысын бу-газ (екілік) циклге ауыстыру электр энергиясын өндіру бойынша тиімділікті 35-40-тан 50-52% - ға дейін арттырады. Жылумен жабдықтауды басқарудың автоматтандырылған жүйесінсіз қалалық ЖЭО-дан және шағын ЖЭО-ға айналдырылған аудандық қазандықтардан автоматты режимде жұмыс істейтін шың көздерімен және автоматтандырылған жылу пункттерімен орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесінің тұрақты және тиімді жұмысы мүмкін емес. Сондықтан АБЖ құру жылумен жабдықтау жүйесін қайта құру кезінде міндетті шарт болып табылады. Қорытынды Таратылған басқару жүйесі (ағылш. Distributed Control System, DCS)-үлестірілген енгізу-шығару жүйесін құрумен және деректерді өңдеуді орталықсыздандырумен ерекшеленетін технологиялық процесті басқару жүйесі. MSU мен әдеттегі SCADA жүйесінің негізгі айырмашылығы-визуализация деңгейі мен басқару деңгейіне арналған кодты әзірлеу құралдарының терең интеграциясы. Мысалы, процесті басқару алгоритміндегі өзгеріс осы процесті көрсету бағдарламасында автоматты түрде қайталанады. жүктеу/скачать 127,69 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|