Білім беру бағдарламасы бойынша білім алушылар үшін ПӘннің ОҚУ-Әдiстемелiк кешені астана 2022 бекітемін

ОҚУ ПӘНІ ТАҚЫРЫПТАРЫ БОЙЫНША ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ
Тақырып 1. Кіріспе. Сигналдарды адаптивті өңдеу туралы жалпы мәліметтер. 
Радиобайланыс жүйелерінде адаптивті сигналды өңдеуді қолдану. Бейімделу 
әдістерінің сипаттамасы 
(2 сағат) 
Әдебиет. 
1 Адаптивті антенна торлары. Оқу құралы 2 бөлімде. 1 және II бөлім. В.А. Григорьев, С. 
С. Щесняк, В. Л. Алюшин, Ю. А. Распаев, О. и. Лагутенко, Щесняк А. С./ жалпы ред. В. А. 
Григорьева. - Санкт-Петербург: ИТМО университеті, 2016. – Б. 179. 
2. Кубанов в. п., Ружников В.А., Сподобаев М. Ю., Сподобаев Ю. М. антенналар 
теориясының негіздері және радиотолқындардың таралуы: оқу құралы / ред. в. п. 
Кубанова. - С.: ИНУЛ-ПГУТИ, 2016. – 258 Б.: ил. ISBN 978-5-9912-0152-0. 
 
Кіріспе.
Адаптивті сигналды өңдеу радиотехникалық және байланыс жүйелеріндегі 
бірқатар мәселелерді шешудің бір әдісі болып табылады. Динамикалық өзгеретін және 
үнемі күрделене түсетін электромагниттік орта жағдайында радиоэлектрондық 
жүйелердің әлеуетті сипаттамаларын іске асыру мүмкіндігі сигналдарды адаптивті 
өңдеумен байланысты. 
Электромагниттік үйлесімділіктің шуға төзімділігінің қажетті деңгейін қамтамасыз 
ету проблемаларының шиеленісуі, өткізу қабілеттілігіне қажеттіліктердің артуы, 
радиотехникалық жүйелер мен байланыс жүйелерінің жұмыс істеу сапасына қойылатын 
талаптардың артуы сигналдарды адаптивті өңдеудің тиімді әдістерін тезірек әзірлеуді 
талап ететін барлық жаңа міндеттерді қояды. Сигналдарды адаптивті өңдеуге деген 
қызығушылық олардың кедергі келтіретін сигналдарды басу мүмкіндіктеріне байланысты, 
соның ішінде олардың параметрлері туралы априорлық мәліметтердің минимумына 
байланысты айтарлықтай артады. Үшінші, төртінші және бесінші буындардың (3G, 4G 
және 5G) жылжымалы және тіркелген байланыс жүйелерінде көп сәулелі әсерлермен 
күресуге, бір базалық станцияға қызмет көрсету аймағын кеңейтуге, Абоненттік және 
базалық станциялардың сәулелену қуатын төмендетуге, бір мезгілде жұмыс істейтіндердің 
санын арттыруға мүмкіндік беретін адаптивті Антенналарды ("интеллектуалды" 
антенналар ағылшын тіліндегі әдебиеттерде) қолдану көзделеді абоненттерге қызмет 
көрсету аймағы, басқару арналары мен трафиктің өткізу қабілетін арттыру, пайдалы 
сигналдың жиілік диапазонында әрекет ететін жүйеішілік және жүйеаралық кедергілердің 
әсерін жою, Қабылдау құрылғысының кіреберісіндегі әр түрлі қашықтықтағы 
абоненттерден сигналдардың қуатын теңестіру, сәулелену қуатын жедел басқаруды 
жүзеге асыру, орынды анықтау міндеттерін шешу, әсер ететін радиоэлектрондық 
құралдардың бағыттарында сәулеленудің минимумын қамтамасыз ету және т. б. барлық 
осы мүмкіндіктер адаптивті таратушы фазалық антенна торларын (АФАР) және 
қабылдағыш адаптивті антенна торларын (ААР) пайдалы сигналды барынша тиімді 
қабылдауға баптау қабілетінің арқасында іске асырылады және кедергі келтірушілерді 
басу.
Қазіргі уақытта қолданылатын сигналдарды өңдеудің дәстүрлі құралдарына 
адаптивті аралық сигналдарды қабылдау, mimo технологиясы арқылы сигналдарды бөлу, 
Rake қабылдағыштары арқылы қабылдау жатады. Tsunami жүйесінің адаптивті антеннасы 
[203] секторда нақты уақыт шкаласы бойынша 60 доңғалақты ені 3 кедергіден зардап 
шеккен үш бағытқа дейін кесуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, бір жиілікте берілетін 

сигналдарды бөлудің артықшылықтарын алу үшін қабылдау және тарату антенналарының 
поляризациялық қасиеттерін бейімдеу қолданылады. Көп жолақты кедергілермен күресу 
үшін бағытталған антенналармен бірге адаптивті уақыт түзеткіші қолданылады. Тарату 
және қабылдау құрылғылары техникасының жалпы тенденциясы антенналар санының 
артуы және сигналдарды қалыптастыру мен өңдеу әдістерінің күрделенуі болып 
табылады. 
Радиобайланыс жүйелерінің дамуын талдау физикалық деңгейдегі өзгерістердің негізгі 
тенденциясы жаңа сапалық көрсеткіштерді іске асыру үшін өңдеу құрылғыларының 
күрделенуі екенін көрсетеді. Сонымен, жылжымалы байланыс жүйелерінде когерентті 
емес аналогтық өңдеуден (1g буыны) когерентті цифрлық өңдеуге (2G буыны) көшу 
болды. Келесі кезеңде сигналдарды когерентті өңдеу кеңейтілген спектрлі сигналдарды 
(3G және 2G+буындары) пайдалануды көздейді. 3G буынында адаптивті өңдеу 
құрылғыларын (антенна торлары, корректорлар және т.б.) пайдалануға бағытталған. 
Радиобайланыс жүйелерінің келесі буыны (4G және 5G буындары) физикалық деңгейдегі 
мәселелерді шешуде бейімделуді кеңінен қолдануды және осы негізде ақпарат алмасу 
жылдамдығы мен жиілік ресурсын қайта пайдалану бойынша серпілісті жүзеге асыруды 
көздейді. Осыдан өңдеу құралдарын дамытудың келесі кезеңі сигналдарды адаптивті 
өңдеудің әртүрлі әдістерін бөлісуге және белгілі бір аумаққа байланысты жиілік-уақыт 
ресурстарын адаптивті басқаруға негізделеді деген қорытынды жасауға болады. 

жүктеу/скачать 1,56 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: