Іскерліктің қалыптасу кезеңдері мен психологиялық құрылымы: Іскерлік өз қалыптасуында бірнеше кезеңдерден өте отырып, соңында
шеберлік пен
шығармашылыққа айналады.
1-кезең.
Бастапқы іскерлік – іс-әрекет мақсатын ертеректе қамтылған білім мен дағдыға
негіздей отырып сезіну және оған жету құралын іздестіру; іс-әрекет байқап көру –
қателесу жолымен орындалады.
2-кезең.
Іскерліктің жеткіліксіздігі – іс-әрекетке қатыссыз ертеректе жинақталған білім
мен оны іске асыру тәсілдерін қолдану.
3-кезең.
Жекеленген жалпы іскерлік – әртүрлі іс-әрекет түрлеріне қажетті, дамыған, бірақ
ауқымы тар іскерлік қатары (өзінің іс-әрекетін жоспарлау іскерлігі, ұйымдастырушылық
іскерлік).
4-кезең.
Жоғары деңгейдегі іскерлік – нақты іс-әрекетте білім мен дағдыны
шығармашылықпен қолдану; мақсатын ғана емес, оған жету тәсілдерін таңдау мотивтерін
сезіну.
5-кезең.
Шеберлік – әртүрлі іскерлікті шығармашылықпен қолдану.
3 . Қабілет – алған білімді белгілі бір іске нәтижелі етіп жұмсай білуінде және сол ісін белгілі
бір дәрежеде дағдыға айналдыра білудегі адамның индивидуалдық психологиялық
ерекшеліктері.
Нышан – қабілеттің бастапқы табиғи негізі ретінде адамда туа пайда болатын нерв
қызметінің ерекшелігі.
Дарындылық – нышанның ықпалымен қалыптасқан қабілеттің түрі.
Талант – белгілі іс-әрекетті шығармашылықпен орындау мүмкінді-гін қамтамасыз ететін
қабілет.
Кемеңгерлік – шығармашылық қабілеттің ең жоғарғы деңгейдегі көрінісі.
Негізгі педагогикалық қабілеттілік
сапалары :
балаға білімді қысқа және қызықты формада жеткізу қабілеттілігі;
баланы бақылай отырып түсіну қабілеттілігі;
өз бетімен және творчестволық ойлай алу қабілеттілігі;
тапқырлық немесе тез және нақты бағыт алу;
ұйымдастыру қабілеттілігі.
