Білім беру бағдарламасы бойынша оқитын студенттерге арналған дәрістер жинағы Алматы 2021



Pdf көрінісі
бет3/40
Дата14.10.2023
өлшемі1,3 Mb.
#114079
түріБағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   40
2.1 Еркін гармоникалық тербелістер
 
Гармоникалық тербеліс жасайтын 
шама үшін өрнекті мына түрде 
жазуға болады:


(2.1) 


мұндағы 

тербеліс амплитудасы
, өзгеретін шаманың ең үлкен 
мәні;
- меншікті дөңгелектік (немесе циклдік), 
уақыттағы толық 
тербеліс саны; 
( )
t
S
( )
(
)
0
0
cos


+
=
t
A
t
S
m
S
A
=
S
0


2



- кез келген мезетінде мәнін анықтайтын тербеліс фазасы; 
- бастапқы фаза, яғни 
бастапқы уақыт мезетінде тербеліс фазасы. 
Толық тербеліс жасайтын уақыт 
период
деп аталады 


Бірлік уақыт ішінде жасалатын толық тербеліс саны 
жиілік
деп 
аталады. 
Гармоникалық 
еркін 
тербелістер 
екінші 
реттік 
біртекті 
дифференциалдық теңдеумен сипатталады: 
;
. (2.2) 
(2.2) теңдеуінің шешімі гармоникалық тербелістің теңдеуі (2.1) болып 
табылады. 
Тербелмелі процестің физикалық табиғаты мен оның пайда болу 
«механизміне» қарай тербелмелі процестер 
механикалық

электромагниттік,
электромеханкалық
т.б. тербелістерге бөлінеді. 
2.1 сурет
2.2 сурет 
Тербелмелі жүйе 
осциллятор
, ал гармоникалық тербеліс жасайтын 
жүйені 
гармоникалық осциллятор
деп атау қабылданған. Осцилляторларға 
маятниктер, тербелмелі контур, қатты денелердің молекулалары мен атомдары 
және т.б. жатады.
Тербелмелі процестерді оқып үйрену табиғаты әртүрлі процестер 
арасында математикалық ұқсастықты қарастырғанда қиын болмайды. Себебі, 
олар түрі бойынша бірдей дифференциалдық теңдеулермен сипатталады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   40




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет