Білім беру бағдарламасы бойынша шымкент-2019 Әож 11
-лекция. ХVІІ-ХХ ғасырдың басындағы Шығыс елдерінің тарихы
жүктеу/скачать 1 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.Маньчжурлар мемлекетінің негізін қалаған Нұрхацидің әскери күші.
| 1-лекция. ХVІІ-ХХ ғасырдың басындағы Шығыс елдерінің тарихы
Жоспары: 1.Маньчжурлар мемлекетінің негізін қалаған Нұрхацидің әскери күші 2.Қытай халқы 1628-1644 жж.көтерілісте қай әулеттің билігін талқандады 3.Қытай Гонконгты Ұлы Британияға беруді, қытай порттарын халықаралық саудаға ашуды қай келісім бойынша орындауға мәжбүр болды. 1.Маньчжурлар мемлекетінің негізін қалаған Нұрхацидің әскери күші. Маньчжурлар, маньчжу нялма — ҚХР-дың солтүстігіндегі Маньчжурияның жергілікті тұрғындары. Ішкі Моңғолия, Хэбэй, Ганьсу, Шыңжаң өлкелері мен Пекин, Тянь-Цзинь, Сиань, т.б. ірі қалаларды мекендейді. Халық саны 10,3 млн. шамасында (2003). Этнографиялық жағынан түркі, моңғол халықтарына жақын. Діни сенімі — буддизм, даосизм (біраз бөлігінде шаманизм сақталған). Маньчжурлар Қытайдың тарихи деректерінде мохэ деген атаумен берілген. Мохэ тайпаларын моңғол тектес қидандар журжэн, түркілер шүршіт деп атады. 12 ғасырдың басында шүршіттер Цзинь мемлекетін құрды (1115 — 1234). Шүршіттер 13 — 16 ғасырларда Юань және Мин империяларының қарамағында болды. 1616 жылы бұрынғы Цзинь мемлекетінің билігі қалпына келтірілді. Хуан-Тайцзи патша 1636 жылы Цзинь мемлекетінің атауын Цинь (Дацин), шүршіт атауын маньчжур деп өзгертті. 1644 жылы Маньчжурлар Қытайды басып алып, Мин әулетін биліктен кетірді. Цинь әулеті Қытайды 1911 жылға дейін басқарып тұрды. Маньчжурлар Қытай тарихы мен мәдениетіне зор үлес қосты. Маньчжур-Цинь империясының жүздеген жылдарға созылған басқыншылық жорықтарының нәтижесінде Ішкі Моңғолия, Тибет, Шығыс Түркістан мен Жоңғария жері империя отарына айналып, қазіргі ҚХР-дың мемлекеттік саяси шекара аумағының қалыптасуына негіз болды. Қытайды билеген үш ғасыр ішінде маньчжурлардан көптеген атақты қолбасшылар, ғалымдар, мәдениет және өнер қайраткерлері шықты. 18 ғасырда өмір сүрген маньчжур жазушысы Сао Сюэциньнің қытай тілінде жазған “Қызыл сарайдағы түс” атты романы бүкіл дүниежүзілік әдебиетке қосылған үлес болды. Маньчжурлардың дәстүрлі кәсібі егіншілік (бұршақ, күріш, күнжіт, көкөніс, зығыр), аңшылық, мал шаруашылығы (сиыр, шошқа). Таулы аймақтарда тұратын Маньчжурлар орман шаруашылығымен айналысады. Дәстүрлі қолөнері: тор тоқу, себет өру, қару-жарақ, зергерлік бұйымдар жасау, тері өңдеу, ағаш ою. 20 ғасырдың 2-жартысынан бастап маньчжурлардың өнеркәсібі жақсы дамыды. маньчжурлардың киімдері мен салт-дәстүрлері жағынан қытайлардан айырмашылығы жоқ. [1] Маньчжурлар, маньчжу нялма — ҚХР-дың солтүстігіндегі Маньчжурияның жергілікті тұрғындары. Ішкі Моңғолия, Хэбэй, Ганьсу, Шыңжаң өлкелері мен Пекин, Тянь-Цзинь, Сиань, т.б. ірі қалаларды мекендейді. Халық саны 10,3 млн. шамасында (2003). Этнографиялық жағынан түркі, моңғол халықтарына жақын. Діни сенімі — буддизм, даосизм (біраз бөлігінде шаманизм сақталған). Маньчжурлар Қытайдың тарихи деректерінде мохэ деген атаумен берілген. Мохэ тайпаларын моңғол тектес қидандар журжэн, түркілер шүршіт деп атады. 12 ғасырдың басында шүршіттер Цзинь мемлекетін құрды (1115 — 1234). Шүршіттер 13 — 16 ғасырларда Юань және Мин империяларының қарамағында болды. 1616 жылы бұрынғы Цзинь мемлекетінің билігі қалпына келтірілді. Хуан-Тайцзи патша 1636 жылы Цзинь мемлекетінің атауын Цинь (Дацин), шүршіт атауын маньчжур деп өзгертті. 1644 жылы Маньчжурлар Қытайды басып алып, Мин әулетін биліктен кетірді. Цинь әулеті Қытайды 1911 жылға дейін басқарып тұрды. Маньчжурлар Қытай тарихы мен мәдениетіне зор үлес қосты. Маньчжур-Цинь империясының жүздеген жылдарға созылған басқыншылық жорықтарының нәтижесінде Ішкі Моңғолия, Тибет, Шығыс Түркістан мен Жоңғария жері империя отарына айналып, қазіргі ҚХР-дың мемлекеттік саяси шекара аумағының қалыптасуына негіз болды. Қытайды билеген үш ғасыр ішінде маньчжурлардан көптеген атақты қолбасшылар, ғалымдар, мәдениет және өнер қайраткерлері шықты. 18 ғасырда өмір сүрген маньчжур жазушысы Сао Сюэциньнің қытай тілінде жазған “Қызыл сарайдағы түс” атты романы бүкіл дүниежүзілік әдебиетке қосылған үлес болды. Маньчжурлардың дәстүрлі кәсібі егіншілік (бұршақ, күріш, күнжіт, көкөніс, зығыр), аңшылық, мал шаруашылығы (сиыр, шошқа). Таулы аймақтарда тұратын Маньчжурлар орман шаруашылығымен айналысады. Дәстүрлі қолөнері: тор тоқу, себет өру, қару-жарақ, зергерлік бұйымдар жасау, тері өңдеу, ағаш ою. 20 ғасырдың 2-жартысынан бастап маньчжурлардың өнеркәсібі жақсы дамыды. маньчжурлардың киімдері мен салт-дәстүрлері жағынан қытайлардан айырмашылығы жоқ. жүктеу/скачать 1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|