Негізгі әдебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9-15, 19-22.
Қосымша әдебиеттер: 1-8, 9-15, 16, 17, 18, 21, 24.
№8 СӚЖ. Қазақ тіліндегі буындардың ерекшелігі; Ашық буынның ерекшелігі
Тапсырмалар
1. Түбірлес сөздерді буынға бөліп, буын түрлеріне талдаңыз. Бұл сөздердегі буынның бір түрінен
екінші түріне ауысуы, буынның жылысуы сияқты құбылыстарды ажыратып, себебін түсіндіріңіз.
Мол – молай – молық – молынан; кӛп – кӛбейгіш – кӛбейе – кӛбейткіш – кӛбейту – кӛбейтінді –
кӛбею; кӛрік – кӛркі – кӛркем – кӛрікті – кӛресі – кӛрме; кӛрік – кӛркі – кӛркем – кӛрікті – кӛресі –
кӛрме; кӛрік – кӛрігі; сау – сауын – саулық – сауу – саумал – сауым – сауымы – сауыншы; ки – киім –
кимешек – киімшең; ки – кимеле – киіп кету; ӛр – ӛрме (қамшы) – ӛрмек – ӛрмекші – ӛрнек.
2. Қазақ тіліндегі буынның орыс тіліндегі буыннан айырмашылығына сипаттама беріңіз.
«Буынның фонетикалық мәні» деген тақырыпта конспект жасаңыз. Қазақ тіліндегі буындардың
өзгеру ерекшеліктеріне сипаттама беріңіз. Аралас буынды сөздерге бірнеше мысалды сөйлеммен
беріңіз.
3. Сөздерді буынға бөліп, қайсысы тасымалдауға болатындығын көрсетіңіз. Бауыр, ине, ниет,
сауап, қиын, суат, дүние, даяр, дәулет, иман, тәуір, киім, ғанибет, суыл, жауырын, иесіне, үйірімен үш
тоғыз, зиян, иық, ләззат, қасиет, уыс, медресе, екеу, рас, ӛзім, би, оңай, сүйер, аларман, аяқ, аэропорт,
интервью, эстрада, ұйиды, суйиды, Азия, Вьетнам т.б.
Тиіс, иіс, қуанар, иелері, пейіл, тиянақты, аяулы, күзеу, буын сабау, уайым, үйір, диуана, кие,
икем, имену, абырой, қиянат, түйін, қаяу, жиен, қауіп, иек, разы, (риза, ырза), ауыл, әрине, ынсап
(нысап), ырыс, аруақ, туысқан, прогресс, интеллигент, буу, кею, серею, Кипр, цифр, Заир, Каир т.б.
Негізгі әдебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9-15, 19-22.
Қосымша әдебиеттер: 1-8, 9-15, 16, 17, 18, 21, 24.
№9 СӚЖ. Дауыс ырғағының (интонация) маңызы; Кідірістің (пауза) дауыс ырғағымен
байланысы
Достарыңызбен бөлісу: |