Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасы «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы» сейтпанов п. К., Каpтабаев а. Т., Алпысбаев а. А
жүктеу/скачать 6,14 Mb. Pdf көрінісі
|
| Өлшеу базасы. Өлшеу базасы-бұл өлшеу кезінде өлшемдерді тікелей
санау жүргізілетін бет. Құрастыру негізі-бұл жиналған түйіндегі немесе машинадағы басқа бөліктерге қатысты осы бөліктің орнын анықтайтын бет (немесе беттер, сызықтар, нүктелер жиынтығы). Құрылымдық база-бұл құрылымды жасау кезінде басқа бөліктердің өлшемдері мен орналасуы көрсетілген беттердің, сызықтардың, нүктелердің жиынтығы. Құрылымдық база нақты болуы мүмкін, егер ол материалдық бет болса немесе геометриялық, егер ол осьтік геометриялық сызық болса. Базаның тұрақтылығы және негіздерді біріктіру принциптері.Бөлшектерді өңдеудің ең жоғары дәлдігіне бүкіл өңдеу процесі бір қондырғымен бір базадан жүзеге асырылған жағдайда қол жеткізуге болады, өйткені әр жаңа қондырғы кезінде мүмкін болатын ығысуларға байланысты қате беттердің осьтерінің өзара орналасуына енгізіледі. Базаның тұрақтылығы принципі-бөлшектерді өңдеудің барлық операцияларын орындау үшін бірдей негіз қолданылады. Әр түрлі мақсаттағы негіздерді таңдағанда, әр түрлі негіз ретінде бірдей бетті қолдануға тырысу керек, өйткені бұл өңдеудің дәлдігін арттыруға көмектеседі. Осыған байланысты, егер мүмкін болса, өлшеу базасы ретінде орнатуды қолданған жөн; егер құрастыру базасы бір уақытта Орнату және өлшеу болса, өңдеудің одан да жоғары дәлдігіне қол жеткізуге болады. Бұл негіздерді біріктіру принципі. Бөлшектерді орнату тәсілдері.Өңдеу бөлігін орнату әртүрлі тәсілдермен жүзеге асырылуы мүмкін. 1. Бөлшекті тікелей станоктың үстеліне (немесе әмбебап құрылғыға) оның станок пен құралдың үстеліне қатысты орнын салыстыра отырып орнату. Бұл әдіс көп уақытты қажет етеді және шағын өндірістік 28 бағдарламаға байланысты арнайы құрылғылар жасау экономикалық тұрғыдан мүмкін болмаған кезде жеке және шағын өндірісте қолданылады. 2. Бөлшектерді станок үстеліне белгі бойынша орнату. Таңбалау- дайындамаға өңделетін беттердің орнын анықтайтын осьтер мен сызықтарды қолдану. Орнатудың бұл әдісі күрделі пішінді ірі құймаларды және жеке және шағын сериялы өндірісте (негізінен ауыр машина жасауда) үлкен соғуды өңдеуде қолданылады. 3. Бөлшектерді арнайы құрылғыға орнату. Орнатудың бұл әдісі өте жоғары дәлдікпен және аз уақытты қажет ететін өңдеуге арналған бөліктің белгілі бір орнын беруді және бекітуді қамтамасыз етеді (және бөлік кескіш құралға қатысты бағытталған). Ереже бойынша, алты нүкте.Механикадан белгілі, кеңістіктегі қатты дененің алты еркіндік дәрежесі бар: X, Y және Z координаталарының үш кездейсоқ таңдалған өзара перпендикуляр осьтері бойымен үш мүмкін қозғалыс сол осьтерге қатысты үш мүмкін айналмалы қозғалыс. Сіз бөлікті (денені) алты еркіндік дәрежесінің әрқайсысынан бір нүктелі тірек деп аталатын құрылғының (немесе машина үстелінің) тиісті бекітілген нүктесіне басу арқылы айыра аласыз. Әрбір қозғалмайтын бір нүктелі тірек бөлшекті бір еркіндік дәрежесінен айырады, яғни денені қалыпты бағытта дененің бетіне тірек нүктесінде жылжыту мүмкіндігі. Барлық алты дәрежелі еркіндіктен айыру үшін ол алты бекітілген нүктеге негізделуі керек. Алты нүктенің ережесі-әр дене (бөлік) алты бекітілген нүктеге негізделуі керек, ал дене барлық алты дәрежелі еркіндіктен айырылады. МЕМСТ 21495-76 - "Машина жасаудағы база мен база" бойынша келесі жалпы түсініктер қолданылады: Орналасу-координаталар жүйесіне қатысты дайындамаға қажетті позицияны беру. Негіз-бұл дайындамаға тиесілі және орналасу үшін қолданылатын беттердің, осьтің, нүктенің беті немесе тіркесімі. Жобалық база-бұйымды, технологиялық дайындау процесін жобалау кезінде таңдалған база. Нақты база-бұл құрылыста, өндірісте нақты қолданылатын база. Базалар жиынтығы-дайындаманың немесе өнімнің координаттар жүйесін құрайтын үш базаның жиынтығы. Анықтамалық нүкте-дайындаманың таңдалған координаттар жүйесімен байланысының бірін білдіретін нүкте. Орналасу схемасы-базалардағы тірек нүктелерінің орналасу схемасы. Орналасу қателігі-дайындаманың немесе өнімнің нақты қол жеткізілген жағдайының талап етілгеннен ауытқуы. Бекіту-олардың орналасу кезінде қол жеткізілген позициясының тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін дайындамаға күш қолдану. Орнатудың қателігі-талап етілгеннен бекіту және бекіту кезінде дайындаманың нақты қол жеткізілген жағдайынан ауытқу. 29 бағдарламаға байланысты арнайы құрылғылар жасау экономикалық тұрғыдан мүмкін болмаған кезде жеке және шағын өндірісте қолданылады. 2. Бөлшектерді станок үстеліне белгі бойынша орнату. Таңбалау- дайындамаға өңделетін беттердің орнын анықтайтын осьтер мен сызықтарды қолдану. Орнатудың бұл әдісі күрделі пішінді ірі құймаларды және жеке және шағын сериялы өндірісте (негізінен ауыр машина жасауда) үлкен соғуды өңдеуде қолданылады. 3. Бөлшектерді арнайы құрылғыға орнату. Орнатудың бұл әдісі өте жоғары дәлдікпен және аз уақытты қажет ететін өңдеуге арналған бөліктің белгілі бір орнын беруді және бекітуді қамтамасыз етеді (және бөлік кескіш құралға қатысты бағытталған). Ереже бойынша, алты нүкте.Механикадан белгілі, кеңістіктегі қатты дененің алты еркіндік дәрежесі бар: X, Y және Z координаталарының үш кездейсоқ таңдалған өзара перпендикуляр осьтері бойымен үш мүмкін қозғалыс сол осьтерге қатысты үш мүмкін айналмалы қозғалыс. Сіз бөлікті (денені) алты еркіндік дәрежесінің әрқайсысынан бір нүктелі тірек деп аталатын құрылғының (немесе машина үстелінің) тиісті бекітілген нүктесіне басу арқылы айыра аласыз. Әрбір қозғалмайтын бір нүктелі тірек бөлшекті бір еркіндік дәрежесінен айырады, яғни денені қалыпты бағытта дененің бетіне тірек нүктесінде жылжыту мүмкіндігі. Барлық алты дәрежелі еркіндіктен айыру үшін ол алты бекітілген нүктеге негізделуі керек. Алты нүктенің ережесі-әр дене (бөлік) алты бекітілген нүктеге негізделуі керек, ал дене барлық алты дәрежелі еркіндіктен айырылады. МЕМСТ 21495-76 - "Машина жасаудағы база мен база" бойынша келесі жалпы түсініктер қолданылады: Орналасу-координаталар жүйесіне қатысты дайындамаға қажетті позицияны беру. Негіз-бұл дайындамаға тиесілі және орналасу үшін қолданылатын беттердің, осьтің, нүктенің беті немесе тіркесімі. Жобалық база-бұйымды, технологиялық дайындау процесін жобалау кезінде таңдалған база. Нақты база-бұл құрылыста, өндірісте нақты қолданылатын база. Базалар жиынтығы-дайындаманың немесе өнімнің координаттар жүйесін құрайтын үш базаның жиынтығы. Анықтамалық нүкте-дайындаманың таңдалған координаттар жүйесімен байланысының бірін білдіретін нүкте. Орналасу схемасы-базалардағы тірек нүктелерінің орналасу схемасы. Орналасу қателігі-дайындаманың немесе өнімнің нақты қол жеткізілген жағдайының талап етілгеннен ауытқуы. Бекіту-олардың орналасу кезінде қол жеткізілген позициясының тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін дайындамаға күш қолдану. Орнатудың қателігі-талап етілгеннен бекіту және бекіту кезінде дайындаманың нақты қол жеткізілген жағдайынан ауытқу. жүктеу/скачать 6,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|