Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасы «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы» сейтпанов п. К., Каpтабаев а. Т., Алпысбаев а. А


Ұзын цилиндрлік бөліктердің орналасу схемасы



Pdf көрінісі
бет26/240
Дата09.10.2022
өлшемі6,14 Mb.
#41994
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   240
 
Ұзын цилиндрлік бөліктердің орналасу схемасы. 
Роликтің кеңістіктегі орнын дәл анықтау үшін оны бес еркіндік 
дәрежесінен айыратын бес координатаны белгілеу керек: OX, OY, OZ осьтері 
бағытында қозғалу және OX, OZ осьтеріне қатысты айналу мүмкіндігі (2.7-
сурет).
Еркіндіктің алтыншы дәрежесі – өз осьінің айналасында айналу-
бірнеше жолмен алынады: 
1. Егер роликтің кілт ойығы, шаңғысы және т. б. болса, онда бағдарлау 
олар бойынша жүреді; 
2. Егер ролик тегіс болса, онда электр тізбегінің көмегімен (үйкеліс 
күштері). 
Егер координаттар призмамен ауыстырылса, онда біз екінші орналасу 
схемасын аламыз (2.8-сурет). 
Сурет 2.7. Ұзын цилиндрлік бөліктерді базалау схемасы. 
Төрт тірек нүктесі бар біліктің цилиндрлік беті Қос бағыттаушы деп 
аталады. Соңғы беті-тұрақты негіз. 
Сурет 2.8. Цилиндрлік бөлшектерді базалау схемасы 


32
Ұшақтарды фрезерлеуге байланысты әмбебап жұмыстарды орындау 
кезінде машинадағы дайындамалар үш негізгі жолмен орнатылады: 
қыспақта, машина үстелінде, бұрыштық плиталарда. 
Қысқыштарда салыстырмалы түрде кішкентай дайындамалар 
бекітілген. Үлкен дайындамалар (плиталар, корпустар сияқты) машина 
үстеліне орнатылады. Өңделген беттері бір-біріне белгілі бір бұрышта 
орналасуы керек үлкен дайындамаларды нығайту үшін бұрыштық тақталар 
қолданылады. 
 
Жазықтықтарды фрезерлеу кезінде дайындамаларды станокта орнату 
және бекіту үшін жалпы мақсаттағы фрезерлік құрылғылар қолданылады: 
машина қысқыштары, ілгектер, қысқыштар, аялдамалар, бұрыштық тақталар. 
Машина қысқыштары конструкциясы бойынша бұрылмайтын
бұрылатын және әмбебап болып бөлінеді; әрекет ету тәсілі бойынша - қолмен 
және механикаландырылған жетекпен; дәлдігі бойынша - Н қалыпты класы 
және жоғары П. 
Бұрылмайтын қыспақ (2.9-сурет) қозғалмайтын 2 және жылжымалы 3 
ернеусы бар 1 корпустан тұрады. Соңғысы 4 корпустың тікбұрышты 
бағыттағыштарына орнатылған және оларға жолақтармен қосылған. 

Сурет 2.9. Қолмен қысатын машиналық қысқыш 
Оның жетегі бұранданың квадратына салынған тұтқаны бұру кезінде 
қолмен жүзеге асырылады. Дайындамаларды бекітуге арналған гофрленген 
немесе тегіс жұмыс беті бар болаттан жасалған қатайтылған ернеулер 
қыспақ-ернеулерге 
бекітілген. 
Бағыттаушы 
кілттер 
машинадағы 
қысқыштарды тексеру үшін қолданылады. 
Айналмалы қысқыштар градустық шкаласы бар базаның болуымен 
тоқтаусыз ерекшеленеді. Осының арқасында мұндай қысқыштардың корпусы 
қажетті бұрышқа бұрылып, болттар мен жаңғақтармен бекітілуі мүмкін. 


33
Ұшақтарды фрезерлеуге байланысты әмбебап жұмыстарды орындау 
кезінде машинадағы дайындамалар үш негізгі жолмен орнатылады: 
қыспақта, машина үстелінде, бұрыштық плиталарда. 
Қысқыштарда салыстырмалы түрде кішкентай дайындамалар 
бекітілген. Үлкен дайындамалар (плиталар, корпустар сияқты) машина 
үстеліне орнатылады. Өңделген беттері бір-біріне белгілі бір бұрышта 
орналасуы керек үлкен дайындамаларды нығайту үшін бұрыштық тақталар 
қолданылады. 
 
Жазықтықтарды фрезерлеу кезінде дайындамаларды станокта орнату 
және бекіту үшін жалпы мақсаттағы фрезерлік құрылғылар қолданылады: 
машина қысқыштары, ілгектер, қысқыштар, аялдамалар, бұрыштық тақталар. 
Машина қысқыштары конструкциясы бойынша бұрылмайтын, 
бұрылатын және әмбебап болып бөлінеді; әрекет ету тәсілі бойынша - қолмен 
және механикаландырылған жетекпен; дәлдігі бойынша - Н қалыпты класы 
және жоғары П. 
Бұрылмайтын қыспақ (2.9-сурет) қозғалмайтын 2 және жылжымалы 3 
ернеусы бар 1 корпустан тұрады. Соңғысы 4 корпустың тікбұрышты 
бағыттағыштарына орнатылған және оларға жолақтармен қосылған. 

Сурет 2.9. Қолмен қысатын машиналық қысқыш 
Оның жетегі бұранданың квадратына салынған тұтқаны бұру кезінде 
қолмен жүзеге асырылады. Дайындамаларды бекітуге арналған гофрленген 
немесе тегіс жұмыс беті бар болаттан жасалған қатайтылған ернеулер 
қыспақ-ернеулерге 
бекітілген. 
Бағыттаушы 
кілттер 
машинадағы 
қысқыштарды тексеру үшін қолданылады. 
Айналмалы қысқыштар градустық шкаласы бар базаның болуымен 
тоқтаусыз ерекшеленеді. Осының арқасында мұндай қысқыштардың корпусы 
қажетті бұрышқа бұрылып, болттар мен жаңғақтармен бекітілуі мүмкін. 
Әмбебап қыспақ денені Екі жазықтықта - көлденең және тік бағытта 
бұру мүмкіндігімен сипатталады. Сондықтан олар әртүрлі бағытта 
орналасқан көлбеу жазықтықтар мен беткейлердің бөліктерінде фрезерлеу 
кезінде қолданылады. 
Пневматикалық 
немесе 
гидравликалық 
жетегі 
бар 
механикаландырылған қыспақ фрезерлік машинаның физикалық жүктемесін 
едәуір азайтады және еңбек өнімділігін арттырады. 
Станоктық қыспақ сына түріндегі (2.10-сурет, А) немесе арнайы 
бейіндегі (сурет) жапсырма ернеулермен жабдықталуы мүмкін. 2.10, б-г). 
Арнайы профильдегі жалған ернеулер (сурет. 2.10, B-G) станоктардың 
технологиялық мүмкіндіктерін кеңейтеді. Мысал ретінде осындай 
ернеулердің бірнеше дизайны келтірілген: көлбеу жазықтықтарды фрезерлеу 
үшін, цилиндрлік дайындаманың ұшындағы ойықты өңдеу үшін, жұқа 
пластиналар түріндегі дайындамалардың жоғарғы және соңғы беттерін бір 
қондырғыда өңдеу үшін, цилиндрлік дайындаманың кілтіндегі ойықты 
фрезерлеу үшін. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   240




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет