Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасы «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы» сейтпанов п. К., Каpтабаев а. Т., Алпысбаев а. А



Pdf көрінісі
бет86/240
Дата09.10.2022
өлшемі6,14 Mb.
#41994
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   240
4. Ажарлау станоктары.
Бұл абразивті құралдармен бетті өңдеуге арналған металл кескіш 
машина. Тегістеу машинасында тегістеу, дәл өлшемді өңдеу, кесу, беттерді 
әрлеу және құралды қайрау жүзеге асырылады.
Сыртқы Цилиндрлік және конустық беттерді өңдеуге арналған әмбебап 
дөңгелек тегістеу машинасы (3.4-сурет) 1 төсектен тұрады, оның 
бағыттаушылары бойымен төменгі 2 және жоғарғы 3 бұрылмалы табақтар, 
алдыңғы тегістеу басы 4 және артқы басы 7 жылжытылады. Алдыңғы бас 
Айналдырық бекітілген. Дайындаманың айналмалы қозғалысы планшетпен 
және кірпікпен қамтамасыз етіледі, планшеттің қозғалысы сына белдеуінің 
берілісінен алынады. Төсектің артқы жағында 6 тегістеуіш дөңгелегі бар 
айналдырықты көтеретін 5 тегістеуіш бар. Берілістің айналмалы қозғалысы s 
алдыңғы біліктің шпинделімен айналатын бөлікті орындайды. 
Ішкі тегістеу машиналары ішкі цилиндрлік және конустық беттерді 
өңдеуге қызмет етеді. 3.5-суретте 3а252 моделінің тегістеу машинасының 
жалпы көрінісі көрсетілген. 5-ші төсекке айналдырық басы бар 1 көпір 
орнатылған 2. Айналдырықты көбелек машинаны жөндеу кезінде көпірдің 
бағыттаушылары бойымен көлденең бағытта қозғалады. Ұштарын тегістеуге 
арналған құрылғы машинаның бас корпусына да орнатылады. Тегістеуіш 
басы бар 4-Кесте 3 кереуеттің бағыттаушылары бойымен кері қозғалысты 
орындайды.
Сурет 3.4. Дөңгелетіп ажарлау станогы 
Ішкі тегістеу машинасы, 
басқа типтегі тегістеу 
машиналары 
сияқты, 
магниттік сепаратормен, 
электр 
сорғымен 
салқындату жүйесімен 
жабдықталған. 
Айналдырықты 450-ге 
дейін бұрышқа бұруға 
болады, 
бұл 
ішкі 
конустық 
беттерді 
өңдеуге 
мүмкіндік 
береді. 
Сурет 3.5. Іштен ажарлау станогы машинасы 
Орталықсыз тегістеу машиналары әртүрлі сыртқы және ішкі айналу 
беттерін өңдеу үшін жаппай және жаппай өндірісте үлкен өнімділікке 
байланысты қолданылады. Бұл машиналардың дизайн ерекшеліктері екі 
негізгі түйіннің әртүрлі орналасуының мүмкіндігі болып табылады: тегістеу 
басы 2 (сурет 3.6,а,б) және жетекші шеңбердің 1 басы. Негізгі орналасуы 
бойынша бұл машиналар бекітілген және жылжымалы тегістеу басы бар 
машиналарға бөлінеді.


112
Бекітілген тегістеуіш басы бар станоктарда 1-калибрлі (3.6-сурет,г) 
пышақ пен жетек шеңберінің басы бөлек вагонға орнатылады, ол өз кезегінде 
тегістеу кезінде және жетек шеңберінің тозуын өтеу кезінде қозғалады. Бұл 
машиналардың кемшілігі – тегістеу дөңгелегі тозған сайын жұмыс бөлігінің 
осьінің ығысуы.
Жылжымалы тегістеу басы бар машиналарда тірек пышақ станоктың 
төсегіне мықтап бекітілген (3.6-сурет,б), ал жетек доңғалағының тегістеуіші 
мен басы осьтеріне перпендикуляр қозғалады, шеңберлер тозған сайын 
жұмыс бөлігінің осьінің өзгеруін өтейді. 
Сурет 3.6. Центрлеусіз-ажарлау станоктарының компоновкалары және өңдеу 
схемалары 
Центрлер сызығының орналасуы бойынша орталықтандырылмаған 
тегістеу машиналары көлденең, көлбеу және тік (3.6,а,в,д-сурет). 
Ең кең қолдану-бұл орталықтар сызығының көлденең орналасуы бар 
машиналар. Мұндай машиналардың бағыттаушылары шлам мен эмульсиядан 
жақсы қорғалған, бұл сөзсіз машинаның дәлдігі мен дәлдігіне әсер етеді. 
Орталықтар сызығының көлбеу орналасуы бар станоктар (3.6-сурет,в,г) 
үлкен диаметрлер мен массалардың дайындамаларын өңдеу үшін 
қолданылады. Бұл орналасумен жұмыс бөлігінің пышаққа қысым күші 
азаяды және жетекші шеңберге қысым күші артады. 
Тегіс тегістеу машиналары (3.7-сурет) тегіс беттерді дәл өңдеуге 
қызмет етеді. Машинаның 1 төсегінде 2 жұмыс үстелі қозғалатын 
бағыттағыштары бар 3 крест үстелі орналасқан. 3-үстел станокшының 


113
Бекітілген тегістеуіш басы бар станоктарда 1-калибрлі (3.6-сурет,г) 
пышақ пен жетек шеңберінің басы бөлек вагонға орнатылады, ол өз кезегінде 
тегістеу кезінде және жетек шеңберінің тозуын өтеу кезінде қозғалады. Бұл 
машиналардың кемшілігі – тегістеу дөңгелегі тозған сайын жұмыс бөлігінің 
осьінің ығысуы.
Жылжымалы тегістеу басы бар машиналарда тірек пышақ станоктың 
төсегіне мықтап бекітілген (3.6-сурет,б), ал жетек доңғалағының тегістеуіші 
мен басы осьтеріне перпендикуляр қозғалады, шеңберлер тозған сайын 
жұмыс бөлігінің осьінің өзгеруін өтейді. 
Сурет 3.6. Центрлеусіз-ажарлау станоктарының компоновкалары және өңдеу 
схемалары 
Центрлер сызығының орналасуы бойынша орталықтандырылмаған 
тегістеу машиналары көлденең, көлбеу және тік (3.6,а,в,д-сурет). 
Ең кең қолдану-бұл орталықтар сызығының көлденең орналасуы бар 
машиналар. Мұндай машиналардың бағыттаушылары шлам мен эмульсиядан 
жақсы қорғалған, бұл сөзсіз машинаның дәлдігі мен дәлдігіне әсер етеді. 
Орталықтар сызығының көлбеу орналасуы бар станоктар (3.6-сурет,в,г) 
үлкен диаметрлер мен массалардың дайындамаларын өңдеу үшін 
қолданылады. Бұл орналасумен жұмыс бөлігінің пышаққа қысым күші 
азаяды және жетекші шеңберге қысым күші артады. 
Тегіс тегістеу машиналары (3.7-сурет) тегіс беттерді дәл өңдеуге 
қызмет етеді. Машинаның 1 төсегінде 2 жұмыс үстелі қозғалатын 
бағыттағыштары бар 3 крест үстелі орналасқан. 3-үстел станокшының 
қауіпсіз жұмысын қамтамасыз ететін қаптамалармен жабдықталған. 3-
үстелде жұмыс бөлігін орнатуға және бекітуге арналған магниттік плита
қыспақ немесе басқа қысқыш құрылғы бар. 4 бағанына 5 тегістеуіш 
орнатылған, ол шеткері жұмыс істейтін 6 тегістеуіш дөңгелегі бар 
айналдырықты көтереді. Станоктың негізгі тораптары: 8 гидростанция және 
станок станогының ішінде немесе жеке электр шкафымен орналасқан электр 
жабдығы жүйесі.
Басқару органдары 
I-қолмен бойлық үстелдің тұтқалары; 
II-автоматты көлденең беруді орнату дискісі
III-үстелді көлденең бағытта қолмен жылжыту тұтқалары; 
IV-қолмен кері үстел тұтқасы; 
V-шыбықтың қолмен тік берілісі; 
VI – майлау-салқындату техникалық құралдарын жеткізу жүйесі 
(СОТС); 
VII-үстелдің көлденең берілуін қосу және реверсиялау тұтқасы; 
VIII-машинаны басқару тақтасы. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   240




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет