Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасы «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы» сейтпанов п. К., Каpтабаев а. Т., Алпысбаев а. А

99
2. Цилиндрлік бетті Ø30,3 мм-ден Ø30,1 мм-ге дейін 10 мм ұзындыққа
алдыңғы ажарлаудың негізгі уақыты
мин
t
642
,
0
7
,1
0105
,
0
105
,
0
400
3
54
2
0





Технологиялық операцияның негізгі уақыты
;
284
,1
642
,
0
642
,
0
5
1
0
0
1
5
мин
t
Т
i






040 - Ажарлау операциясы
1. Цилиндрлік бетті Ø30,1 мм-ден Ø30 f6 мм-ге дейін 58 мм ұзындыққа 
аяққы ажарлаудың негізгі уақыты
i
к
S
a
n
S
l
t
n





1
0
, мин
мұндағы:















мм
B
l
l
k
54
56
10
4
,0
2
,0
58
4
,0
2
,0
0
есептелген 
ұзындық;
S=3 мм/об – бойлық беру;
a=0,045 мм- әдіп;


мм
S
п
009
,0
көлденең беру;
К=1,7-дәлдік коэффициенті;

ш
п
шпиндельдің айналу жиілігі;
i=5-жүріс саны.
Шпиндельдің айналу жиілігі
мин
айн
d
V
п
ш
/
5
,
371
30
14
,
3
1000
35
1000








Сонда
мин
t
06
,
2
5
7
,
1
009
,
0
045
,
0
5
,
371
3
54
1
0






.
2. Цилиндрлік бетті Ø30,1 мм-ден Ø30 f7 мм-ге дейін 10 мм ұзындыққа
аяққы ажарлаудың негізгі уақыты
мин
t
305
,
0
5
7
,
1
009
,
0
045
,
0
5
,
371
3
8
2
0






Технологиялық операцияның негізгі уақыты
.
365
,
2
305
,
0
06
,
2
5
1
0
0
6
мин
t
Т
i
i






Өсті жасаудың технологиялық процесінің негізгі уақыты 










6
1
0
0
;
2725
,
5
365
,
2
284
,1
122
,
0
569
,
0
4937
,
0
4388
,
0
i
i
мин
Т
Т
.
2725
,
5
0
мин
Т 
Енді анықталған мәліметтерді пайдаланып, «өс» бөлшегін 
дайындаудың операциялық технологиялық процесін жасаймыз (кесте.2.4). 
Кесте 2.4 - Өсті дайындаудың операциялық технологиялық процесі 
Оп
ера
ци 
№ 
Опера-
ция 
атауы 
Өт
уі 
Кесу 
тереңдігі 
t, мм 
Кесу 
ұзын
дығы 
l, мм 
Беру 
S, мм / 
туралы; 
Кесу 
жылдам
дығы 
V, м / 
мин 
Шпинд
ельдің 
айналу 
жиілігі, 
об / 
мин 
Негізгі 
уа-қыт 
t, мин 
005 Ферезер
леу-
центрлеу 
1 
1,0 
40 
0,05 
мм/тіс 
35 
278,8 0,1614 
2 
2 
10 
0,12 
25,12 
2000 
0,058 
010 Токар-
лық 
1 
2,05 
58 
0,4 
201 
1600 0,2812 
2 
2,05 
10 
0,4 
201 
1600 0,0625 
3 
2,63 
22 
0,4 
160 
1600 
0,15 
015 Токар-
лық 
1 
0,75 
58 
0,133 
152,2 
1600 
0,31 
2 
0,75 
10 
0,133 
152,2 
1600 
0,085 
3 
1 
22 
0,133 
75,4 
1600 
0,141 
4 
1 
0,714 
0,133 
75,4 
1600 
0,02 
5 
2 
1,41 
0,133 
75,4 
1600 
0,02 
6 
2 
1,41 
0,133 
75,4 
1600 
0,02 
020 Фрезер-
леу 
1 
5,15 
40 0,007/0,02
2 
35 
1115 
0,122 
035 Ажарлау 1 
045
,
0
105
,
0
58 
10
/
5
009
,
0
/
0105
,
0
55
/
25
/
35 с
м
400
0,642 
2 
045
,
0
105
,
0
10 
10
/
5
009
,
0
/
0105
,
0
55
/
25
/
35 с
м
400 
0,642 
040 Ажарлау 1 
045
,
0
105
,
0
58 
2
/
3
009
,
0
/
0105
,
0
55
/
25
/
35 с
м
876
398
2,06 
2 
045
,
0
105
,
0
10 
2
/
3
009
,
0
/
0105
,
0
55
/
25
/
35 с
м
876
398
0,305 

100
Бөлшекті дайындау процесінің маршруттық картасын жасау. 
Жұмыстың мақсаты: - бөлшекті дайындаудың технологиялық 
процесінің маршруттық картасын жасау тәртібін игеру. 
Орындау тəртібі: 
1. EТҚБЖ және КҚБЖ талаптарына сәйкес күрделілігі орташа бір
бөлшектің жұмыс сызбасын жасаңыз. 
2. Орындалатын механикалық өңдеу операцияларын анықтаңыз.
3. Әрбір механикалық өңдеу операциясын орындауға тиісті металл
кесетін станоктарды таңдаңыз. 
4. Жобаланған бөлшекті дайындау процесінің маршруттық картасын
жасаңыз. 
 № 2 практикалық жұмыс. 
Бөлшекті дайындау процесінің операциялық технологиялық картасын 
жасау. 
Жұмыстың мақсаты: - бөлшекті дайындаудың технологиялық 
процесінің операциялық технологиялық картасын жасау тәртібін игеру. 
Орындау тəртібі: 
1. Жасалған бөлшекті дайындаудың технологиялық процесінің
маршруттық картаға сәйкес (практ. жұмыс 1) әрбір операцияға әдіптер 
тағайындаңыз.
2. Орындалатын механикалық өңдеу операцияларын орындауға металл
кескіш аспаптар таңдаңыз. 
3. Жобаланған бөлшекті дайындау процесінің операциялық
технологиялық картасын жасаңыз. 
Бақылау сұрақтары 
1. Жобалаудың негізгі кезеңдері қандай?
2. Бөлшектерді дайындаудың технологиялық маршрутын жобалау.
3. Бөлшектерді механикалық өңдеудегі негізгі процесстерді атаңыз.
4. «Жону» операциясын сипаттаңыз.
5. «Ажарлау» операциясын сипаттаңыз.
6. «Жалтырату» операциясын сипаттаңыз.
7. Тесіктерді кескіш жүзі бар аспаппен өңдеуді сипаттаңыз.
8. «Хонингтеу» операциясын сипаттаңыз.
9. Тесіктерді жаңқа шығармай өңдеуді сипаттаңыз.
10. Кескіштер мен гребенка көмегімен бұранда кесу операциясын
сипаттаңыз. 
11. Машина жасаудағы технологиялық құжаттама дегеніміз не?
12. Маршруттық технологиялық карта дегеніміз не?
13. Операциялық технологиялық карта дегеніміз не ?
14. Операциялық эскиздер картасы дегеніміз не?
15. Бөлшектерді дайындауға арналған технологиялық нұсқаулар
дегеніміз не? 
 № 1 практикалық жұмыс. 

101
Бөлшекті дайындау процесінің маршруттық картасын жасау.
Жұмыстың мақсаты: - бөлшекті дайындаудың технологиялық 
процесінің маршруттық картасын жасау тәртібін игеру.
Орындау тəртібі:
1. EТҚБЖ және КҚБЖ талаптарына сәйкес күрделілігі орташа бір 
бөлшектің жұмыс сызбасын жасаңыз.
2. Орындалатын механикалық өңдеу операцияларын анықтаңыз.
3. Әрбір механикалық өңдеу операциясын орындауға тиісті металл 
кесетін станоктарды таңдаңыз.
4. Жобаланған бөлшекті дайындау процесінің маршруттық картасын
жасаңыз.
№ 2 практикалық жұмыс.
Бөлшекті дайындау процесінің операциялық технологиялық картасын
жасау.
Жұмыстың мақсаты: - бөлшекті дайындаудың технологиялық 
процесінің операциялық технологиялық картасын жасау тәртібін игеру.
Орындау тəртібі:
1. Жасалған бөлшекті дайындаудың технологиялық процесінің 
маршруттық картаға сәйкес (практ. жұмыс 1) әрбір операцияға әдіптер
тағайындаңыз. 
2. Орындалатын механикалық өңдеу операцияларын орындауға металл
кескіш аспаптар таңдаңыз.
3. Жобаланған бөлшекті дайындау процесінің операциялық 
технологиялық картасын жасаңыз.
Бақылау сұрақтары
1. Жобалаудың негізгі кезеңдері қандай? 
2. Бөлшектерді дайындаудың технологиялық маршрутын жобалау.
3. Бөлшектерді механикалық өңдеудегі негізгі процесстерді атаңыз.
4. «Жону» операциясын сипаттаңыз.
5. «Ажарлау» операциясын сипаттаңыз.
6. «Жалтырату» операциясын сипаттаңыз.
7. Тесіктерді кескіш жүзі бар аспаппен өңдеуді сипаттаңыз.
8. «Хонингтеу» операциясын сипаттаңыз.
9. Тесіктерді жаңқа шығармай өңдеуді сипаттаңыз.
10. Кескіштер мен гребенка көмегімен бұранда кесу операциясын
сипаттаңыз. 
11. Машина жасаудағы технологиялық құжаттама дегеніміз не?
12. Маршруттық технологиялық карта дегеніміз не?
13. Операциялық технологиялық карта дегеніміз не ?
14. Операциялық эскиздер картасы дегеніміз не?
15. Бөлшектерді дайындауға арналған технологиялық нұсқаулар
дегеніміз не?
Қорытынды 
"Машина жасау технологиясы" оқу құралы машиналар мен 
механизмдерді шығарудың машина жасау өндірісінің әртүрлі салаларына 
ортақ негіздері мен әдістерін зерттеуге арналған. Оқу құралының осы 
бөлімінде сіздер игердіңіздер: 
- металл кесу туралы ғылымның көпжылдық даму тарихын; 
- өндірісті технологиялық құрал-саймандармен қамтамасыз ету 
ережелерін; 
- өндірісті технологиялық дайындау (ӨТД) тәртібін; 
- технологиялық процесс құрылымының ерекшеліктері және оның 
сипаттамасын; 
- технологиялық құрал-саймандардың жіктелуін және жұмыс 
принципін; 
- құрал-саймандардың негізгі жабдықпен байланысын, сайманды 
жабдыққа орнату әдістерін; 
- кәсіпорынға технологиялық құрал-саймандардың қажеттілігі мен 
шығын нормаларын, апап шаруашылығын; 
- металл кесетін станоктарға арналған арнайы аспаптарды жобалауды 
және оларды жасау шығындарын; 
- жүргізілетін маркетингтік зерттеулер және жабдықтарды пайдалану 
тиімділігін жақсарту жолдарын; 
-технологиялық жабдықтарды монтаждау, реттеу, баптау және жөндеу 
тәртібін; 
- іске қосу-реттеу жұмыстарын ұйымдастыру кезіндегі техникалық 
шарттарды, ережелер мен құралдарды; 
- жабдықты монтаждау, пайдалануға қабылдау, баптау, жөндеу, 
демонтаждау және қызмет көрсету бойынша жүргізілетін жұмыстарды; 
- бөлшекті дайындауды жобалау әдістемесі мен оны механикалық 
өңдеу процесстерін. 
Енді келесі кәсіби модульдерді игеруге кірісеміз: 
- майлау-салқындату материалдары және сұйықтықтар; 
- жабдықтар мен автоматтандырылған желілерді жоспарлы-алдын ала 
жөндеу; 
- жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және пайдалану. 

жүктеу/скачать 6,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: