Білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 7,98 Mb.
|
| Кернеу резонансы
Жұмыстың мақсаты – резонансын тексеру: айнымалы индуктивтіліктің резонанс қисығын шешу, арнайы бөліктегі кедергілер арасындағы және кернеу түсуін, активті және реактивті қуат аралығындағы мәндерді табу. Жұмысқа дайындық 1. Тармақталған электр тізбегінің кернеу резонансы деп, тізбектің қыспақтарындағы кернеу фазасының айырымы мен тізбектің кірісіндегі ток нөлге тең болғандағы, телімде индуктивтілік пен сыйымдылығы бар режімді айтамыз. Бұл жағдайда реактивтік телімдегі кедергілер тең болады. мұнда = – толқынды кедергі. Резонанстағы тораб жиілігі формуласын былай жазуға болады
Тізбекте резонансты жиілік, индуктивтілік немесе сыйымдылықтың өзгеруінен алуға болады. Зертханалық жұмыс жүрекшеге қатысты ораманың қозғалысы арқылы индуктивтілікті өзгертуге болады. Жүрекшеден орама қаншалықты алыс орналасса, соншалықты индуктивтілік және индуктивті кедергі кіші болады. 2. Резонансты кедергі кезіндегі реактивті кедергі. X = Ал толық кедергі активтік кедергіге тең. Z = 2 Амперметрмен вольтметр мен амперметдің көрсеткіштері арқылы, тізбектің активті кедергісін есептеуде қолданылады.
R = Реактивті телімдерде кернеу түсуі өзара тең болады.
одан басқа, және Cондықтан, тізбектің қыспақтарындағы кернеу жоғары болады, онда Кернеу векторлары UL және UC бір-бірінен 180º-қа ығысады, сондықтан, қосылыс кезінде өзара компенсацияланады. U = 2 Осыдан байқасақ, активті кедергідегі кернеу максималды және тізбектің қыспағындағы кернеуге тең болады. Реактивті сыйымдылық пен индуктивті қуат өзара бір-бірімен тең болады.
Толық қуат активті мінездемені алып жүреді. 1- Сурет 2- Сурет 3. Ток күшін өзгертуді, кернеу, қуат, ХL дың φ бұрышымен бағыныштылығын резонансты қисық түрінде, графикалық түрде көрсетеді.(1 және 2 сурет) Белгілі дәрежедегі резонанс қисығының формасын тізбектегі активті және толқынды кедергінің мәніне бағынышты. Бұл қатынас контурдың сапалылығы. Q = Сапалылық қаншалықты көп болса, ток қисығы, кернеу және қуат соншалықты өткір формалы болады. Өз білімдерін тексеру үшін қорытынды сұрақтар. Зертханалық жұмыстың мақсаты қандай? Кернеу резонансы деген не? Кернеу резонансына қалай жетуге болады? Кернеу резонансындатізбектің кедергісінің негізгі ерекшелігі неде? Кернеу резонансында қуат коэффициенті және φ бұрышының шамасы қандай ? Резонанс кернеуін тәжірибелі жағдайын қалай анықтауға болады? Кернеу резонансында зерттелетін тізбектің арнайы телімдеріндегі кернеу түсуінің ерекшелігі қандай? Кернеу резонансында қуаттың ерекшелігі қандай? Зерттелетін тізбектің әр түрлі режімінде векторлық диаграмма сыз Контурдың сапалылығы деген не? Аспаптар мен жабдықтар кесте
Жұмыстың орындалуы. Тізбек құру (3 сур) және дұрыстығын мұғалімге тексерту. 2. Тізбекті іске қосу, оның қыспақтарында керекті кернеуді және конденсатор батериясының сыйымдылығын орнату. Оралатын әр түрлі жағдайында, жүрекшеге қатысты ток күшін және бөліктегі кернеуді өлшеу. 2 кестеге ораманың 7-9 жағдайында аспаптың көрсеткішін және кернеу резонансын жаз. 3-сурет 2- кесте Мәндердің тәжірибелі тексерілуі. Егер тексерілген тізбекте конденсатор шығыны болмаған жағдайда, амперметр мен вольтметрдің көрсетіміне сәйкес, ораманың активті кедергісін RO есепте. 2. Ораманың толық және индуктивтік кедергісін есепте. ; және конденсатордың сыйымды кедергісі 3. Орамдығы активті және индуктивті құраушы векторының кернеуін есепте. , 4. Тізбектегі индуктивті, сыйымды және толық қуатты есепте. Q = S = UL 5.Тізбектің кірісіндегі ток пен кернеу векторы арасындағы жылжымалы фазаның косинус бұрышын есепте. және φ бұрышын тап. Табылған мәндерді 2.55 кестеге жаз. Тәжірибелі және есептелген мәндер бойынша резонанс қисықтарын құр. I, Ua, UL, UС, U, φ=f (ХL) – бір координат жүйесінде және Р, QL, QС, S-f(Хс) келесі кординат жүйесінде. Қарастырылған тізбекте және әр түрлі режімде, белгілі маштабпен векторлық диаграмма құр: және 8. Жұмыс бойынша қорытынды жаса: а) индуктивтіліктің өзгеру жолы арқылы кернеу резонансын алу мүмкіндігін; ә) резонанс қисықтарының мінездемесін. б) теория мен тәжірибелі тексерістің сәйкес келмеуінің себебін тексеру. 9. Қорытындыны есепке жаз.
жүктеу/скачать 7,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||