Биохимия кафедрасы


 сурет - Пептидтік байланыстың түзілуі



Pdf көрінісі
бет11/79
Дата20.10.2023
өлшемі1,68 Mb.
#119857
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   79
Байланысты:
1часть-Биохимия уч.пос.каз - копия

сурет - Пептидтік байланыстың түзілуі. 
 
Мысалы жоғарыда келтірілген дипептид аланилглицин деп аталады. 
Пептидтік байланыс – өте берік байланыс. Бұл амин қышқылдарының карбониль 
тобының көміртегісі мен имин тобының азотын байланыстыратын осьті айналуына кедергі 
жасайды.
Дисульфидті байланыс, 
ол
 
бір немесе екі полипептид тізбектерінің әр түрлі 
аймақтарында орналасқан екі цистеиндегі тио (сульфгидрил) топтарының күкірт 
атомдарының 
арасындағы 
байланыс, 
бұл 
байланыс 
нәтижесінде 
цистин 
түзіледі.
цистеин
CH
COOH
CH
2
NH
2
SH
CH
COOH
CH
2
NH
2
SH
CH
COOH
CH
2
NH
2
CH
COOH
CH
2
NH
2
S
S
цистин
2 сурет – Дисульфидті байланыстың түзілуі 
Дисульфидті байланысты түзетін цистеиннің екі молекуласы бір-бірінен қашықта 
полипептидтік тізбек бойымен орналасуы да мүмкін. Алайда, полипептидтік тізбектің спираль 
немесе қатпар түзе иілуіне байланысты цистеин молекулалары жақын орналасып, белок 
молекуласының үшіншілік құрылымын тұрақтандыруда маңызды роль атқаратын дисульфидтік 
байланыс түзуге мүмкіндік береді. Мұндай берік, ковалентті байланыстардың болуы белоктарда 
тұрақтылық пен жасушаішілік ортада оларды денатурациядан қорғауға мүмкіндік беретін 
протекторлық қызмет атқарады. 
Ковалентті емес байланыстар
– оңай үзілетін әлсіз байланыстар. Ковалентті емес 
байланыстардың энергиясы аз, олар екі түрлі қызмет атқарады: 


18 
1. Өздерінің көптігіне байланысты олар белок молекуласының конформациялық 
тұрақтылығын қамтамасыз етеді; 
2.Екі молекуладан функционалды комплекстердің түзілуіне қатысады. Бұл белгілі бір 
құрылымдық комплементарлықты талап етеді. Мысалы, антиген-антидене, фермент-
субстрат жұптарын алуға болады. Әлсіз байланыстар ферменттердің қатысуынсыз пайда 
болады, үзіледі. Ковалентті емес байланыстарға сутектік, иондық, гидрофобтық 
байланыстар жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   79




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет