Бір гетероатомды бесмүшелі гетероциклдер
жүктеу/скачать 5,39 Mb.
|
Акбаян Елеусизова
- Бұл бет үшін навигация:
- Фурацилин - Нитрофурал Фурадонин - нитрофурантоин Фуразолидон Фурагин - фуразидин Қорытынды
| Пиперидин (C5H11N) – алты мүшелі қаныққан азоты бар гетероцикл. Химиялық таза түрінде қайнау температурасы 105,6 °С, сумен араласатын түссіз сұйықтық.
Пиперидинді алғаш рет 1819 жылы Piper nigrum қара бұрышынан Эрстед бөліп алған. Зат өз атауын осы өсімдіктен алды. 1894 жылы Альберт Ладенбург пен Шольц оның толық синтезін жүзеге асырды[4]. Химиялық синтезде сұйық аммиактағы натриймен және аммоний хлоридімен тотықсыздандыру арқылы пиридиннен алады. Пиперидин алифаттық амин қасиеттеріне ие және пиридинге қарағанда әлдеқайда күшті негіз болып табылады. Алифатты қайталама амин ретінде пиперидинде имин сутегі атомы әртүрлі қалдықтармен (ацилдер, алкилдер, нитрозотоптар және т.б.) ауыстырылады. Фурацилин - Нитрофурал Фурадонин - нитрофурантоин Фуразолидон Фурагин - фуразидин Қорытынды Гетероциклді қосылыстар циклге көміртек атомдарынан басқа да элементтердің атомдары кіретін қосылыстар. Ондай атомдарға азот, күкірт, оттек және т.б. элементтердің атомдары жатады. Гетероциклді қосылыстар мейлінше көп және әр алуан. Көміртекпен бірге цикл құруға қатысатын элемент атомдары гетероатомдар деп аталады. Олардың санына байланысты моно-, ди-, три-, және т.б. гетероатомды қосылыстар болады. Гетероциклді қосылыстар табиғатта көп таралған (витаминдер, алкалоидтар, пигменттер және жануарлар мен өсімдіктер клеткаларының құрамды бөліктері). Азотты гетероциклді қосылыстардың биологиялық процестерде маңызы зор. Бес мүшелі, алты мүшелі қосылыстар тұрақты болады. Гетероциклды қосылыстардың көпшілігі биологияда, медицинада, ауыл шаруашылығында маңызы зор. Олар маңызды табиғи өнімдердің құрамына енеді. Мысалы, өсімдіктердегі хлорофиллде, нуклеин қышқылдарында, көптеген дәрумендерде, антибиотиктерде және алкалоидтарда кездесуі. Гетероциклды қосылыстардың классын бес және алтымүшелі гетероциклды қосылыстар құрайды. Оларға, көп жағдайда химиялық айналуларда өзгермейтін, гетероциклды сақинаның жоғары тұрақтылығы тән. Гетероцикл мен бензол сақиналары конденсирленген гетероциклды қосылыстар кең таралған. жүктеу/скачать 5,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|