Біздің қоғамда ықпалды топ тар әлі де бар. Лоббизм арқылы
жүктеу/скачать 4,55 Mb. Pdf көрінісі
|
Химия өнеркәсібіне дем бермек... Алдағы уақытта еліміздегі химия саласын қаржыландыруға тоғыз млрд доллар көлемінде қаржы бөлу жоспарланып отыр. Бұл туралы еліміздің индустрия және сауда министрі владимир школьник мәлімдеді. қазір қай банкке ақшаңызды сеніп тапсырар едіңіз? – қазіргі уақытта өз қаржымды «атФбанк», «Еуразиялық банк», «Банкцентркредитке» сеніп тапсырар едім. «атФбанк» былтыр көп зиян шексе де, оны жасырмай ашық көрсетті. қаржылық қадағалау агенттігі сайтындағы есепке қарасақ, банк 2009 жылдың алғашқы екі айында жақсы табыс көрді. әрі банктің акционері UniCredit тобының банк ісінде тәжіри бесі мол және бүкіл әлемді мойындатқан. «Еуразиялық банк» акционерлері банктің жарғылық қорын арттырды. Өзге банктерден айырмашылығы – «Еуразиялық банк» сырттан қа рыз алумен көп әуестенбеді. Осының арқасында банк мой нында зіл батпан борышы жоқ. «Банк центркредит» тариф тері мен шарттары икемге жеңіл келеді, бейімделгіш, халық сеніміне ие. Банктің 1 наурызға әзірленген аудит жүргі зіл меген есебіне көз жүгіртсек, жеке тұлғалардың активтерге қатынасы 22 пайызды құрайды екен. Бұл алғашқы ондықтағы ең жақсы көрсеткіш. нұртай САБильянов, Мәжіліс депутаты: – мен депозитке ақша салуды ойламаймын. жалпы, менде депозит болған емес. Егер депозитке салардай ақша болса, оны басқа кәсіпке жұмсар едім. тиімді бизнес түрі көп қой. ақшаны ала мын, артығы болып жатса, қажет еткендерге көмек көр сетемін. Депозитке ақша салған емеспін, салмаймын да. қазіргі кезде банктердің жағдайы онша жақсы емес, көбі құрылысқа салған ақшаларын, берген кредиттерін қайтара алмай жүр. менің жеке ойым, депозитке салғаннан гөрі, қолдан келсе, кәсіп ашқан жөн. Елбасының бастамасымен бес миллион теңгеге де йінгі депозитке мемлекет кепілдік береді. Бұл қадам – банктер тұрақ тылығына үлкен үлес қосып тұр. қазір мұны елдің бәрі біледі. Бірақ теңгемен салым ашқандар, девальвация кезінде ұтылып қалды. Бес миллион теңгеден көп қаржысы барлар оны қалай ұқсатуды өздері білер деп ойлаймын. ал ауылдық жер лерде бес мың доллар болсын, оған мал алып, өсіріпөндіріп отырған азаматтар бар.
– менің пікірімше, таңдаулы үш банк: «қазақстан Халық жинақ Банкі», RBS bank және «Банкцентркредит». кез кел ген азамат өз қаражатын банкке салу үшін қарапайым қағи даларды ұстануы керек. Егер қысқа мерзімге сақтаймын десе, әрине, өсімі аз болады, ал егер ұзақ мерзімге салса, пайда көбірек болады. таңдаған банк экономиканың қай салаларын көп несиелейтініне баса назар аудару қажет. себебі банктің қайдан табыс тауып жатқанын біліп, экономикалық тәуе келдер деңгейін анықтауға болады. Банктің іскерлік әлемінде және тұрғындардың арасында қандай беделге және танымал дылыққа ие екендігін жіті назарда ұстау қажет. мұндай көз қарастың қалыптасуына әртүрлі факторлар әсер етеді: банктің тарихы, қызметкерлерінің мәдениеттілігі, клиенттерге қарым қатынасы, халыққа жақындығы, банктегі кор пора тивтік ахуал және т.б. дайындаған Ақзер ҒАзиз сейсенбіде өткен Үкімет мәжі лісінде арнаулы қаулы қабылданып, ипо те калық несиелерді қайта қаржы ландыруда бірқатар өзгерістер болғаны белгілі. Осыған сәйкес азаматтардың енді несиеге алған үйінің тек негізгі бөлігі ғана есептелетін болады. және несие иесінің басқа қалада ипотекалық жүйемен үйі болса да ол, қайта қар жыландыру құ қына қол жеткізе алады. сонымен бірге бас па на ның құрылысы үшін алынған қа рыз дарға да жаңа келісімшарт бойын ша несие бері леді. Бір ескеретін жайт, бұл өз герістің бас қа да тұтыну несиелері мен жөндеу жұмыс тарына алынған қаржы ларға қаты сы жоқ. ал «самұрыққазына» ұлттық әл ауқат қоры ның бас қарушы директоры қайрат
әйте кеновтің айтуынша, бөлінген ақшалар қайта қаржы ландыруға жетпей қалған банктің тұтынушыларының мүмкіндігі бар басқа банктерден несие алуына болады. тек шартқа сәйкес болса болғаны. Оған алаңдайтын еш негіз жоқ. жур налис тердің холдинг бас шылығына қой ған бір сұрағы банктердің өз тұты ну шы ларына ойдан шығарып алған талаптар қоятын әрекеті туралы болды. мысалға, қазком мерцбанк клиенттеріне «алда жалда
«самұрыққазы на» берген
ақша сын қайтадан сы пырып алатын жағдай болса, несие лерің нің бәрін одан бұрын төлеп құтылу ларың керек» деп құқай көр сетіпті. Баспа сөз мәслиха тына қа тысып, алдыңғы қатарда тізіліп отырған банк өкілдеріне Бақытжан сәрекеев жур налистердің кө зінше ес кер ту жасады. Болашаққа болжам жасап, өз дерін ше көрегендік танытқан қаржы мекемесі өкілдерінен «самұрық қазы наның» ат қару шы ди рек торы жұрт ты орын сыз үркітпеуін өтінді. «Біз сіздерге депозитті 20 жылға салдық, ол дағдарыс жойыл ған күнде де өз күшінде болады. яғни азамат тардың қарызын қай тарып бол ғанша қызмет етеді», – деді Бақытжан сәре кеев. Банктердің аяқ алы сының әлсіз соғып жатқаны Үкіметте де ай тылды. Дерек терге сүйенсек, бүгінге дейін банктер қайта қаржыландыру бойын ша бөлін ген ақшаның 8 мил лиард 280 миллион тең гесін ғана игер ген. қарыз алу шы лар дың саны – 1 мың 76 адам ғана. ал кезекте әлі 8 мың 280 азамат тұр. Оларға 34 миллиард 458 миллион теңгенің жеңілдетілген несиесі қызмет етеді деп күтілуде. Мұрат АлМАСБекҰлы Астана Банктер халықты неге қорқытады? қазақстан жағынан құжатқа «қазақстан Даму банкі» президенті жанат жақанов, хань елі жағынан «қытай мемлекеттік даму банкі» вицепрезиденті Гао цзянь қол қойды. қытай елі 100 миллион дол ларды 10 жылға несие ретінде беретін болды. Бұл қаражат өнеркәсіп пен инфра құрылымның түрлі салаларын дағы инвес тициялық жобаларды қаржылан дыруға жұмсалмақ. қос банк Шанхай ынтымақ тастығы ұйымының банкаралық бірлестігі мүшелері болып табылады. Бұдан бұрын да әріптестік негізінде, бір неше инвес тициялық жоба қаржылан дырылған еді. алматы облысындағы мойнақ су электр стансасы құрылысын қазақ және қытай даму банктері бірлесе атқаруда. сонымен қатар «қытай мемле кеттік даму банкі» «қазақстан даму банкіне» 100 миллион доллардан екі транш берген болатын.
РеспубликалыҚ ҚоҒамдыҚ-саяси аҚпаРаттыҚ газет №55 (55) 16.04.2009 жыл, бейсенбі www.alashainasy.kz 3 Қазіргі таңда мемлекеттік сот орындау шы ларының жұмысы қоғаммен сай кел мейді. Сондықтан жеке сот орын дау шы лары институтын енгізу туралы бұдан бұ рын да бірнеше рет көтергенбіз. Неге дей сіз ғой? Өйткені сот орындаушылары ең ал дымен қылмысқа жиі барады. Бес жыл ішін де 200ден астам сот орындаушысы па ра алғаны үшін қылмыстық жауап кер шілікке тартылды. Оның ішінде тіптен өзі неөзі қол жұмсап, асылып өлгендері қан ша ма?! Міне, осыданақ қазіргі жүйенің тиім сіздігі көрініп тұр. Осындай жағ дай лардан соң қарап отыра береміз бе? Осын дай ойдан туындаған мәселе бола тын бұл. Тағы бір айтатын дүние, елімізде заң бойынша соттардың саны мен сот орын даушыларының саны тең болуы керек. Қазір сот саласында 2433 судья болса, не бәрі 1700ге жетержетпес сот орын дау шылары бар. Шетелде жемісті жұмыс істеп жатқан осы бір жобаны елімізге міндетті түрде кіргізуіміз керек. Біздің Ата заңымыз Франция мемлекетінің Конституциясымен өте ұқсас. Оның үстіне Францияны жеке сот орындаушылары институциясының ота ны десек те болады. Ол елде сонау На полеон кезінен бастап жеке сот орындау шылары енгізілген. Осының бәрін ескере келе, оның үстіне
СаяСи бюро САпАр ТМД
Елбасы – Жүңгө елінде Өзбекстан ұжымдық қауіпсіздікке өкпелі Без
Бе Н
демографиялық саясат Мемлекет басшысының бүгінгі Бей жіңде болу бағдарламасы ҚХр төр ағасы Ху Цзиньтаомен кездесу сал танатымен және келіссөздерімен, Бү кілқытайлық халық өкілдері тұ рақты комитетінің төрағасы У.Бан го мен кез десуімен басталады. Сонымен қатар елбасы Қытай экономикасының бет кеұстар концерндері мен кәсіп орын дарының басшыларының қаты суымен бо латын Қытай іскерлік эли тасы топ тары өкілдерінің қонақасында бола ды. президент Нұрсұлтан Назар баев Бей жіңдегі мемлекеттік сапары бағ дар ламасы аяқталғаннан кейін сәуір дің 17сінде Оңтүстік Қытай теңі зінде гі Хай нань аралдық провин циясында шет елдік мемлекеттер мен үкіметтер бас шыларымен бірге жыл сайынғы «Боао» азиялық форумының отыры сына қатысады. «Экономи ка лық дағ дарыс: қатері мен көкжиегі» деген та қырыпта өтетін «Боао» азия лық фору мына пәкі с тан президенті Асиф Али зар дари, Того президенті Фауре Гна сингбе, Моң ғолия премьерми нистрі Сан жийн Баяр, Мьянма премь ерми нистрі Тхейн Сейн, Вьет нам премьер ми нист рі Нгуен Тан зунг, Финляндия пре мьерминистрі Матти Ванханен, Ал ба ния премьерминист рі Сали Бе ри ша, Жаңа зеландия премь ерми нистрі Джон Кий, папуаЖаңа Гвинея премь ерминистрі Майкл Со маре, АҚШтың бұрынғы пре зиденті Джордж Буш және Жапо нияның бұ рынғы премь ерминистрі Ясуо Фуку да шақырылған. Құбаш САҒИДОЛЛАҰЛЫ Бұған дейін еурАзЭҚ сияқ ты аймақтағы іргелі ұйыммен байланысын үзген өзбек ағайындар бұл жиын ға қатысудан да бас тартып отыр. Өз бекстанның сыртқы сая сат ведомствосының өкілдері бас қо судың аса маңызды еместігі жөнінде ұйым ның Мәс кеудегі әскеридиплома ти лық агент ті гіне мәлімдеме жіберген. Көрші мем ле кеттің бұра тартуы тұңғыш рет емес. Бұған дейін Өз бекстан өткен жылдың желтоқсан айын да Қазақстанда өткен ҰҚШҰның бей рес ми отырысынан да қа лыс қалған еді. Атал ған ұйымға мүше Ар мения, Бело руссия, Қазақстан, Қырғыз стан, ресей, Тә жікстан және Өзбекстан елдерінің сыртқы істер ми нистрлері кеше өзара кездесу өткізген бо латын. Өзбекстан ҰҚШҰға 1992 мүше лікке қабылданып, алты жыл дан кейін ұйым қатарынан ресми түрде шық қан бо латын. Ал былтырғы жыл дың нау рыз айын да ҰҚШҰның қата ры на қай та ену ту ралы хаттамаға қол қойған.
«Әлемді шарпыған дағда рыс лебі Маң ғыстаудан сезіл мей ді. Се зілмесін де. Бұл өл ке нің келе шегі кемел, болашағы жарқын. Біз өңірді аралап көр генде, осыны байқадық. Өңірде, бү гін гі жағ дай ға қарамастан, бірінен соң бі рі ашы лып жатқан әлеуметтік ны с ан дар мен жұмыс орындары да – соның айға ғы. еңбекақы көле мі де өсіп жатыр. елбасы ның тап сыр масымен об лыс, кәсіпорын бас шыла ры, парламент депут атта ры, басқа да аза мат тардың көмекқолдауымен алдағы уа қытта да ірі жобалар жүзеге асырыла бе реді».
(Маңғыстау облысына жасаған сапарында сөйлеген сөзінен) Әупірімдеп жүріп екінші ұлттық санақты да аяқтадық. толық қорытындысы әлі ресми жарияланбаса да, негізгі келбеті белгілі болды. Мәселен, 2015 жылы халық санын 20 миллионға жеткізу туралы межеміздің ауылы алыста екендігіне көз жеткіздік. Дегенмен иісі қазақты қуантқан жаңалық: мемлекет құрушы ұлттың үлес салмағы 67 пайызға жетті! Мұндай көрсеткішті ешбір демограф маман алдын ала болжап айтқан жоқ еді, ең оптимистерінің өзі «алпысты» да қанағат тұтқан болатын. Ой-тҰЖЫРЫМ Қазақтың санын көбейтудің екі бұлағының көзін ашу қажет. Бірі – шетелдегі 5 млн қандастарымыздың ұлы көшін атажұртқа қарай бұруды стратегиялық мақсат ету. Яғни стратегиялық мақсат аясында Көші-қон комитетінің құзырын ұлғайтып, уақытша министрлік мәртебесіне дейін көтерген жөн. Сөйтіп, қазақ ұлтының демографиялық саясатының басы- қасында жүрегі « қазағым » деп соғатын, сауатты азаматтардың отырғанын қалар едік. Келесі бұлақ көзі – кәдеге аспай тұрған демографиялық ресурсты, яғни әрнені желеу етіп, соқа басымен сопайып жүрген бойдақ қыз-жігіттердің отасып, үй болуына рухани-әлеуметтік алғышарт жасау. Сүбеде алтау-жетеу ағайынды баланы тең өсірген халықтың ұлы – он шақты, қызы моншақты болып жататын ізгі дәстүр әрбір қазақтың отбасынан табылуы тиіс. ой-көкпар Ирак ЕЛЕКЕЕВ, Жоғарғы сот жанындағы Сот әкімшілігі жөніндегі комитет төрағасы Басы 1-бетте Сәкен ӨзБЕКҰЛЫ, заң ғылымының докторы, академик Жеке сот орындаушылары институтын енгізу керек пе? елбасының тапсырмасы тағы бар, соңғы үш жылда «Сот орындаушылары және оның мәртебесі туралы» заң жобасын қай та жаздық. Қазір бұл құжат Мәжілісте қа ралып жатыр. Жасыратыны жоқ, ҰҚК, ІІМ, Бас прокуратура сияқты мемлекеттік ор гандар қарсылық білдіріп отыр. Олар дың пайымдауынша, жеке сот орындау шы ла рын енгізу сонау 90жылдардағы «рэкет» сияқты күш көрсетуші ықпалды топтардың пайда болуына әкеліп соғатын сияқты көрінеді. Ал менің айтарым, олар осы заңды әлі де болса дұрыстап оқымаған. Менің көзім жетіп отыр. Бұл – өте маңызды жоба. Болашағымыз үшін, дамуымыз үшін өте тиімді. Тағы бір айтатын мәселе, жеке сот орындаушыларымен қатар, мемлекет тік сот орындаушылары да болады. Біз ал дымен салыстырып қараймыз, қайсысы тиімді – соны тексерейік. Болмаса, алып тастаймыз. Жеке сот орындаушыларына арнайы лицензия беріледі. екіншіден, олар сот бақылауы бойынша жұмыс жа сайды. заңсыз әрекеттерге жол берілмейді. Мем лекетттік органдарға байланысты ше шім дер ді орындау – мемлекеттік сот орын даушы ла рына, ал жеке тұлғаларға байланысты ше шімдерді орын дау жеке сот орындау шы ларына жүк теледі. Оның үстіне олардың қызметіне бел гілі бір дә режеде шектеу қойылады. Олар мил лиард таған қаржылық шешім дер ді орын дауға бармайды. Яғни 256 мил лион тең геден артық шешімдер жүк тел мейді. Алдағы үшжылдықта өз нәтижесін бе ріп жатса, шектеулерді алып тастаймыз. Жалпы, қоғам бұл үрдіске дайын екендігін әлдеқашан дәлелдеді. Халық түсіне бас тады. Осы жүйеге мұқтаж адамдар көп. Сон дықтан уақыт ұттырмай жеке сот орын даушылары институтын енгізу керек. Мін детті түрде.
Бізде әлі күнге дейін сот шешімдері толық орындалмай жатыр. енді келіп жеке сот орындаушыларын кіргізетін болсақ, та мыртаныстық, ақша араласып, сот шы ғар ған шешімдер тек күштілер мүддесіне ғана орындалатын болады. Әлсіздер мен әлеуметтік жағынан аз қамтылған төменгі топ тар далада қалмай ма?! Мысалы, сту дент тер мен әлауқаты төмен ауыл адам дарына қатысты шешімдерді кім орын дай ды? Былайша айтқанда, барлығы ақы лы болып кетеді. Бұрынғы әлеуметтік тең сіздікті қайта орнатамыз. еуропадағы бір дәстүрді алып келуден ештеңе ұтпаймыз. Мемлекеттік сот орындаушылары орын дай алмай жатқан шешімдерді жеке сот орын даушылары қалай орындамақ?! Әр кім өзінің тамыртаныстарына жүгіне бас тай ды. Біреудің әкесі, біреудің көкесі де ген дей. Жасыратыны жоқ, бұрнағы жыл да ры елімізді шулатқан «рэкет», «ұйым дасқан қылмыстық топ» деген бәлелер қай та шы ғады. Осыдан соң күш көрсету, зор лық қылу пайда болуы әбден мүмкін. Қазірдің өзінде сот шешімдерін орын дау үшін приставтар жергілікті учаскелік инспекторларды ертіп апарады. Ал енді жеке сот орындаушылары енгізілсе, он дай инспекторлар жеке орындаушыларға еріп бармайды. Формамды киіп барғаным үшін деп ақша тілейді. Қасында полиция қызметкері болмаған соң, ешкім есігін ашпайды. ешкім сөйлеспейді. расы керек, бұл – өте тиімсіз жүйе. Оны ғылыми тұр ғыдан айтып та, жазып та жүрмін. Сот орын даушылары тек қана мемлекеттік бо луы керек. Жаңадан қаз тұрып, етекжеңін жиып келе жатқан біз секілді жас мемлекет үшін ерте. еуропалық құқықтық сана мен біздің құқықтық сананың арасы жер мен көктей. Алдымен осыны ескеру керек. Мы на көршілес жатқан ресейде бұл мә се ле әлі көтерілген жоқ. Бұл тек белгілі біреулер үшін ғана тиім ді болғалы отыр. Жалпы халыққа, елге ке регі шамалы. Алайда әзір мұн дай жағым сыз тұстары әлі айтылған жоқ. Құр елік теу ғана. еліміз онсыз да Батыстың жылт ет кен бірдеңелерін жұлып алып, ер теңінде опық жеп қалған кездері аз бол маған. Сондық тан әлі де ойланған дұ рыс деп ойлай мын.
Айқын заңнамалық өкілеттіліктері бар ал ғаш қы өкілді мекемелер ежелгі антикалық дә уір де пайда болған. Бұл – перикл заманындағы рулық демократиядан мемлекеттік өкімет ор ганына ай нал ған Халық жиналыстары кеңесі не гізінде оның жоғары меке ме сіне айналған рим сенаты. Дүние жүзі елдерінің тарихына қарай тын болсақ, ең алғаш рет заң шы ғарушы орган ресми түрде Исландия же рін де құрылған. Альтинг аталатын Исландияның парламенті 930 жылы Нор вегиядан тәуелсіздік алған жылдары қалып тасты. Бұл – жаңа заман тарихында елді король емес, сай ланбалы орган басқарған алғашқы мем лекет. Бұл ел тек 1944 жылы ғана республика атан ды. Яғни атқарушы органға билік осы жылдан бас тап бе рілді. Әлем дегі парламенттің ең көнесі – Ис лан дия аль тингі екі үлкен палатадан тұрады. Ал депу таттарының саны бойынша ресейдің заң шы ға ру шы органы – алғашқы орында. Қос палатада – жалпы саны 628 депутат. Ал керісінше, ең аз де путат – Түрікменстанның парламентінде, бұл ор ганда небәрі 50 халық қалаулысы бар. Альтинг – ең алғашқы парламент Сіздер арқылы әр мемлекеттің парламенттерінің аттарын білген едім. Енді әлемдегі ең алғаш рет құрылған парламент туралы анықтап берсеңіздер. Жайнагүл АРтЫҚБАй, Семей қаласы Бұл санақ ұлы даладағы қазақтың пайыздық үлес салмағы осы мекенде жүр гі зілген ең алғашқы санақтың қоры тын дысымен теңескенін көрсетіп отыр. Яғни 1911 жылғы патша үкіметінің санағы бо йынша, Қазақстандағы қазақтардың үлес салмағы 67 пайызды құраған болатын. Одан бергі уақытта төмен қарай құлди ла дық, тіпті есігіміз айқара ашылған тың игеру кезінде 29 пайызға дейін құлдыра ған за ман өтті. Әлхамдулла, бүгінде 67 пайыз Алаш пыз, тағдырдың жазуымен кері кет кен қазақ жұрты бастапқы мәреге қайта оралдық. 1999 жылғы санақ бойынша, Қазақ стан тұрғындарының саны 15 миллионның төңірегінде болса, осы жолы 16 млн 402 мың 861 адамды құрадық. Сырт көзбен қарағанда, Қазақстанда демографиялық құбылыстар өте баяу жүріп жатыр деген қорытындыға жетелейді. Шетелдік сарап шылар осындай тұжырым жасап, тіпті БҰҰ Қазақстанды өсімі баяу мемлекеттердің қа тарына жатқызып қойды. Дегенмен олар елдегі демографиялық құбылыс тардың ішкі себептеріне көңіл аудармаған. Қазақстанда қазақтардың жедел өсімі байқалса, ал славян тектес өзге ұлт өкіл
жүктеу/скачать 4,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|