Бизнеске ену. Идеяңызды ғаламтордан електеп жатқан кезде, мобильдік контент туралы неғұрлым көп мақалалар оқып шығыңыз. Ақпаратты сіңдіріп алуыңыз керек. Содан кейні, осы бизнеске (табылған тауашаға) ену тәсілін қолддану керек. Сіз көз алдыңызға мобильдік контент жасайтын компанияны аштым деп ойлап көріңіз. Оыс бизнес жайындағы мақалаларды оқығаннан кейін қалған барлық білімді пайдалана отырып, компанияңыздың әр бөлігін егжей-тегжейлі елестету керек – кеңсе, техника, қызметкерлер, тұтынушылар және т.б. Сенімді және нақты елестету (үстел үстінде қандай қарындаш жатыр, кеңседе қандай жарық. Мұның бәрін осы бағытта жұмыс істеу барысында әрқашан елестету керек.
Осы тәсіл кез келген бизнес идеяны анықтап, дамытуға жарамды.
№3 тәсіл. Франчайзинг. Өзіңізге лайықты идеяны таңдап, өз бизнесіңізді тез және ауырпалықсыз ашудың тағы бір тәсілі франчайзинг болып табылады.
Батыстың бизнесте баяғыда істеген нәрселерін біз қазіргі уақытта ғана істеп жатырмыз. Бұл классикалық модель, бірақ біз Батыста бар пішінді өз мазмұнымызбен толтырамыз. Еш нәрсе ойлап табудың қажеты жоқ, тек сәтті өңделген технологияларды алып, қазақстандық негізге көшіру қажет. Жаңа технологияларды игерудің бір түрі – франчайзинг.
Біздің экономика үшін франчайзинг салыстырмалы түрде жаңа құбылыс болғанымен, шет елдерде франчайзинг қоғамның әр түрлі тауарлар мен қызметтерге сұранысын қанағаттандыратын құрал ретінде пайдаланылуда. Дегенмен, қазірдің өзінде Қазақстанда экономиканың әр түрлі саласында қызмет ететін 300-ге жуық франчайзингтік компаниялар тіркелген, олардың ішіндегі танымалдары: «Баскин 31 Роббинс», «WorldClass», «Hayatt Regency», «KFC» және т.б. Осындай бизнесті көшіруге қызығушылық артуда. Оның басты себептерінің бірі, осы бизнесті дамытудың кемшіліктері басқа бизнес түрлерімен салыстырғанда азырақ.
№4 тәсіл. Қажеттілікті өзгертудегі. Белгілі адамдар тобының қажеттіліктерін өзгертудегі үрдістерді пайдалану.
Егер қажеттіліктер туралы айтатын болсақ, ең бірінші, адамдардың үлкен тобына тән қажеттілікті іздеуіміз керек. Шағын қажеттіліктерге күш жұмсау тиімді емес және қаржылық қайтарымы болмайды.
Мысалы, Қазақстандағы орта таптың қажеттіліктерін анықтау үшін, осы адамдар үшін маңызды сұрақтар тобы айқындалады:
· Нарықтың әр түрлі сараланымдарында орта таптың тұтынушылық көлемі қандай?
· Қай сараланымдар тез өсуі мүмкін?
· Ішкі тұтынушылықтың өсу әлеуеті қаншалықты үлкен?
Осы сұрақтарға берілген жауаптардың бір бөлігі орта таптың тұтынушылық серпінінің табылған заңдылықтарына талдау жасауға көмектеседі.
№ 5 тәсіл. Қоздырғыштар жалықтырды ма? Егер бизнес-идеяны табу қиынға түссе, Сіз оңай қадам жасай аласыз, адамадардың өз мәселелері жайлы әңгімелерін (таныстармен, достармен араласу, БАҚ-дағы басылымдар және басқалар) тыңдап, пайдаланыңыз. Мәселені анықтағаннан кейін, оны шеші үшін қандай өнім керек екенін білуге болады.
Адамдарды толқытатын сұрақтар тізімі:
Әркім өзінің, жақындарының денсаулығына қамқорлық жасайды, өз мүдделерін, мүлігін, отбасын, айналасын қорғайды, жайлылыған сақтайды;
Көптеген адамдарды сүйіспеншілік қарым-қатынастар толғандырады;
Бәрі қадірі артқанды қалайды;
Бәріне ақша қажет: қалай миллионер болуға болады? Қалай ақша табуға болады?
Осы ақпаратты бизнес идея іздегенде пайдаланыңыз.
Мәселелер даналық шешім тапқан классикалық мысалдар:
Эдвин Лэнд өзінің үш жасар қызымен серуендеп жүрген еді. Олар суретке түсті. Кенеттен қызы одан неге қазір ғана түсірген суретті дереу көруге болмайды деп сұрады. Керемет ! Лэнд тің басына лезде суретке түсіретін фотокамера мен таспаны жасап шығару туралы ой келді. Ол «Polaroid» компаниясының патенттер жөніндегі заңгерімен кездесіп, бес жылдан кейін 60 секунд ішінде дайын суретті шығарып беретін «Land» фотоаппаратын таныстырды.
Немесе, Джозефин Кочрейн беделді мейрамхананың бастығы еді. Ол өз қызметкерлерінің қымбат ыдыстарды жуу кезінде сындырғанына көне алмай, ыдыс жуатын машинаны ойлап шығарды.
№ 6 тәсіл. Футуролог тар. Жаңа идеялар іздеудің тағы бір көзі болып футурологтар еңбегі табылады. Бұл адамдар болашақтың мәселеллерімен айналысады. Жай сөзбен айтқанда, экономикалық көріпкелдер. Ең қызығы, олардың келешек (жақын, алыс) туралы айтқандары дәл келеді. Олардың бес-отыз жыл бұрын айтқандырмен қазіргі жағдайдың үйлесуі 40 – 80%. Тоффлерлер әулетіне (Элвин мен Хейди) назар аударғанымыз жөн. В 1970 жылы Элвин «Болашақтың есеңгіреуі» атты кітапты жариялады. Ол кітап адамдарды бар салаларда не күтіп тұрғаны жайлы. Әр салаланың қалай дамитынын, нарықтарға не болатынын болжады. Элвиннің айтқаны рас екенін тексеріп көргіңіз келе ме? Бұл өте оңай.
«Болашақтың есеңгіреуі» (АСТ баспасы ) кітабын алып, оқыңыз. Тоффлердің болжамдарының көбі дұрыс болып шықты. Осы шеберге сенуге болады. Ол соңғы «Революциялық байлық» кітабын әйелі Хейдимен бірге 2006 жылы жазды. Осы авторлардың көптеген түйіндері таң қалдырады. Оқысаңыз – бизнеске арналған көптеген жақсы идеяларды табасыз. Бір жағынан қазіргі экономика мен экономикалық трендтер туралы көп нәрсе түсінесіз. Көріністі толық көру үшін мына кітаптарды оқыңыз: Рольф Йенсеннің «Арман қауымы» («Санкт-Петербургтегі Стокгольмскдік экономика мектебі») және Патрика Диксонның «Бизнес-трендтер» («Эксмо» баспасы). Осылардың бәрі сізге өз бизнес-идеяңызды іздеп, бизнестегі өз жолыңызды таңдауға жеткілікті болу керек.