Бөж адам ағзасындағы өмір сүру сапасын қамтамасыз етудегі микроэлементтердің рөлі Орындаған: Мауленов Айбек, Адиханов Жахангир Факультет: Стоматология 201 Тексерген

• Йод - өмірлік маңызы бар элемент. Ол қалқанша безі үшін құрылыс материалы (қалқанша без – йод жинақтаушы мүше). Өкінішке орай, бұл микроэлемент ағзада жасалмайды, адам оны тек ас, тағам арқылы алады. Сыртынан қарағанда йод жетіспеушілік білінбейді, ал тапшылық сезілсе түрлі ауруларға шалдықтырады, яғни шаршау, түрлі жұқпалы ауруларды тез қабылдағыштық, белсіздік және ақыл – ой кемістігі. Адам күнделікті өсімдік және жануартекті өнімді қабылдағанмен, ағзаға қажет мөлшердегі дәрумен мен микроэлементтердің орнын толтыра алмайды. Ағза йодты синтездей алмағандықтан, тіршілік үшін күнделікті йоды бар тағамдарды пайдалану есебінен қажет мөлшерін толтыру қажет

Хром

Адам ағзасындағы хром көптеген салаларда қатысады және өте маңызды рөл атқарады оның негізгі міндеті - сарысу қантының қалыпты тепе-теңдігін сақтау.Бұл глюкозаның жасушаға тасымалдануын жеңілдету арқылы көмірсулардың метаболизмін жақсарту арқылы жасайды. Бұл құбылыс глюкозаға төзімділік факторы (GTP) деп аталады. Минерал инсулинге қатысты жасуша рецепторларын тітіркендіреді, ол онымен оңай әрекеттеседі, ал оның ағзаға қажеттілігі төмендейді. Сондықтан микроэлемент қант диабетімен ауыратындар үшін өте маңызды, әсіресе II типті ауруы бар (инсулинге тәуелсіз), өйткені олардың хром қорын тағаммен толтыру қабілеті өте аз. Егер адам қант диабеті болмаса да, бірақ оның метаболикалық проблемалары болса, ол автоматты түрде тәуекел санатына жатады және оның жағдайы қант диабетіне ұқсайды. Хром нуклеин қышқылдарының синтезіне қатысады және сол арқылы гендер туралы ақпаратты тасымалдайтын және тұқым қуалаушылыққа жауап беретін РНҚ мен ДНҚ құрылымының тұтастығын сақтайды.Егер адамда йод тапшылығы болса және оны толтыру мүмкіндігі болмаса, хром оны алмастыра алады, бұл Қалқанша безінің қалыпты жұмыс істеуі үшін өте маңызды, ол өз кезегінде дұрыс метаболизмге жауап береді.

Хром көптеген жүрек-қан тамырлары ауруларының қаупін азайтады.Бұл қалай жұмыс істейді? Макронутриент липидтер алмасуына қатысады. Ол қан тамырларын бітеп тастайтын зиянды төмен тығыздықты холестеринді бұзады, осылайша қалыпты қан айналымына кедергі келтіреді. Бұл ағзадағы оң функцияларды орындайтын холестериннің мазмұнын арттырады.