«Табиғат зонасын құрастыр». Алған білімдерің бойынша алдарыңдағы жатқан қағазға кластер жасайсыңдар.
1 топ- орманды дала зонасы
2 топ- дала зонасы
3 топ- шөлейт зонасы
4 топ- шөл зонасы
Қорытындылау . Әр топтың жауабын ортаға салу бағалау.
«Табиғат зонасын анықта»
1 карточка
Кейбір аудандарда жылдық жауын-шашын 100 мм-ге де жетпейді. Жазда жаңбыр өте сирек жауады. Қысы суық. Аяз -40С – қа дейін жетеді.
2- карточка
Топырағы қара және қызыл қоңыр топырақ типіне жатады. Зонаның солтүстігінің топырақ қабатында жоғарғы өнім жинауға жеткілікті 6% ға жуық шірінді бар.
3- карточка
Мұнда көршілес зоналардың жануарларындай саршұнақтар, қосаяқтар, ақкіс, қояндар, сусар, түлкі, қасқыр т.б. кездеседі. Соңғы кезде бұл жерде бұландар мен сібір еліктері мекен ауыстырған.
4- карточка
Өсімдік жамылғысы негізінен бетеге, жусан, түймедақ, боздан өсімдіктерінен құралады. Кейде жусан көлемді жерді алып жатады. Мұндай жерлердің түсі біркелкі ашық болып келеді.
Бұл тапсырма бойынша әр топта әр түрлі табиғат зонасы бар екеніне көз жеткіздік.
«Табиғат зоналарының ішкі сулары»кестені толтыр
1 топ – Орманды дала зонасы
өзендер
|
қоректенуі
|
Шаруашылық маңызы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 топ- Дала зонасы
Өзендер
|
қоректенуі
|
Шаруашылық маңызы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 топ-Шөлейт зонасы
Өзендер
|
қоректенуі
|
Шаруашылық маңызы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 топ- Шөл зонасы
Өзендер
|
қоректенуі
|
Шаруашылық маңызы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Табиғат зоналары дегеніміз не?
● Қазақстанда қанша табиғат зонасы бар?
● Табиғат зоналарының орналасуы қандай заңдылыққа тәуелді?
● Қазақстандағы ең үлкен табиғат зонасын ата?
● Өтпелі табиғат зоналарын ата?
2. Оқушылардың бұрынғы алған білімдерін анықтау үшін
«Табиғат зонасы» сөзіне ассоциация құрастыру. (слайд №4 )
Ассоциация жауаптары:
1. географиялық орны
2. жер көлемі
3. өсімдігі
4. жануары
5. топырағы
6. климаты
7. ішкі суы
8. адамның шаруашылыққа пайдалануы
АУЫЗША СҰРАҚТАР :
1-ТОПҚА: НЕЛІКТЕН ӘРТҮРЛІ ТАБИҒАТ КОМПЛЕКСТЕРІ ПАЙДА БОЛАДЫ?
2-ТОПҚА:НЕЛІКТЕН ЖЕР БЕТІНДЕ КЛИМАТ ӘРТҮРЛІ?
3-ТОПҚА:НЕЛІКТЕН КҮН СӘУЛЕСІ ЖЕР БЕТІНЕ БІРКЕЛКІ ТҮСПЕЙДІ?
4-ТОПҚА: ЖЕР БЕТІНДЕГІ ҚАЙСЫ БЕЛДЕУЛЕР ЫСТЫҚ, ҚАЙСЫ БЕЛДЕУЛЕР СУЫҚ? НЕГЕ?
«ОРНЫН ТАП» ОҚУШЫЛАРҒА НЕГІЗГІ КЛИМАТТЫҚ БЕЛДЕУЛЕРДІҢ АТТАРЫ ЖАЗЫЛҒАН СЫЗБАЛАР БЕРІЛЕДІ.ОҚУШЫЛАР ОЛАРДЫҢ АРАСЫНА АРАЛЫҚ КЛИМАТТЫҚ БЕЛДЕУЛЕРДІ
ОРНАЛАСТЫРЫП ШЫҒУЛАРЫ КЕРЕК.
БЕРІЛЕТІН СЫЗБА: БЕРІЛЕТІН АТАУЛАР: 1)СОЛТҮСТІК СУБЭКВАТОР.
2) СОЛТҮСТІК СУБТРОПИК.
3) СОЛТҮСТІК СУБАРКТИКА.
4) СУБАНТАРКТИДА.
5)ОҢТҮСТІК СУБЭКВАТОР
6) ОҢТҮСТІК СУБТРОПИК.
СОНЫМЕН НЕШЕ НЕГІЗГІ, НЕШЕ АРАЛЫҚ КЛИМАТТЫҚ БЕЛДЕУЛЕР БАР ЕКЕН?
7)Оқулықты және берілген мәтінді пайдаланып сипаттама бер:
Жоба технологиясы.
1-топқа: - Экваторлық белдеу.
2-топқа: - Тропиктік белдеу.
3-топқа: - Қоңыржай белдеу.
4-топқа:- Арктикалық белдеу.
Мәтіндер: 1. Экваторлық белдеуде жыл бойы ыстық, тек жаз мезгілі үстемдік етеді.Ауасы ылғалды, күн сайын жаңбыр жауады.Ағаштар үнемі жасыл түсте.Сондықтан мұндағы ормандар ылғалды мәңгі жасыл ормандар делінеді.Мұндай ормандар Амазонка ойпатында,Африканың экваторлық белдеуінде көп.
2. Тропиктік климаттық белдеуде жыл бойы ыстық болады.Әсіресе жаз айлары өте ыстық.Мұндай шөлдерге Африкадағы Сахара, Арабия түбегіндегі Руб-эл-Хали шөлдері мысал болады.
3. Қоңыржай климаттық белдеу жыл бойы қезгілі анық байқалады.Қоңыржай ауа массасының әсерінде болады.Жылдың 4 мезгілі анық байқалады.Теңіздер мен мұхиттардан алыс-жақын орналасуына байланысты ылғалдығы әртүрлі. Біз де осы белдеуде жасаймыз.
4. Арктикалық белдеу қысы-жазы өте суық, тек қыс мезгілі ғана үстемдік етеді.Мәңгілік қар мен мұз жауып жатыр.Күннің көзі 6-7 айлап көрінбейді. Мұны поляр түні дейді
|
Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды
Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі
Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды
Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады
|
Смаликтер арқылы
ҚБ өзін өзі бағалау
ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»
Бағалау парақшасын толтырады.
ҚБ Бағдаршам
|
1. Флипчарт, фломастер
|
Сабақтыңсоңы
|
Синквейн. Табиғат зонасы (слайд №9 )
1. Не? (Табиғат зонасы)
2. Қандай? (Әртүрлі, әдемі)
3. Не істейді?(ауысады, өзгереді, құбылады)
4. Сөйлем, сөз тіркесі (Қазақстанда 4 табиғат зонасы бар)
5. Синоним. (Географиялық кешен)Өзін-өзі бағалау: «Бас бармақ» әдісі арқылы. Бас бармақтың үстіне қарап тұрғаны тапсырманың өте жақсы немесе дұрыс орындағандарыңды білдіреді, ал төмен қарап тұрса, тапсырманың дұрыс орындамағандарың, ал бас бармақты оң немесе сол жаққа қаратсаңдар, тапсырма жақсы орындалды.
Достарыңызбен бөлісу: |
