Сурет 1.18. ЭЕМ жіктемесі
Компьютерлердің цифрлық және аналогтық деп аталатын негізгі екі тобы белгілі.
Компьютерлерді функционалдық қызметі, жұмыс ӛнімділігі мен ӛлшеміне
байланысты жіктеуге болады.
Қазіргі кезде «Cray» мен «IBM SP2» (АҚШ) қуатты супер-ЭЕМ мысалы ретінде
қарауға болады. Супер-ЭЕМ температуралық режимді, кейде сумен немесе сұйық
азотпен суытуды талап етеді.
Үлкен ЭЕМ супер ЭЕМ-ге қарағанда қолжетімді. Олар арнайы орынды,
температуралық режимді талап етеді. Мәселен, АҚШ-тағы IBM 370 машиналары,
ЭЕМ БЖ (ЕС ЭВМ) осы топқа жатады.
Мини-ЭЕМ 70-ші жылдардың басында пайда болды. Олар жергілікті желі
машиналарын немесе технологиялық үрдісті басқару үшін пайдаланылады.
Микро-ЭЕМ микропроцессорлардың пайда болуына сәйкес жасалды. Олардың
ішінде кӛппайдаланушыларға арналған, басқа құралдарға қосалқы тіркелген болуы
ықтимал. Мысалы, автомобильдің ішкі жүйесі.
Кесте 1.3- ЭЕМ сипаттамалары
Параметр
Супер ЭЕМ
Үлкен
ЭЕМ
Мини
ЭЕМ
Микро
ЭЕМ
Ӛнімдігі, MIPS
1000-100000
10-1000
1-100
1-100
Ішкі жад сыйымдылығы
Мбайт
2000-100000
64-10000
4-512
4-256
Сыртқы жад
сыйымдылығы Гбайт
500-5000
50-1000
2-100
05-10
Разрядтылығы, бит
64-118
32-64
16-64
16-64
3,4 дәріс
Компьютер жҥйелерінің сәулеті
Дербес компьютер – әмбебап техникалық жүйе. Оның конфигурациясын
(жабдықтың құрамын) қажеттілікке қарай икемділікпен ӛзгертуге болады. Оның
құрамына кіретін құрылғыларды компьютердің аппараттық конфигурациясы деп
атайды. Компьютерді сатып алғанда оның құрамына енетін жабдықтарды
негізгі
конфигурация деп атайды. Негізгі конфигурация үнемі ӛзгеріп отырады.
Сурет 4.1. Компьютердің құрылғыларының блок-схемасы
Дербес компьютердің негізгі құрылғылары
Компьютердің ең негізгі кұрылғысы — жҥйелік блок. Оның ішінде дербес
компьютердің негізгі түйіндері орналасқан. Жүйелік блоктың құрамына процессор,
жедел жад (RАМ), тұрақты есте сақтау құрылғысы, қоректендіру блогы, енгізу-шығару
порттары және ақпарат тасушылар енеді.
Монитор – мәтіндік және графикалық мәліметтерді экран бетіне шығаруға
арналған құрылғы. Монитордың тарихы ерте кезден басталады, үлкен қара жәшіктен
бастап сұйық кристалды, плазмалы дисплейлі монитордан аяқталады. Монитордың
жұмыс жасау режиміне байланысты, денсаулыққа әсеріне байланысты оның жақсы
сапалы түрін тандаған жӛн. Монитордың маркасына байланысты олардың қызметтік
ретке келтіру түрлері де ерекше болады, сол себепті монитордың ӛзгермелі
параметрлері бар түрін таңдау керек. Бұл компьютердегі келеңсіздіктерді сервис
орталыққа жүгінбей-ақ түзетуге болады.
Пернетақта — дербес компьютерді басқаратын пернелік құрылғы. Ол
алфавиттік-цифрлық мәліметтерді енгізуге арналған. Монитор мен пернетақтаның
бірігіп кызмет аткаруын қолданушы интерфейсі деп атайды.
5,6 дәріс
Дербес компьютердің сыртқы құрылғылары
Компьютердің сыртқы құрылғылары оның жүйелік блогына қосылып, кӛмекші
қызмет атқарады.
Сыртқы құрылғылар әр түрлі, олар бірқатар белгілері бойынша тӛмендегідей
түрлерге бӛлуге болады:
мәліметтерді енгізу құрылғылары;
Достарыңызбен бөлісу: