бағыттарының бірі болып табылады. «KTZ» ААҚ-ның
306
«Молодой учёный» . № 14 (304) . Апрель 2020 г.
306
Молодой ученый Қазақстан
зель отынымен жұмсалады. «Қазақстан Темір Жолы» ААҚ
компаниясы 2007 жылы отын-энергетикалық ресурстарды
сатып алуға 113 миллиард теңге, 2008 жылы 156 миллиард
теңге жұмсады. 2009–2011 жылдары бұл үрдіс жалғасын
тапты. Осы жағдайларға байланысты компания 2030 жылға
дейінгі кезеңге арналған энергетиканы дамыту стратеги-
ясын қабылдады, оған сәйкес дизельді тұтынуды азайту
тәсілдерінің бірі — тепловоздардың, әсіресе маневрлік
құрылғылардың пайдалану сипаттамаларын жақсарту. Ма-
неврлік тепловоздардың пайдалану сипаттамаларын жақ-
сартуға бағытталған шаралар ретінде локомотив паркіне
көп дизельді маневрлік тепловоздарды енгізу жатады.
Тепловоздар жылжымалы құрамның жаңа буыны
болып табылады және жобалау сатысында да, пайдалану
кезеңінде де зерттеуді қажет етеді.
Маневрлік теміржол көлігінің маңызды құрамдас
бөлігі болып табылады. Жұмыс істеп тұрған локомотив
паркінің шамамен 45 % маневрмен айналысады, оның
92 % тікелей тепловоздармен жүзеге асырылады. Ма-
неврлік жұмыстар станцияның технологиялық процесіне
сәйкес және пойыздардың уақтылы қалыптасуын және
кетуін қамтамасыз ететін жоспарға сәйкес жүзеге асы-
рылады; жүк вагондарын уақтылы жеткізу және жүк опе-
рациялары аяқталғаннан кейін оларды тазарту; барлық
техникалық құрылғыларды ұтымды пайдалану; стан-
цияға пойыздарды үзіліссіз қабылдау. Маневрлік тасы-
малдау процесінің ажырамас бөлігі болып табылады. Бұл
көліктің дамуымен, желінің ұзындығымен және техни-
калық және коммерциялық операцияларды орындайтын
станциялардың санының өсуімен бір мезгілде өсуде.
«ҚТЖ» ААҚ-ның жылдық есебіне сәйкес, 2012 жылғы
жүк айналымының жалпы көлемі (басқа иелердің вагон-
дарының бос жүрісін есептемегенде) 2007 жылғы дағда-
рысқа дейінгі тиісті көрсеткіштен 6,3 % — ға асып, 1992
жылғы деңгейден 13 % — ға асып түсті. Қазақстан Ре-
спубликасындағы жүк айналымының өзгеруінің жалпы
көрінісі (2007 жылдан 2013 жылға дейін) салыстырмалы
график түрінде ұсынылуы мүмкін.
1-суретте —
Достарыңызбен бөлісу: