Эукариоттарда-ГГГЦГГ,ЦААТ,ТАТА-бокс

165. Транскрипция жылдамдығын жоғарылататын нуклеотидтер қатары: энхансер

166. Бір полипептидтік тізбектің синтезіне жауап беретін геннің бөлігі ЦИСТРОН

167. Промотор, оператор, аттенуаторы бар және олар транскрипцияланбайтын геннің бөлігі – РЕТТЕУШІ БӨЛІК, РЕГУЛЯТОРЛЫҚ БӨЛІК

168. ДНҚ молекуласындағы реттеуші қатарлар – Энхансер, сайлансер, аттенуатор, промотор, промотор ішіндегі жүйелер: прибнов-бокс, -35-жүйе-прокариоттарда; ЦААТ бокс, ГЦ-бокс, ТАТА-бокс -эукариоттарда

169. Реттеуші ақуызбен байланысатын геннің бөлігі –ОПЕРАТОР

170. Эукариот генінің кодтаушы бөлігіне кіреді: ЭКЗОН, ИНТРОН, ТЕРМИНАТОР

171. Прокариоттар гендері сипатталады: Реттеуші бөлігі: сайлансер, энхансер, прибнов-бокс, -35-жүйе, оператор, аттенуатор; Кодтаушы бөлігі: экзон; терминатор; ПОЛИЦИСТРОН

172. Азотты негіздердің арасындағы сутекті байланыстарды үзетін фермент- ХЕЛИКАЗА

173. Егер ДНҚ бір тізбегі Г-Ц-Ц-А-А-Т фрагментінен тұрса, екінші тізбектегі осы қатарға сәйкес фрагментін анықтаңыз – Ц-Г-Г-Т-Т-А

174. Репликация кезінде ДНҚ молекуласының супер оралымы қандай ферменттің көмегімен ажыратылады? ТОПОИЗОМЕРАЗА

175. ДНҚ матрицалық тізбегінен комплементарлы принципі бойынша жаңа тізбекті синтездейтін фермент – ДНҚ-ПОЛИМЕРАЗА

176. Репликация процесінде ілесуші тізбектегі ДНҚ-ның қысқа фрагменттері. Бұл фрагмент қалай аталады? ОКАЗАКИ ФРАГМЕНТТЕРІ

177. Репликация үрдісінде лигаза ферменті көмегімен фрагменттердің бір бірімен жалғануы жүретін сатысы – Элонгация

178. Репликация анықтамасы – ДНҚ молекуласының 2 еселену процесі

179. ДНҚ-полимераза қандай үдеріске қатысады? Днқ репликациясы кезінде жаңа тізбекті синтездеуге

180. ДНҚ репликациясы кезінде жаңа тізбектің бастапқы тізбекке қарсы синтезделу ұстанымы – АНТИПАРАЛЛЕЛЬДІЛІК

181. Дж. Крик ұстанымына сай тұқым қуалау ақпараттың жалпыға бірдейтасмалдану түрі - ДНК-ДНК, ДНК-аРНК, аРНК-ақуыз

182. Әрбір бастапқы ДНҚ тізбегінің жаңа түзілетін ДНҚ тізбегіне матрица болатын ұстанымы – ЖАРТЫЛАЙ КОНСЕРВАТИВТІК

183. Репликацияның бір мезгілде ДНҚ ның бірнеше жерден басталу ұстанымы –үзілмелілігі

184. Жаңа ДНҚ тізбегінің 5'- тан 3' бағытына қарай синтезделу ұстанымы –УНИПОЛЯРЛЫЛЫҒЫ

185.Теломерқұрылысы нені сипаттайды? РНК молекуласынан жане белоктар:RAP 1, TRF 1, көп қайталанатын нуклеотидтер қатарынан тұрады; құрамында гендер болмайды

186. Хромосомалар ұштарын ұзартаттын фермент –ТЕЛОМЕРАЗА

187.Теломеразаның белсенділігі жоғары болатын жасуша - ІСІК ЖАСУШАЛАРЫНДА, БАҒАНАЛЫ, ЖЫНЫС

188. ДНҚ тізбегінің босаңсытуын(деспиралдануын) қамтамасыз ететін фермент ТОПОИЗОМЕРАЗА

189. Репликацияның аяқталуын көрсететін фермент - ЛИГАЗА

190. Aжыраған ДНҚ тізбектерін тұрақтандыратын ақуыз - SSB АҚУЫЗЫ

191. ДНҚ-ның жаңа тізбегінің синтезделуін бастайтын фермент – РНК праймер

192. Репликациялық айырдың пайда болуын қамтамасыз ететін фермент- ГЕЛИКАЗА, ХЕЛИКАЗА

193. ДНҚ тізбектерін ажырататын фермент - ГЕЛИКАЗА, ХЕЛИКАЗА

194. Репликациялық айырдың тұрақтылығын қамтамасыз ететін фермент - SSB АҚУЫЗЫ

195. Белок молекуласы құрамына нақты бір амин қышқылының анықтайтын ДНҚ тізбегінің үш нуклеотидтентұратын бөлімі қалай аталады? –ТРИПЛЕТ

196. Төмендегі жауаптардың ішінен РНҚ – полимеразаның сигма суббірлігінің атқаратын қызметі? А-РНҚ СИНТЕЗІНІҢ ИНИЦИАЦИЯСЫ; СТАРТТЫҚ НҮКТЕНІ (-35 ЖҮЙЕ) ТАНИДЫ,БАЙЛАНЫСАДЫ

197. ДНҚ молекуласының келесі нуклеотидтік қатары берілге 3' - ATAАGGC-5 ' ДНҚ-ның осы бөлігінен а-РНҚ молекуласын синтездеңіз – 5’ УАУУССG 3’

198. РНҚ синтезі басталатын, ДНҚ-ның реттеуші қатары–промотор

199. РНҚ полимераза промоторды қандай фактормен таниды? СИГМА-ФАКТОР

200. ДНҚ-РНҚ полимераза комплексінің түзілу орны - ПРОМОТОР

201. Ақуыз синтезіне матрица болатын РНҚ – А-РНҚ, АҚПАРТТЫҚ-РНҚ

202.Төменде көрсетілген ұстанымдардың қайсысы а-РНҚ 5'→3' бағытындасинтезделу ұстанымын анықтайды? УНИПОЛЯРЛЫЛЫҒЫ

203.Геннің қай бөлігінде а-РНҚ синтезі жүреді? – КОДТАУШЫ, ҚҰРЫЛЫМДЫҚ, СТРУКТУРАЛЫҚ

204. Эукариоттарда т-РНК синтезі қандай фермент арқылы іске асады?- рнк полимераза ІІІ

205. Эукариоттар транскрипция процесі кезінде РНК-полимераза I ферментінің қызметі қандай: РИБОСОМАЛЫҚ РНҚ-ЛАРДЫҢ (18S, 28S, 5,8S) СИНТЕЗІ

206. Эукариоттар транскрипция процесінде кезінде РНК-полимераза IIферментінің қызметі қандай: А-РНҚ-ның және кейбір кіші ядролық РНҚ-лардың синтезін бақылау; процессинг нәтижесінде жетілген а-РНҚ-ның 5 түрлі типін түзеді

207. Транскрипция процесінде 7m Gppp-дің нуклетидтерге жалғануы аталады – гуанозиннің 7-атомының метилденуі; 7-метилгуанозин; 5’-кэп жалғануы;

208. Ядродағы а-РНҚ молекуласы ДНҚ-ның бір тізбегіненсинтезделеді. Осы процессті қалай атайды? - ТРАНСКРИПЦИЯ

209. а-РНҚ-ның пісіп- жетілуі кезінде арнайы ферменттердің көмегімен интрондар кесіліп, экзондар тігіледі. Геннің ақпараттық бөлігі қалай аталады? ЭКЗОН

210. Ақуыз синтезі бірнеше кезеңнен тұрады. Бірінші жетілмеген а-РНҚ молекуласы синтезделуі қажет. Бұл үдеріс қалай аталады? ТРАНСКРИПЦИЯ

211.а-РНҚ пісіп-жетілу үдерісі қалай аталады? Процессинг, посттранскрипциялық модификация

212. Берілген үдерістердің қайсысы процессинг үдерісіне тән – КЭП ЖАЛҒАНУ, ПОЛИАДЕНИЛДЕНУ, СПЛАЙСИНГ

213. а-РНҚ жаңадан байланысқан пептидилі бар т-РНҚ-мен бірге солға бір кодонға жылжып отырады. Бұл кезең аталады – элонгация; А учаскеден Р учаскеге ауысуы

214. Амин қышқылдар тізбегінің ұзаруыпептидил трансфераза ферменті көмегімен жүретін сатысы аталады – ЭЛОНГАЦИЯ

215. Ақуыздың кеңістіктік құрылымдарға ие болуы және модификациялануы жүретін үрдіс - БЕЛОК МОДИФИКАЦИЯСЫ; ПОСТТРАНСЛЯЦИЯЛЫҚ МОДИФИКАЦИЯ

216.Амин қышқылдарды активтендіретін және тиісті т-РНК-на байланыстыратын фермент - АМИНОАЦИЛ Т-РНҚ СИНТЕТАЗА

217.Фолдинг және рефолдинг үрдістеріне қатысатын белок – ШАПЕРОН/фолдазалар

218. т-РНҚ-сайтына не байланысады? АМИНҚЫШҚЫЛЫ

219. Трансляцияға қатысатын фермент - АМИНОАЦИЛ Т-РНК СИНТЕТАЗА, ПЕПТИДИЛ-ТРАНСФЕРАЗА

220. Қандай РНҚ аминқышқылдарды рибосомаларға тасымалдайды тРНҚ(тасымалдаушы)

221. Қандай элементтер трансляцияға қатысады? 20аминқышқылы, а-Рнқ, т-Рнқ, рибосомалар, ферменттер(аминоацил-т-рнк синтетаза-20түрлі, пептидилтрансфераза (пептидтік полимеразалар)), АТФ, ГТФ, ерігіш белоктар-инициация және тасымалдау факторлары, бейорганикалық катиондар: K+ Na+ Mg+

222. Бос аминқышқылдарының активтенуінеқатысатын фермент? Аминоацил-т-РНК-синтетаза (АРСазы)

223. Ақуыз синтезінің үдерісін анықтаңыз ?Трансляция

224. Трансляцияға қатысатын фермент? Аминоацил-т-РНК-синтетаза (АРСазы), пептидил трансфераза(пептидтік полимераза)

225. Аминқышқылының бірнеше кодонмен кодталуынанықтайтын генетикалық кодтың қасиеті Артықтылығы

226. Мағынасыз кодондар саны 3- УАА,УАГ,УГА

227.ДНҚ молекуласындағы триплеттер қатары ақуыз молекуласындағы аминқышқылдар қатарына сәйкестігін анықтайтын генетикалық кодтың қасиеті ? Триплеттілігі

228. Тірі ағзаларда генетикалық кодтың бірдейлігін көрсететін қасиеті Универсалдылығы

229. Бактерияға қажетті кейбір ферменттер қандай құрылым болғанда белсенді синтезделеді? лактоза

230. Ген активтілігінің негативті бақылауы жасушадағы қандай арнайы факторлардың болуына негізделген: ингибитор

231. Транскрипцияның басталуына жәрдемдесетін әрі ингибиторға қарама-қарсы әрекет көрсететін фактор: индуктор

232. Геннің эффектор молекулаларымен байланысатын, транскрипция үрдісі басталатын бөлігі? реттеуші, Оператор сайты

233. Индуцирленген жүйедегі, индуцирленген ферменттердің синтезі ненің көмегімен жүзеге асады? индуктор

234. Оператормен байланысатынжәне индуктормен байланысатын екі түрлі сайты бар белок Репрессор ақуызы

235. Лактозалық оперонды активтендіретін не? Индуктор

236. Лактозалық опероның элементі промотор, оператор, 3 құрылымдық ген А Z Y

237. Лактозалық оперонның активтенуі үшін қажет? Репрессор ақуызы индуктормен байланысу керек

238. Репрессор- ақуызы байланысатын геннің бөлігіОператор

239.Эукариот гендерінің экспрессиясының реттелу типтері қайтымды, қайтымсыз

240. Эндонуклеазалық белсенділігі бар ферменттер: Рестриктаза

241. Рестриктаза ДНҚ молекуласын бірнеше бөлікке бөледі ? фрагменттерге

242. ДНҚ фрагментінің нуклеотидтер тізбегінанықтау әдісі: ДНҚ секвенирлеу

243.Алдымен генді анықтап, сосын оның құрылымын және оның белгілерін анықтайтын ғылыми бағыт геномдық

244. Төменде көрсетілген кешендердің қайсысы митоздық циклдың басталуын қамтамасыз етеді? Циклин Д- ЦТК 4,6

245. Митоздық циклді реттеудіқандай ақуыз-ферменттер жүзеге асырады циклин және циклинге тәуелді киназалар

246. Бұл кешен гистон ақуыздарымен тубулин синтезініңжинақталуын қамтамасыз етеді. Қандай кешен туралы айтылып тұр? MPF- циклин В-Cdk1

247. Циклин Е – Cdk2кешені белсенді болатын митоздық циклдың кезеңі? G1 пресинтетикалық(постмитотикалык)

248. Митоздық циклдің қай кезеңінде D - Cdk4.6 кешені белсенді? Постмитоздық G1

249.Д-ЦТК4 кешеннің активтенуіболатын митоздық циклдың кезеңі Постмитоздық G1

250.Хромосомалардың конденсациялануынбелсендендіреді Митоз стимулдаушы фактор МСФ

251. Жасушаның постмитоздық кезеңдегігенетикалық материалдың мөлшері 2n2c

252.МРF белсенділігінің бірден төмендеуі әкеледі ПФ активтілігін жоғарылатады

253. Жасушаның өсуі,органоидтардың бастапқы қалпына келуі, ақуыздармен ферменттердің белсенді синтезделуін бақылайтын кешен? цтк д 4 6

254. Фенилкетонурия - бұл фенилаланин гидроксилаза геніндегі (РАН) мутациядан туындайтын рецессивті гендік ауру. Осы мутация нәтижесінде РАН геніндегі 408-ші аргинин амин қышқылы триптофанмен алмасқан. Мутация типін анықтаңыздар миссенсмутация немесе хромосомааралық мутация-транслокация

255. Сынғыш Х хромосома синдромы FMR-1 геніндегі доминантты мутация нәтижесінде пайда болады. Дені сау балалар мен ересектерде үш нуклеотидтік қайталануларсаны 6-дан 54-ке дейін, ал науқастарда 200-ден 1800-ге дейін өзгереді. Бұл өзгеріс мутацияның қай түріне жатады? Динамикалық мутация, экспансия ауруы

256.Акридин қосылыстарының әсерінен ДНҚ-ның спиральды құрылымы деформацияланады. Нәтижесінде ДНҚ репликациясы кезінде негіздердің түсіп қалуы немесе қосымша негіз жұптарының қосылуына алып келеді. Бұл мутация қалай аталады? Оқылу реттінің жылжуы

257. Адамдардағы летальды мутацияғамысал болады? брахидактилия немесе эмбриондық даму кезінде өлім

258. Мутагендердің әсерінен гендегі бірнеше триплеттің құрамы өзгерді, бірақ жасуша сол ақуызды синтездеуді жалғастырады. Бұл генетикалық кодтың қандай қасиетімен байланысты болуы мүмкін? триплеттілігімен

259. ДНҚ молекуласының нуклеотидтер қатарыныңөзгеруінен болатын мутация гендік мутация

260. Әдетте гендік мутация белгінің өзгеруіне және тұқым қуалайтын аурудың клиникалық фенотипінің қалыптасуына алып келеді. Бірақ, кейде кейбір мутациялар фенотипте жарыққа шықпайды. Бұл қандай мутация? Нейтральды, бейтарап

261. Гендік мутациялар қандай ауруға алып келеді? Сынғыш Х-хромосома синдромы, Миотоникалық дистрофия, Гентингтон ауруы , Фридрейх атаксиясы,Марфан

262. Адениннің гуанинге алмасуынан болатын гендік мутация транзиция

263.Триплеттегі нуклеотидтің өзгеруінен мағыналы кодонның мағынасыз кодонға айналуына алып келетін гендік мутация? нонсенс

264.Динамикалық мутациялар тән, тек жеке бір категориясына геннің промоторлық немесе кодтаушы бөлігіндегі триплеттердің қайталанулар санының артуы

265.Қандай үрдістің дұрыс жүрмеуі гендік мутациялардың себебіболады? Репликацияның дұрыс жүрмеуі

266.Адамдарда УК сәулесінің әсерінен терінің пигментациясы күшейеді. Бұл қандай өзгеріс нәтижесінде пайда болады? физикалық

267.Темекі түтініндегі химиялық элементтер ДНҚ молекуласындағы нуклеотидтердің қатарын аденинді тимингенемесе гуанинді цитозингеалмастыра алады. Бұл қандай мутация? трансверсия

268.Жасушалардың ДНҚ молекулаласындағы химиялық зақымдалулар мен үзілістерді түзете алу қабілеті қалай аталады? репарация

269.Төменде келтірілген гендік аурулардың қайсысы репарация жүйесінің ақаулықтарымен байланысты? Пигменттік ксеродерма, Блум синдромы, Атаксия-телеангиэктазия, Фанкони анемиясы, Кокейн синдромы, Трихотиодистрофия

270. Митоздық циклдың S-кезеңінде тексеру нүктесінде репликацияның дұрыс жүруі, нуклеотидтердің комплементарлы орналасуы қадағаланады. Аталған кезеңдегі өзгерістер кезінде репарацияның қандай типі іске асуы мүмкін? Жұпталмаған негіздердің реперациясы-мисмэтч

271. Митоздық циклдың әр кезеңінде әр түрлі репарация типтірі іске асып отырады. Репликацияға дейін, G1 кезеңінде қандай репарация типі іске асуы мүмкін? Фотореактивация және эксцизиялық реперация

272.S кезеңінде тексеру нүктелерінде ДНҚ молекуласында нуклеотидтердің жеткіліксіздігі қандай үрдіске алып келеді? репарацияға

273. Ағзада репликацияға дейінгірепарация механизмдері іске қосылмағанда қандай репарация мүмкін болады? рекомбинативтік

274.Репликация кезінде ДНҚ полимераза қызметінде болуы мүмкін қателіктер? Комплементарлы болмауы

275.Рекомбинативтік репарация кезінде қалпына келетін тізбекқандай типі іске асуы мүмкін? Жаңа тізбек

276. Репарацияның қандай түрінде зақымдалмаған комплементарлық тізбекқажет емес? SOS реперациясы

277. ДНҚ молекуласындағы бір тізбекті үзілулерді, фосфодиэфирлік байланысты қалпына келтіретін фермент? ДНК полинуклеотидлигаза немесе лигаза

278. Бұл репарция жүйесі ДНҚ молекуласында зақымдалулар көп болып, жасуша тіршілігіне қауіп төнгендеіске қосылады. Қандай репарация типі туралы айтылып тұр? SOS реперациясы

279.Апоптоз үрдісінде ультракүлгін сәулесініңәсерінен болатын ДНҚ зақымдануларды танитынфермент қандай?Протеинкиназа-киназа///Гликозилаза

280.Бұл ақуыздың жасуша цитоплазмасындағы арақатынасының өзгеруі митохондрия мембранасының өткізгіштігін жоғарлатады, нәтижесінде ақуыздар оны тастап, каспазалық каскадты белсендіреді. Қандай ақуыз туралы айтылды?BCL 1 жане BCL 2

281.Каспазалар әсер ететін цитоплазмалық нысанаболып табылатын ақуыз Цитоқаңқа белоктары: фодрин, актин;