Цитоплазма мен сыртқы ортада К+, Na+ иондарын белгілі бір арақатынаста ұстау


Генніңатқаратынқызметінебайлансытыгендерекітопқабөлінеді



бет209/340
Дата28.11.2023
өлшемі9,47 Mb.
#130742
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   340
Байланысты:
Цито Сарыағаш-2

Генніңатқаратынқызметінебайлансытыгендерекітопқабөлінеді:


  1. Структуралықгендер-құрылымдықбелоктарнемесеферменттердіңсинтезінбақылайтынгендер.

  2. Реттеуші гендері-структуралық гендердің белсенділігіне әсер ететін әр түрлібелоктардыңсинтезінбақылайтынгендер.

–структуралықгендердіңбелсенділігінбасыптастайтынэпистаздықгендерРеттеушігендерөзалдынабылайбөлінеді:

    1. Модуляторгендер–структуралықгендердіңбелсенділігінжоғарылатыпнемесетөмендететінгендер
    2. Супрессоргендер


Модуляторлық гендер структуралық гендердің белсенділігін жоғарылатып немесе төмендетеотырыпбелсенділігінөзгертеді.Осыгендербелгініңдамуүрдісіндеәртүрлібағыттанемесебасқада генетикалық тұрғыда әсерін көрсетеді. Мысалы құрылымдық гендердің жиі мутацияғаұшырауында.
Басқа модуляторлық гендер әлбетте қандайда бір гентикалық қызметтерді төмендетеді. Мұндайгендер эволюцияда үлкен маңызы бар. Көптеген құрылымдық гендерге плейотропты әсердіңболуыағзалардыңқалыптыдамуыүшінқажет,әсердіңтөменболуыдаралардыңтіршілікқабілетінтөмендетеді.Модуляторлықгендеролардыңжағымсызәсерінәлсіретеді.

Ағзалардыңтіршілікқабілетінебайланыстыгендербылайжіктеледі:


      1. Летальдыгендер,ағзаныөлімгедушарететінгендер

      2. Сублетальдыгендер–ағзаныңкөбеюіұрпаққалдыруқабілетініңбұзылуына,тіршілікәрекеттерініңтөмендеуіне не жойылуына себепболатынгендер

      3. Нейтральды гендер немесе бейтарап гендер ағзаның тіршілік қабілетіне әсері жоқ гендерДНҚ-ның құрамында едәуір ұзындықты алып жатқан қайталанып орналасқан нуклеотидтікжүйелер болады. Ол учаскелерде нуклеотидтердің ондаған, жүздеген, тіпті мыңдаған көшірмелерікездеседі.Бұлкөшірмелердіңқызметіәлітолықанықталмаған.

Кластерлі гендер- бұл әртүрлі гендер тобының қызметіне байланысты, хромосомалардың белгілібір бөлігінде орналасқан. Құрылымдық гендердің ерекшелігі оперонның құрамына кіреді, оныкластерлі гендер деп атайды, бір (жеке) полицистронды а-РНҚ қалыптасып, жалпы қызметтерорындалубарысындаақуызөнімдерітүзіледі.Бірнешеқатар жақынорналасқан құрылымдық
гендердікластерлігендердепсипатталады,осыбарлықгендердена-РНҚтүзіліпжалпыбірқызметтіңорындалуынбақылайды.



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   340




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет