«ДАМУ» КӘСІПКЕРЛІКТІ
ДАМЫТУ ҚОРЫ» АҚ
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ
«ДАМУ» КӘСІПКЕРЛІКТІ
ДАМЫТУ ҚОРЫ»
АКЦИОНЕРЛІК
ҚОҒАМЫНЫҢ
ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ
қазақСтан реСпубликаСы
ұлттық экономика
миниСтрлігі
2015
МАЗМҰНЫ
2015 жылдың қорытындысы бойынша қызметтің негізгі
көрсеткіштері
6
Жылдың негізгі оқиғалары
7
Директорлар кеңесі төрағасының үндеуі
8
басқарма төрағасының үндеуі
10
1
Қор туралы ақпарат
12
2
Қор миссиясы, көрінісі. 2023 ж. дейін Қордың
стратегиялық бағыттары, мақсаттары мен
міндеттері
16
3
Қазақстандағы ШОК талдау. 2016 жылға
Қазақстандағы ШОК және экономиканың даму
келешегі
22
4
Қызметтің негізгі бағыттары
30
5
Қызмет нәтижелерін бағалау
37
6
Ақпараттық белсенділік және маркетингтік қызмет
42
7
Болашақтағы кезеңге қойылатын жоспарлар туралы
жалпы ақпарат
46
8
Тәуекелдерді басқару жүйесі туралы жалпы ақпарат
48
9
Корпоративтік басқару жүйесі туралы ақпарат
52
10
Директорлар кеңесі және Директорлар кеңесі
комитеттерінің қызметі туралы есептер
68
11
Басқарма қызметі туралы есеп
75
12
Басқарма және Директорлар кеңесі мүшелеріне
сыйақы тағайындаудың негізгі қағидалары
78
13
Қордың тұрақты дамуы
80
14
Жылдық қаржылық есептілік және аудиторлық
қорытынды
86
мекен-жайлар мен байланыстар
92
№
ҚКК атауы
Дерек
2015 жыл
2012 жыл 2013 жыл 2014 жыл
Жоспар
Дерек
Жоспардың
орынд.%
1
қаржы бағдарламалары
бойынша кәсіпкерлікті
дамытуға бағытталған
қаражаттар көлемі, млрд.
теңге
331,1
295,4
439,4
469,6
523,7
112%
2 құрылған жұмыс
орындарының саны, дана.
3 443
14 901
24 836
25 697
25 900 101%
3
нарықтағы Шоб белсенді
субъектілерінің жалпы
санындағы қолдау
көрсетілген Шоб
субъектілерінің үлесі, %
1,7%
4,5%
7,5%
5,0%
6,4%
128%
4
оқыту бойынша
бағдарламаларға
қатысушылардың саны, адам
18 148
22 198
24 557
22 875
27 916
122%
6
қашықтан көрсетілетін
қызметтерді алған
клиенттердің саны, адам
-
-
38 251
45 625
59 705 131%
Қызметтің корпоративтік көрсеткіштері
Тиімділілік көрсеткіштері
ROA, активтердің пайдалылығы
Баланс көрсеткіштері (млн. теңгемен)
активтер
міндеттемелер
Жеке капитал
Таза кіріс, мың теңгемен
ROA капиталдың пайдалылығы
2015 жылғы негізгі
корпоративтік
оқиғалар:
2015-2018 жылдарға кәсіпкерлік
құзыретін арттырудың бірыңғай
бағдарламасы бекітілді.
азия Даму банкінен 62,8 млрд.
теңге мөлшерінде 3-ші транш қарыз
қаражаттары тартылды, қаражаттар 4
еДб-де орналастырылды.
орал қаласында жаңа кәсіпкерлерге
қызмет көрсету орталығы ашылды,
ол тегін заңгерлік көмек, сондай-ақ
бухгалтерлік, салықтық, маркетингтік
мәселелер бойынша көмек көрсетеді
және қызметкерлер құрамын іріктеу
бойынша кеңес беруді жүргізеді.
VIII астаналық экономикалық
форумның шеңберінде «P4D:
кәсіпкерлер үшін жаңа мүмкіндіктер»
тақырыбына жинақтамалы сессия
өткізілді. Сессияға 235 адам қатысты.
қордың кепілдігі негізінде еуропалық
қайта құру және Даму банкі
«банкЦентркредит» ақ-на 8,61
млрд.теңге мөлшерінде қаражаттар
бөлді (оның ішінде 1,86 млрд.теңге
«бизнестегі әйелдер» бағдарламасына,
6,75 млрд. теңге Шоб қолдауға).
алматы қаласының Әкімімен бірлесіп
«қазақстанда жасалған» қазақстандық
өндірушілер форумы өткізілді, форумға
қазақстанның барлық аймақтарынан
300 адам қатысты. Форум шеңберінде
80 экспоненттерге көрме өткізілді.
Әзірбайжан, қырғызстан, қазақстан
республикаларының экономика
министрліктерінің өкілдерінің,
сондай-ақ түркияның шағын және
орта бизнесті дамыту ұйымы мен
қордың арасында түркі кеңесі мүше
елдерінің шағын және орта кәсіпкерлік
саласындағы өзара түсіністік туралы
меморандумға қол қойылды.
«KazFranch-2015» үшінші Форумы
өткізілді, оған 300 адам қатысты.
Форум шеңберінде қазақстанның
аймақтарынан 20 франчайзерлер
қатысқан көрме өткізілді.
Өңдеу өнеркәсібі саласында жұмыс
істейтін ШокС кейінгі несие беру үшін
50 млрд.теңге мөлшерінде қазақстан
республикасының ұлттық қорының
3-ші траншын орналастыру туралы еДб
несие келісімдеріне қол қойылды.
астана қаласы Әкімдігімен астана
қаласының шағын және орта
бизнес жобаларын қаржыландыру
бағдарламасына қаражаттарды бөлу
туралы несие шартына қол қойылды.
800 млн.теңге мөлшерінде бюджет
қаражаттары тартылды (оның ішінде
500 млн.теңге Шоб қаржыландыруға,
300 млн.теңге жас жаңа бастаған
кәсіпкерлерді қаржыландыруға
бөлінген).
алматы қ. Әкімдігімен ШокС өңірлік
қаржыландыру бағдарламасын іске
асыру шеңберіндегі ынтымақтастық
туралы келісімге қол қойылды, 2
млрд.теңге мөлшерінде бюджеттік
қаражаттар тартылды.
Жастар кәсіпкерлігінің республикалық
форумы өткізілді, оған 307 адам
қатысты.
1
7
2
8
3
9
4
10
5
11
6
12
6
7
2015 жылдың қорытындысы бойынша қызметтің негізгі көрсеткіштері
Жылдың негізгі оқиғалары
«Даму» Кәсіпк
ер
лікті дамыту қ
оры» Акционер
лік қ
оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес
ебі
Шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту кез келген
елдің экономикасының негізі болып табылады.
Дамыған елдердің тәжірибелері шағын және орта
кәсіпкерлікті қалыптастыру мен дамытудың
экономиканы сауықтыру үшін қолайлы жағдай
жасайтындығын көрсетеді: бәсекелес орта
қалыптасады және дамиды, салалық және
аймақтық монополизмді жеңіп шығады, нарықты
молықтыру жүзеге асады, экспорттық әлеует
артады, жұмыс орындары құрылады және орта
буын табы қалыптасады.
қазақстанда Шоб қолдау елбасы нұрсұлтан
Әбішұлы назарбаевпен жүргізіліп отырған
мемлекеттік экономикалық даму саясатының
басым бағыттарының бірі болып табылады.
бұл міндетті іске асыруда «Даму» кәсіпкерлікті
дамыту қоры» ақ-на маңызды орын берілген.
қорға, оның 2014-2023 жылдарға даму
стратегиясына сәйкес келесі мақсаттар қойылған:
шағын және орта кәсіпкерлікке қаржылық қолдау
көлемдерін арттыру, қаржы институттарымен
бірлесіп Шоб субъектілерін қаржыландыру
тетіктері мен ынтымақтастық бағыттарын
кеңейту, қосымша қорландыруды тарту,
кәсіпкерлерді оқыту және біліктіліктерін көтеру,
кеңес беру қызметтерінің инфрақұрылымын
дамыту, шағын және орта бизнес үшін бірыңғай
ақпараттық алаңды ендіру.
қазақстанда кәсіпкерлікке кешенді қолдау
көрсетудің тиімді құралы «бизнестің жол картасы
2020» бірыңғай бағдарламасы болып табылады.
аталған бағдарламаның шеңберінде кәсіпкерлер
несиелер/лизингтік мәмілелер бойынша сыйақы
мөлшерлемелерін субсидиялау, несиелерге ішінара
кепілдік беру, оқыту, бизнесті жүргізуге сервистік
қолдау көрсету, шетелдік тағылымдамалар және
т.б. түрінде қолдауды ала алады.
Құрметті ханымдар мен мырзалар!
Премьер-Министрдің
Бірінші Орынбасарының
- Директорлар кеңесінің
Төрағасының алғы сөзі
қаржы ресурстарының қол жетімділігін арттыру
үшін кепілдік берудің балама бағдарламасы
ендірілетін болады, жобаның қорда ары қарай
қайталама сараптамасын болдырмайтын
барлық серіктес-банктерде несие жобаларын
қарастырудың бірыңғай технологиясы әзірленді
және т.б.
қордың тарапынан жаңа бастаған және әрекет
етуші кәсіпкерлерді қолдау көрсетумен қамтуды
кеңейту үшін франчайзингтік және факторингтік
мәмілелерді ары қарай қаржыландыру үшін
банктер немесе басқа қаржы ұйымдары арқылы
қаражаттарды шартты орналастыру құралдарын
пайдалану мәселелері пысықталатын болады.
2016 жылы микроқаржы ұйымдарына қолдау
көрсетудің жеке бағдарламаларын іске қосу
жоспарланып отыр. оның негізгі мақсаты қол
жетімді қаржыландырудың жетіспеушілігі
сезілетін аудандарда кәсіпкерлерді қамту болып
табылады.
Сонымен қатар, қор қазақстанның
аймақтарында және экономиканың басым
секторларында мақсатты аймақтық және салалық
бағдарламаларды іске қосу есебінен жеке қаржы
институттарының Шоб-ті қаржыландыруын
кеңейтуіне ынталандыруға ұмтылатын болады.
алға қойылған міндеттер қазақстанның мықты
кәсіпкерлік секторын ары қарай қалыптастыруға
ықпалын тигізетіндігіне сенімдімін.
Қазақстанда ШОБ қолдау Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы
Назарбаевпен жүргізіліп отырған мемлекеттік
экономикалық даму саясатының басым бағыттарының
бірі болып табылады.
Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің
Бірінші Орынбасары,
Директорлар кеңесінің Төрағасы
Б.Ә.Сағынтаев
8
9
«Даму» Кәсіпк
ер
лікті дамыту қ
оры» Акционер
лік қ
оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес
ебі
Құрметті ханымдар мен мырзалар!
«Даму» кәсіпкерлікті
дамыту қоры» АҚ
Басқарма Төрағасының
алғы сөзі
Басқарма Төрағасы*
Ибрагимова Л.Е.
*2011 жылдың қаңтарынан бастап 2016 жылдың
қаңтарына дейін
Өткен 2015 жыл біздің қор үшін өнімді жыл болды,
біз өз қызметімізде белгілі бір табыстарға қол
жеткіздік, шағын және орта кәсіпкерлікке қолдау
көрсету бойынша ауқымды жұмыс жүргізілді.
2015 жылы қол жеткізілген нәтижелер мен
болашақ жылдарға жоспарлар туралы қысқаша
айтып өткім келеді.
«Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау
мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы
2015 жылғы 31 наурызда қаржылық агенті
қор болып табылатын «бизнестің жол картасы
2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай
бағдарламасы (бұдан былай - бірыңғай
бағдарлама) бекітілді. бірыңғай бағдарлама 4
жаңа бағытты қарастырады: 1) ауылдық елді
мекендер, шағын қалалар мен моноқалалар
кәсіпкерлерінің жаңа бизнес-бастамаларын
қолдау; 2) қызметін экономиканың басым
салаларында және өңдеу өнеркәсібі салаларында
жүзеге асыратын кәсіпкерлерді салалық қолдау;
3) кәсіпкерлердің валюталық тәуекелдерін
төмендету; 4) кәсіпкерлікті қолдаудың қаржылай
емес шараларын ұсыну.
бірыңғай бағдарлама шеңберінде 2015 жылы
сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау түрінде
1 595 жоба (жоспардан 106%) қолдау алды.
Сондай-ақ 2015 жылы кәсіпкерлерге арналған
интернет-портал іске қосылды, оның көмегімен
қатысушылар онлайн-режимде субсидиялау
жөніндегі қажетті ақпараттарды ала алады.
2015 жылы 941 жобаға кепіл берілді, бұл 2014
жылға қарағанда 2 есе көп. 2015 жылы еДб қор
кепілдігімен берген несиетер сомасы 27 млрд.
теңгені құрады.
2015 жылы бірыңғай бағдарлама бойынша қордан
қолдау алған кәсіпкерлер 1 680 млрд. теңгеге
өнім өткізді, бұл 2014 жылмен салыстырғанда
20%-ға көп, 115,1 млрд. теңгені құрайтын салық
төледі (2014 жылмен салыстырғанда 5%-ға өсті),
8,7 мың жұмыс орнын жасады (2014 жылмен
салыстырғанда 8%-ға өсті).
Қазақстан Республикасының Ұлттық
Қорының Қаражаттары
2015 жылдың наурызында қорға қазақстан
республикасының ұлттық қорынан 50 млрд. теңге
мөлшерінде үшінші транш берілді, оны 2016
жылдың наурызында игеру жоспарлануда. 2015
жылғы желтоқсанда 50 млрд. теңге мөлшерінде
екінші транш толығымен игерілді.
нәтижесінде 2016 жылғы 1 қаңтардағы жағдай
бойынша екінші транш бойынша жалпы
сомасы 64 млрд. теңгені құрайтын 298 жоба
қаржыландырылды, соның ішінде айналым
қаражатын толтыру (бұдан былай - ақт)
мақсатында - сомасы 34,5 млрд. теңгені құрайтын
152 жоба, азық-түлік саласындағы ақт - сомасы
24,5 млрд. теңгені құрайтын 88 жоба. 2016 жылғы
1 қаңтардағы жағдай бойынша үшінші транш
бойынша жалпы сомасы 43 млрд. теңгені құрайтын
333 жоба қаржыландырылды, соның ішінде қайта
қаржыландырылғаны - сомасы 12 млрд. теңгені
құрайтын 84 жоба, ақт – 109 жоба (12,5 млрд.
теңге), азық-түлік саласындағы ақт – 123 жоба
(15,5 млрд. теңге).
2015 жылы қазақстан республикасының ұлттық
қорының қаражаты есебінен қор қолдауын алған
кәсіпкерлер 480 млрд. теңгеге өнімдер өткізді,
бұл 2014 жылмен салыстырғанда 118%-ға көп,
26,6 млрд. теңге салық төледі (2014 жылмен
салыстырғанда 4%-ға өсті), 9,2 жұмыс орнын
жасады (2014 жылмен салыстырғанда 106%-ға
өсті).
Халықаралық қаржы ұйымдарынан
қаражаттарды тарту
қор еДб арқылы шағын және орта бизнесті (бұдан
былай – Шоб) қаржыландыру үшін халықаралық
қаржы институттарының қаражаттарын тартады.
2015 жылы қор азия Даму банкінен мемлекет
кепілдігімен алынған $500 млн қарыздың
үшінші траншын тартуды аяқтады. 2015 жылғы
қазанда қаражат екінші деңгейлі банктерге
$228 млн немесе 62,8 млрд. теңге көлемінде
орналастырылды. бұл бағдарламаның ерекшелігі
мұнда салалық шектеулердің болмауы, сыйақы
мөлшерлемесі 14-16% шегінде.
2015 жылы алғаш рет қор кепілімен еуропалық
қайта құру және даму банкі «банкЦентркредит»
ақ-на 8,61 млрд. теңге мөлшерінде қарыздық
қаражат ұсынды (с.і. 1,86 млрд. теңге «бизнестегі
әйелдер» бағдарламасына, 6,75 млрд. теңге Шоб
қолдауға).
2015 жылы Халықаралық қаржы ұйымдарынан
берілген қаражат есебінен 59 млрд. теңге сомаға
953 қарыз алушы қаржыландырылды. 2 081 жұмыс
орны жасалды.
Әкімдіктердің қаражаттарын тарту
2015 жылы Шағын және орта кәсіпкерлік
субъектілерін (бұдан былай – ШобС) аймақтық
қаржыландыру бағдарламасы шеңберінде
жергілікті атқарушы органдардан - астана қаласы
мен алматы қаласының әкімдіктерінен 2,8 млрд.
теңге мөлшерінде қаражат тартылды.
қаржыландырудың жалпы пұлы қормен бірлесіп
6,1 млрд. теңгені құрады. қаражат астана
қаласында Шоб және «Astana – ZhasStarT» және
алматы қаласында «Жібек жолы» қаржыландыру
бағдарламалары шеңберінде бөлінді.
Қаржылай емес қолдау
қор оқыту және консалтинг нысанында қаржылай
емес қолдау көрсетеді.
2015 жылы қордың Директорлар кеңесі «Даму»
кәсіпкерлікті дамыту қоры» ақ «2015-2018
жылдарға арналған кәсіпкерлік құзыретін
арттырудың бірыңғай бағдарламасын» бекітті,
осы бағдарлама шеңберінде жаңадан бастаған,
сондай-ақ әрекет етуші бизнеске қаржылай емес
қолдау көрсетіледі.
қордың кәсіпкерлерге қызмет көрсету
орталықтарында (кқко) 2015 жылы 58,9 мың
клиентке қызмет көрсетілді, оларға 117,1 мың
кеңес берілді. бұл 2014 жылға қарағанда шамамен
26%-ға көп. мобильді кқко аймақтарда 12 790
клиентке қызмет көрсетті 18 481 жуық кеңес
берілді.
Қаржылық нәтиже
2015 жылғы қызмет нәтижелері бойынша қор оң
қаржылық нәтижеге қол жеткізді. таза табыс 15,6
млрд. теңгені құрады.
2016 жылға жоспарлар
2016 жылы қор бірқатар жеке бағдарламаларын
іске қосуды жоспарлауда. олардың арасында
микроқаржыландыру, франчайзинг, факторинг,
кәсіпкерлерді қолдау жөніндегі оқыту
бағдарламалары, қор бағдарламаларына
қатысатын қаржы институттарының
жұмыскерлерін оқыту және т.б. бар. 2015 жылы
180 миллион теңгеге дейінгі несиелер бойынша
«бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау
мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы
шеңберінде жеке кәсіпкерлік субъектілеріне
берілетін несиелер бойынша кепілдіктер
ұсыну» мемлекеттік қызметін автоматтандыру
бойынша жұмыстар басталды, 2016 жылы оны
«электронды үкіметтің» веб-порталына www.egov.
kz орналастыру жоспарлануда .
2016 жылы қор Әкімдіктердің және азия даму
банкі, еуропалық қайта құру және даму банкісі
сияқты халықаралық қаржылық уйымдарының
қаржысын тарту бойынша белсенді жұмыстарын
жалғастырады.
алға қойылған мақсаттарды іске асыру қазақстан
республикасы экономикасының қарқынды
дамуында негізгі рөлді атқаратын Шоб дамытуға
елеулі үлес қосуға мүмкіндік береді.
10
11
«Даму» Кәсіпк
ер
лікті дамыту қ
оры» Акционер
лік қ
оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес
ебі
Қор кәсіпкерлерге
арналған өнімдер
мен қызметтердің
ауқымды спектрін
ұсынады
1
ҚОР ТУРАЛЫ
АҚПАРАТ
«Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» ақ (бұдан
әрі — қор) – ұлттық даму институты, мемлекет
активтерін басқару бойынша оператор. негізгі
мақсаты - қазақстан республикасында ШобС
қалыптасуын және экономикалық дамуын
ынталандыру, мемлекеттің Шоб қолдауға
бағытталған қаржылық құралдарды қолдану
тиімділігін арттыру.
қор кәсіпкерлерге арналған өнімдер мен
қызметтердің ауқымды спектрін ұсынады:
екінші деңгейлі банктер арқылы несие беру
бағдарламалары, лизингтік мәмілелерді
қаржыландыру, пайыздық мөлшерлемелерді
субсидиялау, кепілдік беру, бизнес негіздеріне
оқыту, консультациялық қолдау, ақпараттық-
аналитикалық материалдарды тарату.
Қордың бизнес-үлгісі
Шағын және орта бизнесті қолдау
қаржылық
қолдау
қаражатты шартты
орналастыру
несиелерінің жалпы
сомасы
несиелерінің жалпы
сомасы
несиелерінің жалпы
сомасы
кқко және кқмо
клиент кеңес алды
қарыз алушы
қаржыландырылды
жобаға
қол қойылды
кепіл беру шартына қол
қойылды
құрайтын
құрайтын
құрайтын
млрд. теңгені
млрд. теңгені
млрд. теңгені
Сыйақы
мөлшерлемелерін
субсидиялау
кепілдендіру
кәсіпкерлердің
құзыретін жоғарылату
(оқыту, консалтинг)
қаржылық емес
қолдау
13
12
ҚОРДЫҢ ТАРИХЫ
қорды құру (қазақстан республикасы Үкіметінің
1997 жылғы 26 сәуірдегі №665 «Шағын
кәсіпкерлікті дамыту қорын құру туралы»
қаулысы»
1
)
отандық тауар өндірушілерді қолдау
шараларының бағдарламасы бойынша мемлекет
бюджетінің қаражаттарын, сонымен қатар
еуропа қайта құру және даму банкінің және
азия Даму банкінің кредиттік желілері бойынша
қаражаттарын есепке алу және қолданылуын
бақылау агенті функцияларын жүзеге асыру.
Шағын бизнеске жеке қаражаты есебінен несие
беру. қор «республика бюджеті қаражатынан
шағын кәсіпкерлік субъектілеріне несие беру
бағдарламасын» және «2004-2006 жылдарда шағын
қалаларды дамыту бағдарламасын» іске асырды.
Жобалық қаржыландыру және лизинг
бағдарламаларын, қазақстанда микро несие
беру жүйесін дамыту бағдарламаларын, екінші
деңгейлі банктерден алынатын Шк субъектілерінің
несиелерін кепілдендіру бағдарламаларын іске
асыру арқылы шағын кәсіпкерлікті қолдауды
жүзеге асыру.
–қазіргі уақытқа дейін. қазақстан республикасы
Үкіметінің тұрақтандыру бағдарламасының
қаражаттарын шартты орналастыру бойынша
оператор функциясын жүзеге асыру.
–қазіргі уақытқа дейін. қор кәсіпкерлердің
несиелері / лизингтік мәмілелері бойынша
сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялаудың және
кәсіпкерлердің банк/лизингтік компаниялар
алдындағы несиелерін кепілдендіру қаржылық
агенті болып табылады, сонымен қатар
«бизнестің жол картасы 2020» мемлекеттік
бағдарламасы (бұдан былай – «бЖк 2020»
бағдарламасы) шеңберінде оқыту және кеңес беру
бағдарламалары операторының функцияларын
орындайды
–қазіргі уақытқа дейін. Жалғыз акционер –
«бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі» ақ
Достарыңызбен бөлісу: |