№19. Еймүр таңбасы -
.
Шивээт-улаан ескерткішінде бейнеленген бұл таңбаны келесідей дәлелдерге
орай оғыздардың еймүр тайпасымен байланыстырамыз:
1) Жоғарыда айтылғандай, Махмұд Қашқари 24 оғыз тайпасын тізімдей келе
түрдегі таңбаны еймүр таңбасы ретінде көрсетеді
314
. Дегенмен, бұл таңба
Рашид ад-дин еңбегінде
түрінде беріліп, мүлде өзгеше таңба ретінде келсе
де
315
, уақыт пен мекен айырмашылығы себепті көркемделген түрлі нұсқаларда
сондай сәйкессіздіктің болуы зерттеуді қажет ететін мәселе;
2) Төменде оғыздардың баяндүр тайпасы таңбалары қарастырылғандай,
Көне түрк қағандығы кезеңінде бірқатар тайпаларды қамтыған «оғыз тайпалық
одағы» саны өте көп және саяси жағынан ықпалды болған. Көптеген оғыз
тайпаларының Шығыс Түрк қағандығы жерлеріндегі саяси үдерістеріне
308
Зуев, 1960, С. 97, 99, 132
309
Ekrem, 2015, S. 194
310
Зуев,1960, С. 101-102, 132
311
Golden, 1992, P. 274-275
312
Зуев, 1960, С. 128
313
Васильев, 1983, C. 82, 99
314
Махмуд ал-Кāшгари, 2005, С. 93
315
Рашид-ад-дин, 1952, С. 89
ҰЛЫ ДАЛА тарихы
170
қатысқандығы көне түрк жазуларында жазылған. Жазба ескерткіштерінде келген
«үш оғыз», «сегіз оғыз», «Тоғыз-оғыз» сияқты
316
оғыз тайпаларының арасында
әрқашан авшар, баяндұр, еймұр, ігдір, языр сынды тайпалар кездеседі. Мысалы,
Ұйғыр қағандығына тиісті Ел Етміш Білге қаған (Тариат) бітіктасында ігдір аты
кездескендей, қытай жылнамаларында келген
317
А-ву-че «авшар», и-ми «еймүр»
болуы әбден мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |