ҰЛЫ ДАЛА тарихы
23
жадындағы теміршілікті тірілтіп, Моңғолияның тау-кен саласын дамытуға зор
үлес қосқан тұлғалар да баршылық. Бұл салада толағай табыстарға жеткен
бауырлардың игі істерін дәстүр сабақтастығын жалғастырушылар деп бағалауға
болады.
Қазақ этнографиясының тарихында қара темірді қамырша илеп қару-
жарақ, ер-тұрман жасаған, алтын-күмістен әшекей бұйымдар зерлеген небір
хас шеберлер болған. Сөздік қорымыздағы «темір», «темірші», «зергер»,
«ұста», «көрік», «алтын», «күміс» және осы тақырыпқа қатысты тағы да басқа
атаулардың ежелгі дәуірлерде қалыптасып, қазақтың төл сөзіне айналғаны
анық. Қазіргі күнде де теміршілік/ұсталық кәсібі ұлттың жадында сақталып,
дәстүрлі түрде сабақтасып келеді.
Бұғы бейнелі жапсырма. Алтын.
Өлшемі: 2,6 х 2,43х0,2 см
"Шілікті-3" №1 оба.
Шығыс Қазақстан
(Төлеубаев, 2013, 119-134)
Киік бейнелі қапсырма бөлігі. Күміс.
Өлшемі: 14,3 х 7 см. «Гол мод-20» ,
Ғұн дәуірі. Моңғолия, Архангай
аймағы, Хайрхан (Эрэгзэн
(Эрхлэсэн).Хүннүгийн өв, 2011,
208-209, №304)
ҰЛЫ ДАЛА тарихы
24
Көне түрктердің «сірге» темір қаруы. Өлшемі: 5,8х6,5х5,8 см. Моңғолия,
«Өнгөт» ғұрыптық кешені. (Dschingis khan und seine Erben, 2006.101)
Түрктердің найзалы жауынгерлері.
Түрлі түсті қабырға суреті. Пенжикент. Тәжікстан.
(Живопись древнего Пянджикента, 1954. Таблица-XXV)
|