«дене шынықтыру және спорт менеджменті» ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені


Қызметкерлермен есеп айырысу есебінің негізгі міндеттері



Pdf көрінісі
бет19/33
Дата24.05.2023
өлшемі0,72 Mb.
#96544
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   33
Байланысты:
Дене шынықтыру және

Қызметкерлермен есеп айырысу есебінің негізгі міндеттері: 
1. Еңбектің саны мен сапасы, шығарылм нормасының 
орындалуына, жұмыс уақыты мен жалақы қорының 
пайдалануына бақылау жасау; 
2. Субъектінің әрбір қызметкеріне еңбек ақыны дер кезінде 
және уақытылы есептеу; 
3. Еңбек ақыдан дер кезінде және дұрыс ұстап қалу; 
4. Белгіленген мерзімдерде қызметкерлермен еңбекақы 
бойынша есеп айырысуды жүргізу; 
5. Есептелген жалақыны ӛнімнің, жұмыстың, қызметтің 
ӛзіндік құнына дер кезінде және дұрыс енгізу; 
6. Ӛндірістік процеске басшылық жасау операцияларына 
қажетті еңбек пен еңбек ақы туралы деректерді алу; 


51 
7. Еңбек 
және еңбек ақы бойынша статистикалық 
есептемені жасау; 
Еңбек ақының тҥрлері, еңбекақы тӛлеудің нысандары мен 
жҥйелері 
Еңбек ақы екіге бӛлінеді: 
- негізгі; 
- қосымша; 
Негізгі - бұл қызметкерлерге нақты жұмыспен ӛтеген 
уақыты үшін, орындаған жұмыстары мен ӛнеркәсіптік 
ӛнімдерінің саны мен сапасы үшін белгіленген бағалар мен 
қызметақы бойынша есептелетін еңбек ақы. Негізгі еңбек 
ақының құрамына мыналар кіреді: 
- жұмыс істеген уақытына тарифтік ставкалар, қызметақы, 
кесімді бағалар немесе орташа табыстар бойынша 
есептелген еңбек ақы; 
- қызметпен ӛткерген жылдары үшін үстеме; 
- жұмыс жағдайының ӛзгеруіне байланысты кесімді ақы 
алушыларға 
қосымша 
қызмет 
(материалдардың 
сәйксесіздігі, ӛңдеудің күрделілігі, құрал – сайман мен 
жабдықтың икемсіздігі); 
- кесімді ақы алушыларға үстемелі бағалар бойынша 
қосымша ақы; 
- ақшалай және натуралды сыйақылар және сыйақы 
берудің бекітілген тәртібіне сәйкес тӛленген сыйақылар, 
қосымшалар; 
- мерзімінен тыс уақыттағы жұмыс үшін қосымша ақы; 
- түндегі жұмыс үшін қосымша ақы; 
- жұмысшының кінәсі жоқ тұрып қалуға тӛлемдер; 
Қосымша – бұл қызметкердің кәсіпорында жұмыс жасамаған 
уақытына ҚР заңдарына сәйкес есептелген жалақы. Қосымша 
еңбек ақының құрамына кіретіндер: 
- балаларын тамақтандырушы аналарын жұмысындағы 
үзіліс уақытына тӛлем ақы; 
- жасӛспірімдердің жеңлдік сағаттарына тӛлем; 
- мемлекеттік және қоғамдық міндеттемелерді орындауға 
жұмсалған жұмыс уақытына тӛлем; 


52 
- негізгі және қосымша демалыстар уақытына тӛлем; 
- пайдаланылмаған демалыс үшін ӛтемақы; 
- шыққанда берілетін жәрдем ақы; 
Қызметкерлер еңбек ақыдан басқа әлеуметтік сақтандыру 
қаражаттары есебінен еңбекке уақытша жарамсыздық жӛнінідегі 
жәрдемақыны алады. 
Негізгі және қосымша еңбек ақылар еңбек ақы қорын құрайды. 
Еңбек ақы қорының құрамына еңбек ақының барлық түрлері, 
әртүрлі сыйақылар, үстемелер, қосымша ақылар, заңға сәйкес 
қызметкердің жұмыс жасамаған уақытына есептелген ақша 
сомаларын қоса алғанда, ақшалай немес натуралды нысанда 
есептелген жеке әлеуметтік жеңілдіктер қосылады. 
Кәсіпорынның жосарымен (болжамымен) белгіленген, еңбек 
ақы тӛлеу шығыстарының сомасы жалақының жоспарлы қоры 
деп аталады. Ал есепті кезеңде қызметкерлерге нақты тӛленуге 
тиісті еңбек ақының сомасы кәсіпорындағы еңбек ақының 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   33




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет